กระชับ

กระชับ

" กระชับ "

ชื่ออื่น ๆ : มะขะขัดน้ำ (ภาคเหนือ), หญ้าผมยุ่ง(เชียงใหม่) ขี้อัน,เกี๋ยงน้ำ(ภาคเหนือ-ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ), ขี้อันน้ำ(นครพนม), ขี้อันดอน(ขอนแก่น,เลย) ขี้ครอก(ราชบุรี)
ชื่อสามัญ : -
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Xanthium strumarium Linn.
วงศ์ : COMPOSITAE

ลักษณะทั่วไป

ต้น : เป็นพรรณไม้ล้มลุก ที่มีลำต้นสูงประมาณ 1 เมตร ลักษณะลำต้นตั้งตรง กิ่งก้านของมันมีขนขึ้นประปราย
ใบ : ใบมีลักษณะคล้ายรูปสามเหลี่ยม ใบจักเว้าเป็น 3-5 แฉก ริมขอบใบหยิกเป็นซี่ฟันปลา เนื้อใบบาง พื้นผิวหลังและใต้ท้องใบหยากสาก ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1.5-5 นิ้ว ก้านใบยาวประมาณ 1-4 นิ้ว
ดอก : ลักษณะดอกมีทั้งดอกเพศผู้และเพศเมียอยู่ในต้นเดียวกันดอกเพศผู้มีลักษณะค่อนข้างกลม ขนาดเล็ก ส่วนปลายท่อกลีบจะเป็นหยัก 5 หยัก และตรงกลางดอกก็จะมีเกสรตัวผู้โผล่พ้นท่อดอกออกมา ดอกจะออกบริเวณปลายยอด สำหรับดอกเพศเมียจะออกบริเวณง่ามใบ มีดอก 2 ดอก เป็นดอกไม่มีกลีบ มีริ้วประดับเป็นรูปรี ตรงท่อเกสรตัวเมียจะแยกออกแฉกยาว
ผล : ผลมีลักษณะเป็นรูปไข่หรือรูปรี มีความกว้างประมาณ 6-12 มม. ยาวประมาณ 10-18 มม. ปลายผลมีจะลอยแหลม 2 อัน พื้นผิวมีหนามยาวประมาณ 1.5-2 มม. ผลไม่มีก้าน
การขยายพันธุ์ :เป็นพรรณไม้ที่มักขึ้นบริเวณริมตลิ่ง ชายทะเล หรือตามที่รกร้าง ขยายพันธุ์ด้วยการใช้เมล็ด

ส่วนที่ใช้ :ลำต้น ใบ ราก ผล เมล็ด

สรรพคุณ :

ลำต้น เป็นยาแก้โรคมาลาเรีย ขับเหงื่อ ขับน้ำลาย ระงับประสาท แก้โรคไขข้ออักเสบ โรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ แก้ปวดประจำเดือน มุตกิด โรคกระเพาะอักเสบ แก้ปวดกล้ามเนื้อเป็นต้น
ใบ แก้โรคที่เกี่ยวกับต่อมน้ำเหลือง งูสวัด เริม ใบและลำต้น ตำให้ละเอียดพอกแผลบวมปวด แมลงกัดต่อย รักษาโรคหิด นำมาต้มเอาน้ำมาล้างแผล ปวดศีรษะ ปวดหู แก้หวัด
ราก ยาแก้วัณโรคต่อมน้ำเหลือง มะเร็ง เป็นยาขมเจริญอาหาร รากและใบ เป็นยาสมานแผล ห้ามเลือด
ผล เป็นยาแก้ไข้ทรพิษ ยาเย็น ยาบำรุง แก้ริดสีดวงจมูก ระงับการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อ อัมพาต ลมพิษ โรคท้องมาน เป็นต้น
เมล็ดและใบ แก้โรคเรื้อน






เครดิต : http://www.samunpri.com/?p=806
http://www.baanmaha.com/community