...มื้อนึง ดำ พร้อมทั้งหมู่อีกสามคน พากันไปเล่นสวนเด้ เซียงเมี่ยง กะได้ไปนำเขาคือเก่านั่นล่ะเล่นไป เล่นมา เล่นมา เล่นไป จนวะเมื่อย กะเลยพากัน มานั่งโสเหล่กัน อยู่ศาลาริมส่างน้ำ สะล่ะล่ะ คุยกันเรื่องนั้นเรื่องนี้ จนวกมาฮอดเรื่องเซียงเมี่ยง จนได้ เพราะว่าเขาลือกันว่า เซียงเมี่ยง เลาไหวดี ตั๋วเก่ง เอาโตรอดเก่ง นั่นล่ะ ดำ กะเลยอยากลองปัญญา กับเซียงเมี่ยงแบบซึ่งๆ หน้า ต่อหน้าคนทั้งหลายนี่ล่ะ ว่าไผสิหัวดีกั่วกัน นั่นหนา ดำ กะหันไปทางเซียงเมี่ยง เว้าว่า

ดำ - “ เซียงเมี่ยง คันแมนโตหัวดี ตั๋วเก่งคือเขาว่าอีหลี ลองตั๋วเฮาลงส่าง ดู้”
พวกหมู่ได้ยิน กะพากันคึดว่า

หมู่ - “ เอ๋า..ตั้งใจใส่กันคักปานนี้ จั่งได๋สิตั๋วได้ ”
เซียงเมี่ยงกะเลยว่า

เซียงเหมี่ยง - “ ตั๋วให้ลงส่างน่ะ ตั๋วบ่ได้ดอก แต่คันสิให้ล่อตั๋ว ขึ้นจากส่างน่ะ ง่ายขนาด ”

ดำได้ยินจั่งซั่น กะคึดว่า มันบอกว่า ตั๋วให้ขึ้นจากส่างได้ กะสิลองเบิ่งกับมันล่ะวะ ว่ามันสิใช้วิธีได๋ ตั๋วให้เฮาขึ้นจากส่าง... ดำกะเลยลุกขึ้น ย่างลงไปในส่าง แล้วกะว่า

ดำ - “ เอ๋า.. เฮาลงส่างแล้ว ตั๋วให้เฮาขึ้นจากส่างถะแหมะ.. ตั๋วเลย เชิญตั๋วเลย..”
ดำกวักมือเว้าเย้ย เซียงเมี่ยงกะเลยว่า

เซียงเหมี่ยง - “ น่าน เฮา ตั๋วให้โต ลงส่างได้สำเร็จแล้ว”“ ส่วน เรื่องสิขึ้นจากส่าง หรือสิแซ่อยู่ในส่าง กะแล้วแต่เด้อ”

พวกหมูทั้งหลาย เห็นดำถืกเซียงเมี่ยงตั๋ว แบบจ่ะจ่ะ กะพากันหัววะสั่น สะล่ะล่ะ

ดำ - “ เอ๋า..เฮาถืกตั๋วแล้วติเนียะ ”

ดำคึด เทิงสูนนำเด้ ว่าเสียทีเซียงเมี่ยงแบบง่ายๆ

ดำ - “ เซียงเมี่ยง เลาตั๋วให้เฮาลงส่างได้แล้ว เฮาสิยืนแซ่อยู่ในน้ำเฮ็ดหยังล่ะ”

ดำกะเลยขึ้นจากส่างมา พอดำขึ้นจากส่าง เซียงเมี่ยงกะเว้าอีกว่า

เซียงเหมี่ยง - “ น่าน เฮา ตั๋วให้โตขึ้นจากส่างได้สำเร็จแล้ว” “ ตั๋วได้อีกแล้วบ้อ... เอ๋า..ลืมตั้วล่ะบะได๋”

ดำคึดเทิงสูนนำล่ะว๋า พวกหมู่ทั้งหลายกะคึดอยากหัว พากันอดหัววะสั่น....

ส่าง หมายถึง บ่อน้ำหนาดเล็ก ลึกบ้าง ตื้นบ้าง ซึ่งอาจเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ หรือทางการขุดขึ้น (สมัยก่อน ประปา บาดาล ยังไม่มี )ในความรู้สึกของคนทางภาคอีสาน ส่างจะเป็นบ่อน้ำที่นำมาใช้อุปโภค บริโภค (น้ำดื่ม น้ำใช้) จะมีเกือบทุกหมู่บ้าน ซึ่งแต่ก่อนจะไม่ค่อยมีมากนัก เพราะฉนันแล้วส่างจะเป็นที่ให้น้ำใช้แก่หมู่บ้านนั้น ๆ ตกเย็น บ่าว สาว จะพากันไปรวมกันที่ส่างเพื่อนำน้ำมาใช้ที่โดยมี ถังหาบ(หาบคุ) เป็นอุปกรณ์ในการลำเลียงน้ำ และส่างนั้นแหละเป็นที่จีบ หยอกล้อกัน ของหนุ่มสาว สมัยนั้น..(จบข่าว)


ขอบคุณ : อ้ายสยามชัย คำยาง