เรื่องของบุญกองหด (สรงน้ำพระ) ประเพณีอิสาน

[บ่าวโจ่โล่]

บุญกองหด รดน้ำ โบราญว่า "เถราพิเศก"
เอนกนำ ค้ำจุน บุญเดือนห้า พากันเอิ้น
เพื่อสรรเสริญ พระคุณท่าน สม-มะ-ณะ พระศึกษา
คือ-สม-มา คุณ-นะ-วุติ คือเพิ่นจบ เอามนต์น้อย
พร้อมทั้งมนต์ กลางซ้อย สัท-ทรา ปาฎิโมกข์
เพื่อดำรงค์ คงหมั่น ในด้าน พุท-ธะ-ศาส-สะ-หนา
ชื่อ สมณศักดิ์ (สม-มา-นะ-ศักดิ์) ท่าน ได้จาก การบวช
แบ่งเป็นหมวด ทั้งสอง ซ่อยกันมอง เอาเด้อท่าน
หากว่าบวช เป็นเณรนั้น ท่านให้เอิ้น ว่าจัว
บัดว่าจัว สึกออกมา ให้ว่าเซียง เอาเด้อท่าน (เช่น เซียงน้อย เป็นตัวอย่าง)
หมวดที่สอง ว่านั้น คันบวชพระ เอิ้นเจ้าหัว
เทื่อเจ้าหัว สึกมา ให้ว่าทิด เอาเด้อท่าน (เช่น ทิดคำศรี เป็นตัวอย่าง ที่ดี)
เมื่อพระหด ครั้งแรก พากันเอิ้น ว่าสำเด็จ
เมื่อบวชเสร็จ สึกมา ให้เอิ้นจารย์ เอาเด้อท่าน
หากพระหด ครั้งสองนั้น พากันเอิ้น กันว่าชา
แต่ถ้าสึก ออกมา เอิ้นจารย์ชา เอาเด้อท่าน
ถ้าได้หด ครั้งสามนั้น พากันเอิ้น ว่าญาครู
สึกออกมา เบิ่งดู๋ เอิ้นญาครู เอาเด้อท่าน
ถ้าแม่นหด ครั้งสี่นั้น ให้เอิ้นพระ ว่าญาท่าน
แต่ถ้าหาญ สึกมา เอิ้นจารย์ท่าน เอาเด้อท่าน
ส่วนหดกลาย จากนั้น ในตำรา บ่เอื้อนเอ่ย
หากไผมีเฉลย ขอให้บอก หมู่บ้าง เป็นทานได้ แบ่งวิชา

[ไก่น้อย]

ขอบความฮู้ดีๆจากผู้เกิดได่ ใหญ่ก่อน....เนาะ..เอื้อยอ้าย-น้องนุ่งเข้ามาอ่านเอาความรู้นำกันเด้อ..

[ศรีสะท้าน]

...ดี ครับ ดี แต่กี้ พ่อใหญ่ทวดผม เพิ่นกะเป็นจารย์ครู ลูกชายเพิ่น(พ่อใหญ่ผม) เป็นจารย์ ตกมาฮอดผม เป็นทิด ย้อนบ่อได้บวชดน บุญบวชบ่อหลาย ย้านได้บวชอีกตอนอกหักพุ้นหล่ะ ฮิ ฮิ ฮิ..แซวโลด ไทบ้านได๋สิแซวกะดาย
@ เกร็ดย่อยของการหดสรง (เถราภิเษก)..ในการทำพิธี เพิ่นสิมีการจาร (จารึก)คำประกาศการแต่งตั้ง พระภิกษุรูปนั้น ด้วยหลาบเงิน หลาบคำ (หลาบ คือ แผ่นเงิน หรือแผ่นทอง บางๆ) หรือหาบ่อได้กะใช้ใบลานแทน เอิ้นว่าหิรัญปัตร สุพรรณปัตร โดยมีการแทกวัด ( แทกหมายถึงการวัดระยะ) ตาม สมณศักดิ์ดังนี้ สำเร็จ(สำเด็จ,สมเด็จ) แทกเพียงตา/ ญาซา อ้อมหู/ ญาครูอ้อมหง่อน อธิบายคือ ความยาวของ หิรัญปัตร สุพรรณปัตร ว่า สำเร็จ แทกเอาความยาวจากหางตาซ้ายถึงหางตาขวา ญาซา แทกเอาจากหูซ้าย ถึงหูขวา ส่วนญาครู แทกอ้อมหง่อน (ท้ายทอย) ดังนี้ ฯฯฯ

[ติ๋ม เปอร์โย]

แล้วคำว่า"ครูบา" หละอ้ายบวชแบบใด๋ โดนปานใด๋ สึกออกมาคนจังได้เอิ้น"ครูบา" ขอบคุณสำหรับความรู้ เกิดใหม่ใหญ่ลุนขะน้อย

[ศรีสะท้าน]

แล้วคำว่า"ครูบาร์" หละอ้ายบวชแบบใด๋ โดนปานใด๋ สึกออกมาคนจังได้เอิ้น"ครูบาร์" ขอบคุณสำหรับความรู้ เกิดใหม่ใหญ่ลุนขะน้อย

คำว่า ครูบา เป็นสรรพนามบุรุษที่สาม บุคคลที่เฮากล่าวถึง หมายถึงพระภิกษุ หรือพระเถระผู้ใหญ่ โดยทั่วไป แต่ศัพท์แสลง เป็นคำสรรพนามบุรุษที่สอง บุคคลที่เราพูดด้วย หมายถึง ลูกพี่ ...เช่น ว่าจั่งได๋ครูบา ไปเที่ยวไสมื้อนี้ (ครูบา บ่อแม่น ครูบาร์)

[ติ๋ม เปอร์โย]

ขอบคุณหลายๆอ้ายทิด สำหรับความรู้จ้า อิอิ ภาษาไทยกับติ๋มบ่ค่อยถึกกันปานใด๋ ขอบคุณที่บอกจ้าอ้าย

[ศรีสะท้าน]

การหดสรงพระภิกษุ เป็นพิธีการเลื่อนสมณศักดิ์ ของลาว หรืออีสานบ้านเฮาแต่เก่าก่อน ผูสิได้รับการ หดสรงเถราภิเษกได้ ต้องเป็นผู้ที่มีความฮู้ ภูมิธรรม ตามสมควร และมีพิธีการหลายอย่าง บ่อแม่น หดสรงน้ำขอพร แบบ วันสรงกรานต์ มีเจ้าภาพในการหด มีเครื่องบริขาร ผ้าไตรจีวร ๑ ตาลปัตร ๑ ไม้เท้า ๑ เกิบคู่ ๑ และมีหว่อม(กระโจมหัว) สำหรับสวมศีรษะเวลาแห่ หรือเข่าพีธี ก่อนหด มีโฮงสำหรับหด เฮ็ดเป็นรางยาวๆ เป็นรูปพระยานาค ตรงอกคอนาค เจาะเป็นฮูเพื่อให้น้ำไหลลงใส่พระผู้ได้รับการหด มีราชวัตร ฉัตรธงกางกั้น เป็นต้น ต่อไปสิได้เอาภาพ หรือรายละเอียดมาเสนอให่เบิ่งเด้อคะรับ

[sompoi]

อืห์มม เป็นควมฮู้ใหม่อิหลีค่ะ ขอบคุณๆหลายๆเด้อค่า..

[admin]