ขอทั้งบุรุษที่ 1 2 3 เลยนะครับ แบบง่ายๆครับ เพราะผมงงเหมือนกัน เช่นเฮากับข่อยนี่ ใช้ต่างกันอย่างไรครับ รวมเป็นกระทู้้นี้กระทู้เดียวก็ได้ครับ เฉพาะสรรพนาม
ขอบคุณมากครับ
ขอทั้งบุรุษที่ 1 2 3 เลยนะครับ แบบง่ายๆครับ เพราะผมงงเหมือนกัน เช่นเฮากับข่อยนี่ ใช้ต่างกันอย่างไรครับ รวมเป็นกระทู้้นี้กระทู้เดียวก็ได้ครับ เฉพาะสรรพนาม
ขอบคุณมากครับ
ผู้ใด๋เก่งภาษาอีสานมาตอบให้เพิ่นแหน่เด้อหนี่...หนี่กะงูๆ ปลาๆนะจ้า ย่านผิดเนาะ
ตามที่ติ๋มเข้าใจง่ายๆเนาะ
ข่อย หมายถึง ข่อยคนเดียว(ฉัน)เป็นบุรุษที่1 (ถืกบ่บุ)อย่าเชื่อหลายเด้อ....
เจ้า หมายถึง เจ้าหั่นละ(คุณ เธอ)เป็นบุรุษที่2
เฮา หมายถึงข่อยกับเจ้า เฮา2คน หรือหลายกว่า2คนกะได้ แม่นบ่555++โอ้ยย...อ้ายทิดคำศรี อ้ายจายร์เปิ่ม...ซ่อยข่อยแหน่หนี่....::)
คนที่กล้าจะพ่ายแพ้เท่านั้น...ที่จะประสบความสำเร็จอย่างยิ่งใหญ่
โอ๊ยย เนาะ ยากนำวัยรุ่นมาตอบให้อีกหล่ะ ข้อย /ข่อย หมายถึงข้า แสดงความเป็นผู้น้อยอาวุโสกว่าผู้ที่เฮาเว้านำ หรือเว้ากับผู้วัยเดียวกันและต่างวัยไว้เพื่อทรงไว้ถึงความสุภาพ เฮา หมายถึงเรา แสดงสรรพนามว่าผู้ที่เฮาเว้านำเป็นรุ่นราวคราวเดียวกัน หรือ เว้ากับผู้อายุน้อยกว่าเฮากะได้ หรือ เป็นการแสดงสรรพนามว่าเว้ากันตั้งแต่สองคนขึ้นไปในกลุ่ม แม่นบ่ติ๋ม โตว่าคือเฮาบ่ อิ อิ
วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล
ก่อนอื่นสิขออธิบาย (ตีความ) คำว่า "สรรพนาม" ก่อนเด้อครับ สัพพะ (แปลว่าศัพท์) นาม (แปลว่าซื่อ) รวมกันเป็น สรรพนาม แปลว่า ซื่อทั้งเหมิด
แล้วสรรพนาม นี้กะใช้ เป็นซื่อใช้สำหรับ แทนนามนาม (งงบ่อล่ะครับพี่น้อง) นามนามกะมี (สมมุติ) นายกอ ถ้าสิเอิ้น นายกอดู่ ๆ กะสิบ่อม่วน กะเลยเอิ้น เจ้า , อ้าย , พ่อใหญ่. เป็นต้น แทน คำว่านายกอ เพื่อสิบ่อใช้ซ้ำ ๆ ชาก ๆ คำเก่าคือ นายกอ
ภาษาอีสานสรุปตามบรุษจั่งสี้ครับผม
บรุษที่ ๑ (โตคนเว้าใช้แทนพุเว้า) เช่น เฮา ข่อย ข้าน้อย ผม กระผม เป็นต้น
บุรุษที่ ๒ (คนที่เว้านำ) เช่น เจ้า พ่อใหญ่ แม่ใหญ่ เป็นต้น
บุรุษที่ ๓ (คนอื่นที่บ่อได้เว้านำ) เพิ่นนั้น ซุมนี้
คุณติ๋ม ตอบถืกแล้วครับผมส่วนคำว่า เฮา กับ ข่อย นี่ เป็นบุรุษที่ ๑ ครับผม เฮา ส่วนมากสิใช้กับหมู่เพื่อนฝูง เช่น เฮาสิไปหาเด้อ..เป็นต้น
ส่วนคำว่า ข่อย กะเป็นบุรุษที ๑ คือกัน ข่อย ส่วนหลายสิใช้กับคนมีอายุกั่ว เช่น ข่อยสิไปเฮ็ดงานเมืองกรุงดอกเด้อแม่ เป็นต้น.. จั่งใด๋กะเซิน พุอื่นมาตอบต่อกะแล้วกันเด้อครับ..เด้อ..ซะละล่ะ...แป๋ว...
หมายถึงเรา แสดงสรรพนามว่าผู้ที่เฮาเว้านำเป็นรุ่นราวคราวเดียวก ัน หรือ เว้ากับผู้อายุน้อยกว่าเฮากะได้ หรือ เป็นการแสดงสรรพนามว่าเว้ากันตั้งแต่สองคนขึ้นไปในกล ุ่ม แม่นบ่ติ๋ม โตว่าคือเฮาบ่ อิ อิ
เซาๆแหน่อ้าย...อย่ามาล่อให้ขี่กรากกินคอกันน้า คร้านเกาเด๋::)
::) จากอีสาน20ปี ตอบถืกเฉย แสดงว่า เลือดคนฮักบ้านเกิดยังแฮงอยู่เนาะ อิอิ
คนที่กล้าจะพ่ายแพ้เท่านั้น...ที่จะประสบความสำเร็จอย่างยิ่งใหญ่
ช่วยเสริมกันเนาะครับ
ภาคอีสานนั้น กว้างใหญ่ไพศาล ภาษาและวัฒธรรมก็ย่อมสิหลากหลาย การเอิ้นชื่อกะสิแตกต่างกันบ้าง แต่คนอิสานด้วยกันสิเข้าใจได้โดยเลือดของคนบ้านเดียวกันเนาะ
สรรพนามบุรุษที่ 1 ใช้เรียกตัวเอง เช่น ข้อย , กู , ข้าน่อย , เฮา , เอง (โคราช)
สรรพนามบุรุษที่ 2 ใช้เรียกคนที่คุยด้วย เช่น เจ้า , มึง , โต(สุรินทร์ อายุน้อยหรือมากเว่ากันนี่ สิเอิ้นคนที่เว่านำว่าโต) , แก (โคราช)
หล่า , นาง , เอ่น , ซาย , หำ(ห้าคำนี่ใช้เรียกคนอายุต่ำกว่าด้วยความเอ็นดู) อ้าย เอื้อย ฯลฯ
สรรพนามบุรุษที่ 3 ใช้เรียกคนที่ไม่ได้อยู่ในสนทนา เช่น เพิ่น , ซุม , ไท(บ้าน...) ,หมู่ ,เขา
/
/
ผู้สันทัดกรณีมาเพิ่มเติมแหน่เด้อครับ
เห็นในหนังสะบายดีหลวงพะบาง มีที่ใช้คำว่า เรา=เขา(ในภาษาไทยกลาง)ด้วย
เช่น ในหนัง น้อย(นางเอก)พูดกับน้องนางเอกว่า "เราเฒ่าแล้ว" หมายถึง เขา(He)แก่แล้วน่ะครับ คือพูดถึงพระเอกว่าแก่แล้ว น้อยไม่ได้ชอบหรอก แบบนี้น่ะครับ
ภาษาอีสานมีที่ใช้อย่างนั้นรึเปล่า
เข้าใจว่า
เฮา กับ ข่อย หมายถึง ตัวเราเอง
เฮา ใช้กับเพื่อน
ข่อย ใช้กับคนที่อายุหลายกว่า
ในภาษาบ้านเฮา บ่มีสรรพนาม "เรา" เด้อสิบอกให้ คำว่า เรา หมายถึง ตัวเรา (ภาษากลาง) ก็คือ โตเฮา นั่นหละ
ส่วน คำว่า "เลา" เป็นสรรพนามบุรุษที่ 3 (คนที่เรากำลังพูดถึง) หมายถึง ท่าน แก เขา (ในภาษากลาง) เช่น "อีหล่าแมใหย่กินข้าวรึยัง" ตอบว่า "ยังบ่กินตั้ว เลา บอกว่าบ่อยาก" หมายความว่า ท่าน แก เขา ยังไม่หิว นั่นเอง แต่คำว่า "เลา" ใช้กับคนที่มีอายุมากกว่าคนพูด
Kirati
Bookmarks