ตัวอย่าง เจ้าหน้าที่ตำรวจไม่รับแจ้งความคดีโจรกรรมรถยนต์
สรุปประเด็น
ผู้ร้องเรียนร้องเรียนต่อผู้ตรวจการแผ่นดิน กรณีรถยนต์กระบะของผู้ร้องเรียนถูกโจรกรรมไป และผู้ร้องเรียนได้ไปแจ้งความไว้ที่สถานีตำรวจภูธร ย. (ปกปิดชื่อ) แต่เจ้าหน้าที่ตำรวจปฏิเสธไม่รับแจ้งความ และแจ้งให้ผู้ร้องเรียนไปแจ้งความร้องทุกข์กับสถานีตำรวจภูธร บ. (ปกปิดชื่อ) โดยอ้างว่าทางพื้นที่ไม่เกี่ยวข้องกับคดี
ผลการพิจารณา
ผู้ตรวจการแผ่นดินได้มอบหมายให้เจ้าหน้าที่ติดต่อประสานงานไปยังสถานีตำรวจภูธรที่เกี่ยวข้องทั้งสองแห่ง และศูนย์สืบสวนสอบสวนตำรวจภูธรภาค ได้รับการชี้แจงข้อมูล
สรุปได้ว่า เมื่อวันที่ ๒ มกราคม ๒๕๕๒ เวลาประมาณ ๑๔.๐๐ น.
นาย พ. คนงานในฟาร์มของน้องสาวภรรยาของผู้ร้องเรียนได้มาขอยืมรถยนต์กระบะ ยี่ห้ออีซูซุ ของภรรยาของผู้ร้องเรียน ไปจากแม่ยายของผู้ร้องเรียน โดยอ้างว่าจะนำไปส่งของ และไม่นำรถกลับมาคืน
ภรรยาของผู้ร้องเรียนจึงได้เข้าแจ้งความที่สถานีตำรวจภูธร บ. แต่พนักงานสอบสวนเวร พิจารณาแล้วเห็นว่า การยืมรถยนต์ดังกล่าว มิได้มีการตกลงวันคืนรถที่แน่นอน จึงไม่อาจคาดหมายได้ว่า นาย พ. จะนำรถไปโดยทุจริต จึงได้แนะนำภรรยาของผู้ร้องเรียนว่า หากนาย พ. ยังไม่นำรถมาคืนภายใน ๒๔ ชั่วโมงหรือสืบสวนพบว่า นาย พ. นำไปรถไปโดยทุจริต จึงจะดำเนินการให้มาแจ้งความในภายหลัง
ต่อมา ผู้ร้องเรียน ทราบว่า นาย พ. ได้นำรถคันดังกล่าวขับไปเยี่ยมญาติที่ อำเภอ ย. ผู้ร้องเรียนจึงได้ติดตามไป แต่ นาย พ. ได้ขับรถหลบหนีไปก่อน ผู้ร้องเรียนขอเข้าแจ้งความดำเนินคดีที่สถานีตำรวจภูธร ย. แต่เจ้าหน้าที่ตำรวจชี้แจงว่า ให้ผู้ร้องเรียนกลับไปแจ้งความที่สถานีตำรวจภูธร บ. อันเป็นสถานที่เกิดเหตุ ประกอบกับขณะที่เจ้าหน้าที่ตำรวจ สถานีตำรวจภูธร ย. ติดตามผู้ร้องเรียนไปที่บ้านญาติของ นาย พ. นั้น นาย พ. ได้หลบหนีไปก่อนหน้าแล้ว
ผู้ตรวจการแผ่นดินจึงมอบหมายให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบสำนวนประสานไปยังสถานีตำรวจภูธร บ. ได้รับทราบจากพนักงานสอบสวนเจ้าของคดีว่า ได้จัดให้ผู้ร้องเรียนเข้าร้องทุกข์ดำเนินคดีกับนาย พ. แล้ว และอยู่ระหว่างการขออนุมัติออกหมายจับจากศาล และจะได้จัดชุดสืบสวนออกติดตามคนร้ายต่อไป
อย่างไรก็ดี การดำเนินการติดตามเรื่องร้องเรียนนี้จะต้องรีบดำเนินการโดยเร่งด่วน เนื่องจากรถยนต์ที่ถูกโจรกรรมอาจถูกนำส่งไปขายต่อยังประเทศเพื่อนบ้าน หรืออาจถูกถอดและแยกชิ้นส่วนเป็นอะไหล่ซึ่งจะยากต่อการติดตาม
ผู้ตรวจการแผ่นดินจึงมอบหมายให้เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบสำนวนประสานไปยังศูนย์สืบสวนสอบสวนตำรวจภูธรภาค เพื่อให้ช่วยจับกุมคนร้ายและติดตามรถยนต์กลับคืนมาโดยเร็ว ซึ่งชุดสอบสวนได้แกะรอยจากการใช้สัญญาณการใช้โทรศัพท์มือถือของนาย พ. จนสามารถจับกุมตัวได้ เมื่อวันที่ ๒๒ มกราคม ๒๕๕๒ เวลาประมาณ ๒๑.๐๐ น. โดยผู้ต้องหาให้การรับสารภาพตลอดข้อกล่าวหา
และเมื่อวันที่ ๒๓ มกราคม ๒๕๕๒ ผู้ร้องเรียนได้นำหลักฐานสมุดคู่มือรถยนต์คันดังกล่าวมาขอรับรถคันดังกล่าวคืนจากชุดจับกุม เรื่องร้องเรียนดังกล่าวจึงเป็นกรณีที่ศูนย์สืบสวนสอบสวนตำรวจภูธรภาค ได้ดำเนินการติดตามจับกุมตัวคนร้ายและนำรถยนต์ส่งมอบคืนให้แก่ผู้ร้องเรียนเรียบร้อยแล้วด้วยความรวดเร็ว ผู้ตรวจการแผ่นดินจึงเห็นควรยุติการพิจารณาเรื่องร้องเรียนดังกล่าว
อย่างไรก็ดี ในส่วน ข้อกล่าวอ้างของผู้ร้องเรียนที่ว่า เจ้าหน้าที่ตำรวจสถานีตำรวจภูธร ย. ไม่รับแจ้งความ นั้น ประเด็นดังกล่าว ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๘ วรรคสาม ได้วางหลักว่า ความผิดอาญาได้เกิดในเขตอำนาจพนักงานสอบสวนคนใด โดยปกติให้เป็นหน้าที่ของพนักงานสอบสวนผู้นั้นเป็นผู้รับผิดชอบในการสอบสวนความผิดนั้นๆ เพื่อดำเนินคดี เว้นแต่เมื่อมีเหตุจำเป็นหรือเพื่อความสะดวก จึงให้พนักงานสอบสวนแห่งท้องที่ที่ผู้ต้องหามีที่อยู่ หรือถูกจับเป็นผู้รับผิดชอบดำเนินการสอบสวน
ซึ่งกรณีตามเรื่องร้องเรียนนี้ เหตุเกิดที่บ้านของผู้ร้องเรียนซึ่งอยู่ในท้องที่ความรับผิดชอบของสถานีตำรวจภูธร บ. แม้ว่าการกระทำผิดของผู้ต้องหาจะเป็นการกระทำผิดต่อเนื่องกันในท้องที่ต่างๆเกินกว่าท้องที่หนึ่งขึ้นไป ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๙ (๓) ก็ตาม แต่ในกรณีข้างต้นประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๙ วรรคสาม (ข) ได้บัญญัติว่า “กรณีถ้ายังจับผู้ต้องหายังไม่ได้ คือพนักงานสอบสวนซึ่งท้องที่ที่พบการกระทำความผิดก่อนอยู่ในเขตอำนาจ” กรณีตามเรื่องร้องเรียนดังกล่าวพนักงานสอบสวน สถานีตำรวจภูธร บ. จึงเป็นท้องที่ที่พบการกระทำความผิดก่อนจึงเป็นผู้มีอำนาจสอบสวนคดีดังกล่าว
ดังนั้น การที่เจ้าหน้าที่ตำรวจ สถานีตำรวจภูธร ย. ได้แนะนำให้ผู้ร้องเรียนไปร้องทุกข์ดำเนินคดีกับผู้ต้องหาที่สถานีตำรวจภูธร บ. จึงเป็นไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาแล้ว ประกอบกับฐานความผิดที่ นาย พ. ลงมือก่อเหตุนั้น เป็นความผิดฐาน “ยักยอกทรัพย์” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๕๒ อันเป็นความผิดอันยอมความได้ มิใช่ฐานความผิด “โจรกรรมรถยนต์” อันเป็นความผิดอาญาแผ่นดิน แต่อย่างใด
เนื่องจากญาติของผู้ร้องได้ยินยอมส่งมอบกุญแจรถยนต์คันดังกล่าวให้กับผู้ต้องหาโดยสมัครใจโดยไม่มีการข่มขู่ หรือใช้กำลังประทุษร้ายแต่อย่างใด พนักงานสอบสวนเจ้าของคดี จึงต้องพิจารณาให้แน่ชัดว่าเป็นการกระทำโดยทุจริต แล้วจึงเสนอต่อศาลเพื่อขออนุมัติออกหมายจับผู้ต้องหาต่อไป
เนื่องจาก ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๗๘ วางหลักว่า เจ้าหน้าที่ตำรวจจะจับผู้ใดโดยไม่มีหมายจับหรือคำสั่งของศาลไม่ได้ กรณีดังกล่าวเจ้าหน้าที่ตำรวจ สถานีตำรวจภูธร ย. จึงไม่มีอำนาจจับกุมผู้ต้องหา การที่เจ้าหน้าที่ตำรวจ สถานีตำรวจภูธร ย. ได้แนะนำให้ผู้ร้องไปร้องทุกข์ดำเนินคดีกับผู้ต้องหาที่สถานีตำรวจภูธร บ. จึงเป็นไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาแล้ว
ขอบคุณ
สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน
http://www.ombudsman.go.th
...................................................................
Bookmarks