ความเป็นมาของผญา ฮีตตำนานคำอีสาน ควรเฮียนฮักษาไว้
สังคมอีสานในสมัยโบราณ เป็นสังคมสงบสุข ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว หน้าฝนทำไรทำนาหาปูหาปลามาเลี้ยงชีพ หลังจากเก็บเกี่ยวเสร็จแล้วจะพักผ่อนอยู่กับบ้านเรือ น ตอนเย็นๆ สาวๆ จะไปหาเก็บหลัวเก็บฟืนตามป่าใกล้บ้าน กลาวคืนจะมีการลงข่วงเข็นฝ้าย กลางวันจะทำการต่ำหูก ส่วนหนุ่มๆ ก็จะไปหาอยู่หากิน คือ ไปหาปูหาปลาตามท้องนาห้วยหนองคลองบึงมาเป็นอาหาร
การเป็นอยู่ของชาวบ้านอีสาน จะสับเปลี่ยนหมุนเวียนอยู่อย่างนี้ คือ จะมีความอบอุ่น สงบสุข ทำให้เกิดวรรณกรรมที่มีคุณค่าทางสังคมในดินแดนแห่งนี ้….. เช่น สังข์ศิลป์ชัย ผาแดงนางไอ่ กาฬเกษ และผญา เป็นต้น วรรณกรรมเหล่านี้ ได้สืบต่อกันมาตั้งแต่บรรกาล จึงทำให้เกิดเป็นมรดกอันล้ำค่าของชาวอีสานโดยแท้…. ….
คำผญา สุภาษิต
สำหรับให้พี่น้องผู้เผิ่นมีคำคม หรือว่าคำผญา มาจ่ายทางนี้เด้อ..บ่ว่าซิเป็นผญาคุยสาว ผญาบอกสอน ผญาเว้าม่วน