การเลือกวัวของคนโบราณนั้นมีตำราเขียนไว้ ซึ่งตำราจะดูจากตำแหน่งของขวัญ คือขนที่ขึ้นเวียนเป็นก้นหอยบนร่างกายส่วนต่าง ๆ เช่น
ขวัญแทงใจ คือขวัญอยู่ที่ใต้คอตรงที่เพชฌฆาตกำหนดไว้สำหรับแทง เป็นวัวที่ตกใจง่าย
- ชายคาหิ้น คือขวัญที่อยู่บริเวณด้านข้างตรงฝนตก ลงย้อยสุด ไม่ดี
- ขวัญอยู่ด้านข้างซ้าย เจ้าของจะพบกับความหายนะ
- ขวัญอยู่สันหลัง ดีนัก
- ขวัญอยู่ปลายหาง ดีนัก

- ขวัญอยู่หน้าผาก ดีนัก
- ขวัญอยู่หน้าด้านขวา ดีนัก
- ขวัญอยู่เท้าซ้าย ดีนัก
- ขวัญอยู่เท้าหลังข้างขวา ดีทุกประการ

- ขวัญอยู่เท้าหลังข้างซ้าย เจ้าของเป็นที่รักของคนทั้งหลาย
- ขวัญอยู่ด้านซ้ายทั้งหมด เจ้าของเป็นที่รักของคนทั้งหลาย
- ขวัญอยู่หลังปลายเท้า ไม่ดี
- ขวัญอยู่ที่เท้าทั้งหน้าและหลัง ดีมาก ควรผูกไว้หัวนอน เป็นวัวชนะศึก
- ขวัญหน้าหนอก ชื่อว่า "งำเงา" ไม่ดี
- ขวัญยอดหนอก ดียิ่ง

- ขวัญอยู่สองบ่า ไม่ดี
- ขวัญอยู่บ่าข้างเดียว เจ้าของมักได้พรากจากคู่ครอง
- ขวัญอยู่ใต้ตา ได้ชื่อว่า "สองนางนั่งไห้" ไม่ดี
- ขวัญเรียงกันบนสันหลังตั้งแต่ ๓ ขวัญ ชื่อว่า "ย้ายบาท" ไม่ดี

- ขวัญอยู่สองฝ่ายข้างลำตัวเป็นคู่ ๆ ชื่อว่า "หงส์หามเต่า เต่าหามหงส์" ร้ายดีเท่ากัน
- ขวัญอยู่บริเวณข้างลำตัวที่พู่หางพาดถึง ชื่อว่า "สายหางคำ" จะนำพาสมบัติมาให้
- ขวัญอยู่บริเวณก้านหาง เจ้าของมักตายโหง
- ขวัญอยู่บนหัว มักเชื่องช้า
- ขวัญอยู่คางทั้งสองข้าง ดีนัก

- ขวัญอยู่โคนลิ้น ชื่อ "น้ำดั้นท่อ" ดีนัก
- ขวัญบริเวณใกล้ตา ไม่ดี
ตำราดูลักษณะวัว (ต่อ)ส่วนลักษณะอื่น จะดูจากลักษณะโดยรวมดังนี้

- สีดำ เท้าดำ หางดอก (พู่หางสีขาว) ดีนัก
- กีบเท้าสีเหลืองดังสีน้ำผึ้ง ดีนัก
- จมูกขาว กีบเท้าสีเหลือง ดีนัก
- กีบเท้าขาว ตัวสีขาวดังหอยสังข์ เจ้าของจะร่ำรวยเป็นเศรษฐี
- สีของหางเป็นบั้ง ๆ และตาแหวน (ตากลมใส) ดีนัก ให้ผูกไว้ใต้ถุนตรงกับที่นอนของเจ้าของ
- มีสีโก้งลายเล็น คือวัวด่างหรือวัวที่มีลายสลับสีน้ำตาลหรือดำเป็นบั้งหรือเป็นทาง ถือว่าเป็นวัว ของผู้มีอำนาจ
- "หน้าแด่น หางดอก ตีนเท้า" คือวัวมีสีขาวที่หน้าผาก ที่พู่หางและบริเวณเท้าทั้งสี่ข้าง ถือเป็นพญาวัว
- ขนบริเวณคอขึ้นดก เรียกว่า "ไฟลามม่อน" ไม่ดี
- ลิ้นขาว ลิ้นดำหรือลิ้นขาวสลับดำ มีค่านับอนันต์
- ปากขาว ชื่อว่า "ดูดสมุทรก็เสี้ยง" ไม่ดี
- เขามีลักษณะคลอนไม่มั่นคง ชื่อว่า "เขาหม้าย" ไม่ดี
นอกจากนี้ยังสามารถดูจากพฤติกรรมบางอย่าง ซึ่งส่วนใหญ่เป็นลักษณะของวัวที่ไม่ดี เช่น
- สีแหล่ง คือชอบเอาตัวไปถูเสาใต้ถุนบ้านหรือคอกทำให้เกิดความน่ารำคาญแก่คนที่อยู่บนบ้าน หรือทำให้คอกเสียหาย
- กัดเขี้ยว คือชอบกัดฟันเสียงดัง
- เคี้ยวหาง คือชอบเคี้ยวพู่หางเป็นประจำ
- นอนคราง คือชอบส่งเสียงครางขณะนอนอยู่
- นอนขน คือนอนกรน เป็นต้น