สมุนไพรใกล้ตัว...ตอน.1 มะขามแขก+หญ้าหนวดแมว

[ดอกสเลเต]

มะขามแขก
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cassia angustifolia Vail.

ชื่อท้องถิ่น : ---

ลักษะของพืช : เป็นไม้ยืนต้นขนากเล็กเป็นพุ่ม ใบคล้ายมะขามไทย แต่ยาวและปลายใบแหลมกว่า ดอกเป็นช่อสีเหลือง คล้ายฝักถั่วลันเตา แต่ป้อมและแบนกว่า ใช้เมล็ดปลูก
ส่วนทีใช้เป็นยา : ใบแห้งและฝักแห้ง

รสและสรรพคุณยาไทย : ใบและฝักใช้เป็นยาถ่าย ใบไซ้ท้องมากกว่าฝัก ไม่ควรใช้กับหญิงมีครรภ์
ประโยชน์ทางยา : สารประกอบที่มีอยู่ในมะขามแขกมีฤทธิ์เป็นยาถ่าย คือ เซนโนกายทวาร ( Seino sides) และ แอนทราควิโนน (Anthraquinone) ใบและฝักมะขามแขก เป็นยาถ่ายที่ดี รักษาอาการท้องผูกโดยใช้ใบแห้ง 1- 2 กำมือ (หนัก 3 ? 10 กรัม) ต้มกับน้ำดื่ม หรือใช้วิธีบดเป็นผงชงน้ำดื่ม หริใช้ฝัก 4 ? 5 ฝัก ต้มกับน้ำรับประทาน บางคนรับประทานแล้วเกิดอาการไซ้ท้อง แก้ได้โดยใช้กับยาขับลมจำนวนเล็กน้อย (เช่น กระวาน กานพลู เป็นต้น) มะขามแก่เหมาะกับคนแก่ที่ท้องผูกเป็นประจำ แต่ควรใช้เป็นครั้งคราว ผู้หญิงท้อง หรือมีประจำเดือนห้ามใช้



หญ้าหนวดแมว

ชื่อวิทยาศาสตร์
ชื่อท้องถิ่น : พยับเมฆ ( กรุงเทพฯ )

ลักษณะของพืช : หญ้าหนวดแมว เป็นไม้ล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม ดอกเป็นช่อสวยงาม ลักษณะคล้ายฉัตรเป็นชั้น ๆ สีขาวอมม่วง มีเกสรตัวผู้ยาวคล้ายหนวดแมว ปลูกง่ายโดยใช้กิ่งชำ
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ใบอ่อนหรือใบขนาดกลาง ตากแห้ง

รสและสรรพคุณยาไทย : ขับปัสสาวะ
ประโยชน์ทางยา : ใช้ใบอ่อนหรือใบขนาดกลาง ตากแดดให้แห้ง วิธีใช้หญ้าหนวดแมว แก้ขัดเบา ทำได้โดยเอาใบแห้ง 4 กรัม หรือ 4 หยิบมือ ชงกับน้ำร้อน 1 ขวดน้ำปลา เหมือนกับชงชา ดื่มวันละ 1 ขวด 3 ครั้ง หลังอาหาร ข้อควรระวัง คือ คนที่เป็นโรคหัวใจห้ามรับประทาน


กระทือ
ชื่อวิทยาศาสตร์ Zingiber zerumet ( L ) Smith.
ืชื่อท้องถิ่น กระทือป่า กำแวน แฮวดำ ( เหนือ ) เฮียงแดง ( แม่ฮ่องสอน )

ลักษณะของพืช กระทือเป็นพืชล้มลุก ฤดูแล้งจะลงหัว เมื่อถึงฤดูฝนจะงอกขึ้นมาใหม่ หัวมีขนากใหญ่ และมีเนื้อในสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอม ต้นสูง 3-6 ศอก ใบยาวเรียวออกตรงข้ามกัน ออกดอกเป็นช่อกลม อัดกันแน่นสีแดง และแทรกด้วยดอกเป็นสีเหลืองเล็กๆ ปลูกโดยใช้หัว ปลูกขึ้นทั่วไป
คุณค่าด้านอาหาร กระทือเป็นพืชที่พบได้ตามชนบทบางท้องถิ่นใช้หัวประกอบเป็นอาหารเนื้อในมีรสขม ต้องหั่นและขยำกับน้ำเกลือนานๆ กระทือเป็นพืชที่มีสารอาหารน้อย

ส่วนที่ใช่เป็นยา หัวกระทือมีน้ำมันหอมระเหย ช่วยขับลมได้ใช่เป็นยาแก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด และปวดท้อง โดยใช่เหง้าหรือหัวสดขนาดเท่าหัวแม้มือ 2หัว ( ประมาณ 20 กรัม )ย่างๆไฟพอสุก ตำกับน้ำปูนใส คั้นเอาน้ำดื่ม..

[ฅนภูไท]

อืม..สมุนไพรของไทยเรามีแต่แนวดีๆ บ่มีผลข้างเคียงคือยาฝรั่ง ราคาก้อถูก แถมหาได้ง่าย ควรสิพัฒนาให้ดีขึ้น

[จำปา]

ผู้เฒ่าแต่ก่อนมักจะปลูกพืชสมุนไพร ไว้ใช้ตามฮั้วเขตบ้านจะบ่ปล่อยให้เนื้อที่ว่างเปล่าโดยบ่มีประโยชน์ ต้นไม้กะใช้ประโยชน์ได้ตั้งแต่การให้ห่มเงา ให้ผลได้กินตามฤดู ให้ยารักษาโรคก็ได้