ความหมายของ ฮีตสิบสอง ครองสิบสี่
คนอีสาน มีวัฒนธรรมประจำชาติและประจำท้องถิ่น มาแต่โบราณกาลแล้วนับศตวรรษ จนถือเป็นฮีตเป็นคลอง …ต้องปฏิบัติสืบกันมาจนเป็นประเพณีที่รู้จักกันดี และพูดจนติด ปากว่า “ฮีตสิบสอง คลองสิบสิบสี่”
ฮีตสิบสอง คำว่า ฮีต มาจากคำภาษาบาลีที่ว่า จารีตตะ แปลว่า ธรรมเนียมแบบแผนความประพฤติ ที่ดีงามปฏิบัติสืบต่อกันมาจนกลายเป็นประเพณี
ฮีต นั้นมี ๑๒ ประการ เท่ากับ ๑๒ เดือนใน ๑ ปี ตามระบบจันทรคติหรือพูดอีก นัยคือ การทำบุญ ๑๒ เดือนนั้นเอง
เดือนอ้าย(เดือนเจียง) : บุญเข้ากรรม
ลิขสิทธิ์บน YouTube Credit By : https://www.youtube.com/watch?v=wh0PHDifiqA
ฮีตที่ ๑. บุญเข้ากรรม หรือ บุญเดือนเจียง
ภิกษุต้องอาบัติ.สังฆาทิเสส ต้องอยู่กรรมถึงจะพ้นอาบัติ ญาติโยมแม่ออกแม่ตนผู้อยากได้บุญกุศลก็จะให้ไปทาน รักษาศิลฟังธรรมเกี่ยวกับการเข้ากรรมของภิกษุ เรียกว่า บุญเข้ากรรม กำหนดเอาเดือนเจียงเป็นเวลาทำ จะเป็นข้างขึ้นหรือข้างแรมก็ได้ วันที่นิยม ทำเป็นส่วนมากคือวันขึ้น 15 ค่ำเพราะเหตุมีกำหนดให้ทำในระหว่างเดือนเจียง จึงเรียกว่าบุญเดือนเจียง
เดือนยี่ : บุญคูนลานหรือบุญคูนข้าว
ลิขสิทธิ์บน YouTube Credit By : https://www.youtube.com/watch?v=8DepYDow-kY
ฮีตที่ ๒. บุญคูนข้าว หรือ บุญคูนลาน
ที่สำหรับตีหรือนวดข้าว เรียกว่า ลาน การเอาข้าวที่ตีแล้วมากองให้สูงขึ้น เรียกว่าคูนลาน หรือที่เรียกกันว่าคูนข้าว ชาวนาที่ทำนาได้ผลดี อยากได้กุศล ให้ทานรักษาศีลเป็นต้นก็จัดเอาลานนข้าวเป็นสถานที่ทำบุญ การทำบุญในสถานที่ดังกล่าวเรียกว่าบุญคูนลานกำหนดเอาช่วงเดือนยี่เป็นเวลาทำบุญจึงเรียกว่าบุญเดือนยี่
เดือนสาม : บุญข้าวจี่
ลิขสิทธิ์บน YouTube Credit By : https://www.youtube.com/watch?v=XIHTihGJCPo
ฮีตที่ ๓. บูญข้าวจี่หรือบุญเดือนสาม
ข้าวเหนียวปั้นโรยเกลือ ทาไข่ไก่แล้วจี่ไฟใฟ้สุก เรียกว่าข้าวจี่ การทำบุญมีให้ทานข้าวจี่เป็นต้น เรียกว่าบุญข้าวจี่ นิยมทำกันอย่างแพร่หลาย เพราะถือว่าได้กุศลเยอะ ทำในช่วงเดือนสาม เรียกว่า บุญเดือนสาม
มีต่อ...........
Bookmarks