คนมีปัญญาทำจิตที่ดิ้นรน....
คนมีปัญญาทำจิตดิ้นรน กวัดแกว่ง รักษายาก
ห้ามยาก ให้ตรงได้ เหมือนช่างศรทำลูกศรให้ตรงได้ฉะนั้น
คำว่า จิต แปลว่า ธรรมชาติที่นึกคิด หรือธรรมชาติรู้อารมณ์ ตามธรรมดาของจิตย่อมไหลลงสู่ที่ต่ำเสมอ ย่อมดิ้นรน กวัดแกว่งไปในอารมณ์ต่างๆ ควบคุมรักษาได้ยาก ห้ามได้ยาก เป็นธรรมชาติสงบระงับได้ยาก ละจากที่นี้ก็ไปจับที่โน่น คือ ละจากอารมณ์หนึ่งก็ไปเกาะอยู่ที่อีกหนึ่งอารมณ์อย่างรวดเร็ว เหมือนเด็กที่กำลังซน เหมือนลิงซึ่งหาความสงบนิ่งไม่ได้ ดังนนัน้ ท่านจึ่งสอนให้หมั่นชำระจิตใจของตนใหใสอาดผ่องใสเพราะจิตที่บุคคลตั้งไว้ผิดถูกอำนาจฝ่ายต่ำเข้าครอบงำ ย่อมทำความพินาศให้ยิ่งกว่าโจรหรือไพรีทำให้แก่กัน
ในลัทธินอกพุทธศาสนากล่าวว่า จิตเดิมแท้ขาวสะอาด บริสุทธิ์ผ่องใส แต่ทางพุทธศาสนาสอนว่า จิตเดิมแท้มีแต่กิเลส ถ้าเป็นจิตที่บริสุทธิ์ขาวสะอาดผุดผ่อง อันเป็นจิตที่ดับกิเลสสิ้นเชิงแล้ว ก็ไม่ต้องมีการเกิด แก่ เจ็บ ตาย อีกต่อไป ก็เพราะจิตยังมีกิเลสนี่เอง ท่านคงสอนให้พยายามหมั่นฝึกฝนจิตให้ขาวรอบ อย่างน้อยการฝึกจิตเบื้องต้น ก็ทำให้ได้รับความสงบสุข
ด้วยเหตุนั้น ผู้ฉลาดจึงต้องทำจิตของตนให้ซื่อตรง ด้วยการทำจิตให้อยู่ในอำนาจ ไม่ให้ฟุ้งซ่านไปในอารมณ์ต่างๆ โดยการสำรวมระมัดระวัง ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ทำจิตให้เป็นธรรมชาติควรแก่งานโดยขึ้นสู่วิปัสสนากรรมฐานอันเป็นอุบายเรืองปัญญา พิจารณารูป-นาม เป็นอารมณ์จนเกิดปัญญาเห็นสภาวะธรรมตามความเป็นจริง เหมือนช่างศร ดัดลูกศรให้ตรงเหมาะแก่การใช้งาน
อ้างข้อความนี้
Bookmarks