ถ่ายพยาธิด้วย "มะเกลือ"

[pui.lab]

ชื่อวิทยาศาสตร์ Diospyros mollis Griff

วงศ์ Ebenaceae

ชื่อท้องถิ่น มะเกลือ มะเกีย (ภาคเหนือ) เกลือ (ภาคใต้) หมักเกลือ (ตราด)


ลักษณะของพืช

มะเกลือเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ใบรูปไข่รี ปลายแหลม
ดอกเป็นช่อใหญ่ ประกอบด้วยดอกเล็กสีเหลืองเขียวใบไม้
ผลกลมเขียวใบไม้เช่นเดียวกัน แก่แล้วจะกลายเป็นสีดำ
ยางผลมะเกลือใช้ย้อมผ้าให้เป็นสีดำ


การปลูก

มะเกลือปลูกโดยการใช้เมล็ด เป็นไม้ที่ขึ้นได้ดีกับดินแทบทุกชนิด
เหมาะที่จะปลูกในฤดูฝน ต้นมะเกลือนี้หากถ้าโดยแดดจัดจะทำให้ผลดกมาก
แต่ใบไม่ค่อยงาม วิธีการปลูกให้เพาะกล้าเสียก่อนเช่นเดียวกันกับต้นไม้อื่นๆ
แล้วนำเอาไปปลูกในหลุมที่เตรียมไว้


ส่วนที่ใช้เป็นยา

ผลดิบสด (ผลแก่ที่ออกสีขาว ผลสุกสีเหลือง หรือผลสีดำ
อย่าเอามาใช้เด็ดขาด)


ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา

ผลดิบสดๆ


รสและสรรพคุณยาไทย

รสเบื่อเมา สรรพคุณใช้ถ่ายพยาธิตัวตืด
และพยาธิไส้เดือนตัวกลม


ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์

ผลดิบจะมี Diglucoside ของ diospyrol
ชื่อว่า tetrahydroxy dimethyl bi-napthalene สารนี้เมื่อถูก "ออกซิไดซ์"
จะเปลี่ยนเป็นสารประกอบสีดำ เมื่อพิจารณาโครงสารของสาร diospyrol
เห็นว่ามีส่วนคล้ายกับสาร alpha และ beta naphthol
ซึ่งมีพิษต่อประสาทตา ดังนั้นการใช้มะเกลือควรที่จะระมัดระวังให้มาก
ด้วย อย่าไปใช้ผิดวิธีที่จะแนะนำไปเด็ดขาด


วิธีใช้

ชาวบ้านรู้จักการใช้มะเกลือในการถ่ายพยาธิมานานแล้ว
ผลดิบและผลสุกของมะเกลือให้ผลดีกับพยาธิปากขอ และพยาธิเส้นด้าย
ผลแก่ที่มีสีขาว ผลสุกสีเหลืองหรือผลที่มีสีดำห้ามใช้
โดยเอาผลสดที่มีสีเขียวที่ไม่ช้ำไม่ดำเท่ากับอายุของผู้ป่วย
คิดอายุ 1 ปีต่อ มะเกลือ 1 ผล แต่ไม่เกิน 25 ผล
คือถ้าคนไข้อายุเกิน 25 ปีก็ให้ใช้ลูกมะเกลือ 25 ผล
เท่านั้นนำเอาผลมะเกลือดังกล่าวมาโขลกให้แหลก แล้วเอามาผสมกับหัวกะทิสด
คั้นเอาแต่น้ำมาดื่มให้หมดก่อนรับประทานอาหารเช้า หากเวลาผ่านไป 3 ชั่วโมง
ยังไม่ถ่ายให้ใช้ยาระบายเช่นดีเกลือ 2 ช้อนโต๊ะละลาย
น้ำดื่มตามลงไปอีกแล้วผู้ป่วยก็จะถ่ายเอาพยาธิออกมาในที่สุด