ยามหน้าแล้งแต่ก่อนอาหารอึดอยากคัก บ่ค่อยมีตลาดตะลีคือสมัยซูมื่อนี้ปานใด๋ หมู่บ้านหนึ่งสิมีร้านค้าอยู่ร้านเดียว อาหารหลักกะสิมีปลาขี้โกะ ปลาอีฮือ ปลากระป๋อง
ย่อนบ่มีเงินซื้อเพิ่นกิน บางเทือกะแบกเสียมไปหาขัวะบักหอยนำแจคันแท บางเทือกะไปหาโกยดินทรายหาเขียดตะนามาหมกกิน บางเทือพ้อกองขี้ควายกะเอาไม้ลำปอสักจองไว้ ให้ฮู้ว่ามีเจ้าของแล้ว สองสามมื่อไปส่องเบิ่งกองขี้ควายแห้งแล้ว มีฮอยกุดจี่หม่น ได้คุน้อยใส่น้ำกับเสียมกะไปขัวะมาขังไว้ให้ขี่ควายที่มันกินออกเบิ๊ดก่อนจั่งค่อยขั่วกิน
หนองน้ำยามแล้งน้ำกะเหลือหน่อย ยามมื่อแลงกะเอาไม้ลำปอจุดไฟไปหาไต้เขียดอยู่นำสระน้ำ ตอนหัวค่ำเขียดอีโม้และเขียดต่าง ๆ ยามมื่อแลงตอนหัวค่ำประมาณทุ่มสองทุ่มมันกะสิลงมากินน้ำพะนะผุเถ่าเพิ่นว่ากะดาย ยามกลางเว็นมันสิไปหม่นนำแจคันแท มันฮ่อนมัน นำคูสระมีเขียดเต็มไปเบิ๊ดไล่คุบนำกะบ่ทัน
ได้มาแล้วกะเอามาฟักขั่วกิน หรือสิป่นกะแล้วแต่ เหลือจากนั้นกะเอาไปตากแห้งไว้ถ่ากินโดน ๆ อีแม่ข่อยกะจำกัดห้ามกินปิ้งเขียดเกินคนละสามโตพะนะ ฮ่า ๆ ๆ ตากแห้ง ๆ ปิ้งแล้วกินกับข้าวเหนียวฮ้อน ๆ กะพอแล่วอยู่เด้ล่ะ หยอมกินเอา
ยามกังเว็นซุมตูข่อยกับหมู่ได้หนังกะติ๊กกับถุงย่ามใส่ลูกหินกะไปหายิงขี้กาปอมซั่นแหล่ว ได้มาแล้วตอนเที่ยงกะเอามาลอกหนังฟัก ๆ ๆ และกะขั่วใส่ผักอีตู่ไทย เอาติบข้าวมากินนำกันแซบหลาย กินอิ่มแล้วกะกินส้มบักม่วงต่อแล้วกะนอนเล่น แยกย้ายไปบ้านไผบ้านมัน
ยามมื่อแลงช่วงสิเข้าหน้าฝน สิมักมีพายุฤดูร้อนเด้น้อบ้านเฮา งัวควายพากันแลนเข้าบ้าน มันย่านลมหลาย ซุมข่อยกะพากันไปเก็บบักม่วงแก่นหล่อน (กะล่อน) บักม่วงสุก หล่นตุ๊บตั๊บ ๆ พากันยาดกัน เอามากินกับข้าว เหลือกะกวนเอาไว้กินโดน ๆ
พอฝนตกมาต้นไม้กะสิโป่งใบอ่อน ตอนนี้กะสิมีอาหารชั้นสูงขึ้นมาอีกกะคือแมงจี่นูน มันสิมากินใบไม้อ่อน เช่น ใบบักขามอ่อน ใบสนกะมีคือกัน ดังไฟไว้ใต้ต้นไม้ เอาน้ำใส่คุ ใส่กะละมัง แล้วกะสั่นต้นไม้ เอามาขังไว้จักมื่อพอให้มันขี่ออก จั่งค่อยขั่ว
หย่างไปนำโคกนำป่ากะสิมียอดผักหวาน มีคนเด็ดจนห่วนเบิ๊ดได้มากำเดียวแกงใส่น้ำหลาย ๆ เอาย่านบ่อิ่ม ตอนนี้ผักหวานนำตลาดหลายคัก แต่ก่อนขนาดขุดมาปลูกบำรุงอย่างดีกะบ่ยังต้นผักหวานกะดาย แกงใส่ไข่มดแดงถืกกันคักเด้ล่ะ
หม่องหาปลากะแม่น้ำชี น้ำก่ำ พากันถีบจักรยานไปหาปลา ปลากะหลาย ๆ ไผไปกะได้มากินซูคน
น้ำใช้ยามหน้าแล้ว ถ้าหนองน้ำใหญ่ภายในหมู่บ้านแห้งกะต้องเอารถยู่ (รถไส) หย่างไปเอาน้ำอยู่สระน้ำอำเภอ ห่างจากหมู่บ้าน 5 กิโลเมตร ยู่มาจั่งซั่นล่ะ ตอนนี้มีระบบประปาในหมู่บ้านแล้ว สะดวกสบายคัก
น้ำกินกะขุดน้ำส่าง (น้ำบ่อ) กินเอา ไปถ่าน้ำส่างยามเดือนหงายได้แต่งงานกันหลายคู่แล้วเด้บ้านข่อย น้ำส่างกะสิมีตาน้ำ ไหลออกมาแฮงหรือค่อยแล้วแต่ตาน้ำใหญ่หรือน้อย บางเทือกะฟ้าวตื่นแต่ตี 1 ตี 2 ฟ้าวไปตักก่อนบ้านก่อนเมืองเพิ่น สิได้น้ำใส เอามาใส่โอ่งดินไว้กิน
หน้าแล้งซุมหมู่เจ้าพากันหาแนวอยู่แนวกินจั่งใด๋แนน้อครับ เว่าสู่ข่อยฟังแนเด้อ ถ้าบ่มีแนวกินอีหลีข่อยกะจกปลาแดกในไหนั่นล่ะมาตำกินเป็นอาหารหลัก ยามกังเว็นกะตำบักหุ่ง ๆ ๆ ซูมื่อ ฮ่า ๆ ๆ
Bookmarks