เรื่องเก่าอีกเรื่องครับ ขอนำเสนอเล่าสู่พี่น้องฟัง ก่อนที่เรื่องมันจะหล่าหรือช้าเกินไป และผมก็เล่าจากที่เห็นจริงๆ ครับ
ในช่วงที่หยุดงานสองเดือนนั้น ผมมีโอกาสได้เห็น วิถีชีวิตช่วงเวลาหนึ่งของหนูพุก "Bandicota indica" หนูพุกใหญ่
ช่วงนั้นผมเดินดูข้าวในนาเช้าเย็นเกือบทุกวัน ไม่ได้ขยันครับ ไม่มีอะไรทำก็เลยเดินเล่นและผมก็ไปเจอโพนหนูพุก
ทำให้ผมอยากรู้จักชีวิตของหนูพุก และผมก็ได้เห็นร่องรอยการดำรงชีวิตของพวกเขาในช่วงเวลาหนึ่ง
โพนหนูพุก โพนที่หนูพุกมาขุดรูอาศัย
ในหลายๆ บทความที่ผมได้เห็น ไม่ว่าจะเป็นในหนังสือ ทีวี หนังสือพิมพ์ บทความ แผ่นพับ อินเตอร์เน็ต ฯลฯ
เกือบทุกคอลัมน์ของไทยจะมีความเห็นในแนวทางเดียวกันคือ หนูพุกเป็นศรัตรูที่สำคัญของข้าวและเป็นตัวนำพาเชื้อโรค
แปลความหมายว่า ถ้าพบเห็นหนูพุกก็ให้กำจัดเสีย
เอ้ !!!! มันจริงหรือ ผมชักสงสัยขึ้นมา จากเมื่อก่อนเคยเชื่อตามนั้น
ผมเดินดูนาข้าวและร่องรอยการดำรงชีวิตของหนูพุก พบเปลือกหอย ปู ปลา อยู่แทบทุกที่ มีรอยที่หนูแทะกินข้าวแค่จุดสองจุด
ทุกคันนาผมเดินดูหมดว่าจะพบรวงหนูสวยๆ ให้ดู อาจจะมีใครสงสัย "ข้าวอยู่ในนาคงไม่มีหนูตัวไหนฉลาดหรือขยันพอ
ที่จะขนข้าวมาแทะบนคันนาหรอก" ในนาข้าวผมก็เดินเหยียบและฝ่าไปเกือบหมด ผมเดินเก็บข้าวปนหรือพวกลิเกทั้งหลาย
เดินฝ่าต้นข้าวไป ตาก็มองพื้นดินใต้ต้นข้าวว่ามีรอยหนูกินข้าวอยู่หรือไม่ ก็ไม่ค่อยมีนะครับ ถ้ามีก็มีเล็กๆ น้อยๆ ไม่พอที่พูดได้ว่า
เป็นการทำลาย "มันก็ขนไปให้ลูกมันกินในรังสิ" หนูเป็นสัวตว์เลี้ยงลูกด้วยนมครับ ลูกที่ยังเล็กมันจะกินนมแม่ ตัวที่โตขึ้นมา
พอวิ่งได้ผมว่ามันต้องออกมาหากินเองครับ คงไม่รอแม่เอาข้าวมาป้อนถึงในรัง เด็กๆ ผมเคย ไฮ่หนู และ ก่นหนู เท่าที่จำได้
ไม่ค่อยมีเปลือกข้าวในรูหนู รูหนูจะสะอาดครับ ถ้ารกๆ จะไม่ใช่รูหนูแน่นอน มักจะเป็นรูงู ในรูหนูจะมีแต่ฟางที่เขาขนเข้าไปทำรัง
เอาเป็นว่าถ้ามีข้าวก็คงไม่เกินเต็มถ้วยตราไก่
นานี้ที่มีหนู เป็นนาติดบ้าน ผมจึงมีเวลาเช้าเย็นเดินเล่นในนา น้องปักบ่วงตรงที่หนูข้ามคันนา
รวงหนูหรือทางวิ่งของหนูยาวไปตามคันนานู้นละครับ เป็นฮูอาดหลาด ถึงสระบุรีก็จะเลี้ยวขวาดังรูป
รวงของหนูพึ่งใหม่ๆ เมื่อคืนนี้ ปกติก็จะสวยเป็นธรรมชาติอยู่ใต้ต้นหญ้า ผมแหวกหญ้าออกเพื่อถ่ายรูป จึงดูผิดแปลกไป
โพนรูหนูยามค่ำคืน ปรกติมีหญ้าคลุมอยู่ด้านบนบางๆ พอถ่ายรูปแล้วเห็นไม่ชัด ผมจึงดึงหญ้าออก ดูเป็นโพนโหลนๆ ผิดธรรมชาติ
อาหารที่หนูโปรดก็คือ ปู และ หอย ครับ เขาชอบกินขาปู ปูตัวบนยังดิ้นอยู่ ข้าวก็กินบ้างเล็กน้อย
ห้องครัวของหนู มีหอยต่างๆ และก็ปลา เจอปลาไม่ได้ลากเข้าป่าทันที ทิ้งไว้แค่ร่องรอย ดังปรากฏในภาพ
รูหนูตามคันนา มีทุกคันนา เยอะจริงๆ
รูหนูแปวหนูบนคันนา ใหญ่ๆ สวยๆ แปวหนูจะสวยมากครับ ปากรูเกลี้ยงไม่มีหญ้าไม่มีขวย
ถึงมันจะขุดเจาะคันนา หน้าฝนอีกทีมันก็ปิดสนิทเหมือนเดิม ถ้าน้ำรั่วก็แค่จอบสับๆ เหยียบๆ ก็โอเคแล้วครับ
พ่อ เจ้าของนาเองก็ไม่เห็นท่านจะบ่นว่าอะไร ไม่บ่นว่าหนูเยอะกินข้าวหมด ข้าวได้หน่อยเดียว ฯลฯ
ได้ยินแต่พูดว่า "มันไม่ทำให้เราจนลงไปกว่าเดิมหรอก"
รอยหนูปีนข้ามคันนา มีคราบดิน หมอก ติดที่ใบหญ้าที่มันเหยียบไป สำหรับผมดูยังไงผมก็ว่าน่ารักในความพยายามเพื่อการอยู่รอด
รอยเท้าหนูใหม่ๆ ก่อนสว่าง ตามข้างคันนาที่น้ำเพิ่งแห้ง หนูมาหาปูปลาข่อนมั้งครับ
แทนคำอธิบายว่า หนูเยอะจริงๆ ครับ "ฮอยมุ่นอุ้ยปุ๊ย"
เมื่อมีหนู เรามนุษย์ก็จะดักจับหนู ด้วยเหตุผลที่ถูกต้องที่สุดของแต่ละคน และคิดค้นเครื่องมือดักจับหนูแบบต่างๆ
มนุษย์ส่วนใหญ่มักจะไม่รู้สึกรู้สาอะไรกับชีวิตของหนู ซ้ำบางคนก็เห็นหนูเป็นของเล่น
ได้มาแล้วก็ยั่วให้หนูโมโห ส่วนผมได้ทุกอย่าง ดูก็ได้ จับก็ได้ กินก็ได้
หรือไม่เราก็จับมาเป็นอาหารซะเลย
เนื้อหนูพุกหน้าเกี่ยวข้าว มัน ทำอะไรก็อร่อย ถ้าใส่เครื่องเทศดับกลิ่นและรสจัด
หนูพุกตัวนี้ใหญ่มาก หนักประมาณครึ่งโล เด็กๆ ไล่ตีตอนเกี่ยวข้าวนาเพื่อนบ้าน
ถ้าสรุปตามที่ผมเห็น
ตราบใดที่ในพื้นที่นั้นมีสิ่งที่เป็นอาหารหนูพุกอยู่อย่างอุดมสมบูรณ์ และมีหลายอย่างให้เลือก เขาก็จะเลือกกิน
ในสิ่งที่เขาชอบที่สุดก่อน ถ้ามีข้าว กุ้ง หอย ปู ปลา ให้เลือก หนูก็ไม่ต่างจากคนหรอกครับ เขาจะต้องเลือกกิน กุ้ง หอย ปู ปลา
ก่อน ข้าวเปรียบเสมือนของตายที่จะกินเมื่อไหร่ก็ได้ ก็มีออกเต็มนาอย่างนั้น บางคนอาจจะบอกว่าพูดเหมือนรู้ เหมือนเคยเป็นหนู
เปล่าครับผมว่าไปตามที่เห็นและรูปที่นำมาอ้างอิงนั่นเอง เช่นเดียวกัน ถ้าท่านเป็นคนอีสาน คนทั่วทั้งโลกใบนี้ ต่างก็รู้ก็เห็นก็เชื่อ
หรือได้ยินได้ฟังมา หรือคิดเอาเองว่า อาหารหลักของคนอีสานคือ "ข้าวเหนียวส้มตำ" เราก็จะตอบว่า "อือ...ครับ" และถ้าอาหาร
มื้อนั้นมี ข้าวเหนียว ส้มตำ และลาบงัวให้เลือกซักอย่าง ท่านจะเลือกอะไร "ผมเป็นคนอีสาน ผมเลือกลาบงัว" ถ้าอาหารแต่ละมื้อมี
ข้าวเหนียว ส้มตำ ลาบงัว ให้เลือกละ "ผมก็จะเลือกกินลาบงัวทุกมื้อครับ" อ้าวไหนบอกว่าอาหารหลักของคนอีสานคือ ข้าวเหนียว
ส้มตำไฉนเป็นลาบงัว "คุณคิดของคุณไปเอง โดยไม่เคยถามผมสักคำ" ผมจะกินข้าวเหนียวส้มตำ เป็นทางเลือกสุดท้าย
แต่ชีวิตคนอีสานมักไม่ค่อยมีทางเลือก จึงจำเป็นต้องเลือกทางเลือกสุดท้ายคือ ส้มตำ เสมอมา และทำให้คนที่ไม่
รู้จักเราจริงมองเราผิดไป ผมว่าหนูก็เป็นเช่นนั้น ไม่มีสิ่งที่เขาชอบให้เลือกเขาจึงต้องกินข้าว
นาแปลงนี้เกี่ยวทีหลังคนอื่น เมื่อนาอื่นเกี่ยวกันหมดหนูพุกจึงหอบลูกจูงหลานแห่กันมาที่นี่ มีรูหนู รวงหนู อยู่แทบทุก
คันนา มีรอยหนูวิ่งในนาเกือบทุกที่ ผมว่าน่าจะเป็นหลายร้อยตัว ภาพที่นำมาอ้างอิงเป็นแค่ส่วนหนึ่งของทั้งหมด
ส่วนที่บอกว่าหนูพุกเป็นศรัตรูข้าวตัวฉกาจ ผมว่าสาเหตุน่าจะมาจาก ในเมื่อเกษตรกรชาวไร่ชาวนาไปทำลายระบบ
นิเวศจนเสียหาย เช่น การใช้ยาฆ่าหญ้า ยาฆ่าหอยเชอร์รี่ ยาฆ่าปู ปุ๋ย ยากำจัดหนอนเพลี้ย ฮอร์โมนต่างๆ เพื่อให้ได้ผลผลิตเต็มที่
ฉะนั้นในนาแห่งนั้นก็จะไม่มีหอย ปู ปลา แม้แต่ตัวเดียว แต่หนูเขายังไม่ตายครับ เขาจึงต้องใช้ชีวิตดำรงเผ่าพันธุ์ของเขาต่อไป ในเมื่อ
ในพื้นที่นั้นไม่มีอาหารที่เขาชอบให้กิน เขาจำเป็นต้องกินข้าวที่เป็นทางเลือกสุดท้าย กินเผือก มัน ข้าวโพด ฯลฯ เขาไม่รู้จัก
หรอกครับว่าพืชพรรณเหล่านั้นเป็นของใคร ถ้าอีสานบ้านเราก็จะพูดว่า "หากินไปตามซือ หรือ หากินไปตามซาด" เช่นดังพี่ๆ
บ้านมหาพูดๆ กันมา หนูเขาก็หากินกันไปตามธรรมชาติของเขา แต่มนุษย์หรือเกษตรกรกับมองเขาผิดตีความหมายของคำว่า
หนูผิดไป หาว่าเขาเป็นศัตรูเป็นตัวทำลายพืชพรรณการเกษตร ปล่อยไว้ไม่ได้ต้องตามกำจัดให้สิ้น ซึ่งก่อนหน้านั้นที่นาตรงนั้น
อาจจะเป็นป่าเป็นบ้านของหนูมาก่อนก็ได้ แต่พอเรามนุษย์เข้ามาครอบครอง หนูจากสัตว์โลกตัวหนึ่งจึงมีชื่อใหม่ว่า "ศรัตรู"
ที่นาของพ่อใส่ปุ๋ยเคมีอย่างเดียว ยาอื่นๆ ไม่ใช้ จึงมี หอย ปู ปลา อยู่อุดมสมบูรณ์ และคันนาค่อนข้างรก หนูจึงชอบ
มาอาศัย บางคนอาจจะบอกว่า "ลองปล่อยไว้นานๆ ดูซิ ถ้าคุณคิดว่าหนูมันไม่กินข้าว" เอ๋า ข้าวสุกเหลืองแล้วเราก็ต้องเก็บเกี่ยว
ขนขึ้นยุ้ง เข้าโรงสี หนูมันจะกินทั้งปีได้อย่างไร หรือช่วงที่ข้าวสุก สิบห้าถึงยี่สิบวัน ปล่อยให้หนูกินข้าวเต็มที่ผมว่าก็กินได้ไม่เกิน
กระสอบปุ๋ยครับหนูไม่เก็บสะสมอาหารเป็นปริมาณมากเหมือนมด อิ่มแล้วก็เลิก การที่มนุษย์เราตัดไม้ทำลายป่า สร้างบ้านกีดขวาง
ทางน้ำทำให้น้ำท่วมฝนแล้งนี่ซิ ทำให้พืชผลเสียหายอย่างมหาศาล
"แต่ก็ใครจะโทษตัวเองละ" บ้าซิ จริงไหม
หนูจึงกลายเป็นแพะรับบาปไปเต็มๆ
ก็จะมีคนแย้งอีก "ถ้าเป็นนาไร่ นาสวน สวนถั่ว แตง ข้าวโพด ไม่มีหอยปูปลา หนูก็ต้องกินพืชผักอยู่ดี" ก็ให้คิดใน
แง่ดีไว้ครับ คิดเสียว่าเราไปบุกรุกถิ่นหากินอยู่อาศัยเขาก่อน "ก็ใช่สิคนนาลุ่มก็พูดได้" ครับสำหรับบางท่านสำหรับหลายๆ คน
หนูก็อาจจะไม่ดีจริงก็ไม่ว่ากันครับ
ในกระทู้นี้ผมพยายามจะนำเสนอกับพี่น้องว่า ถ้ามีพืชผักหรือสัตว์ ที่เป็นอาหารของหนูพุกอยู่อย่างอุดมสมบูรณ์
ตามที่ผมเฝ้าดู ในช่วงเวลาสั้นๆ นั้น หนูจะเลือกกินสัตว์ ซึ่งหมายถึง หอย ปู ปลา มากกว่าที่จะกินข้าวครับ
กับที่หลายท่านให้นิยามว่า หนูเป็นศรัตรูตัวฉกาจของข้าว ส่วนตัวผมแล้ว จากที่เห็นในวันนั้น ผมก็แย้งว่ามันไม่จริง
เราไปทำลายระบบนิเวศไปทำลายแหล่งอาหารของเขาก่อน เขาไม่มีหอย ปู ปลา กิน เขาถึงมากัดกินต้นข้าว เมล็ดข้าวของเรา
หนูชอบกินข้าวโพด เผือก มัน ถั่วลิสง รากต้นไม้ที่พึ่งปลูก ครับก็ต้องยอมรับ ช่วงเวลานั้นหรือบริเวณนั้น ไม่มีหอย
ปูปลาหรือข้าว หนูก็จำเป็นต้องกินพืชผักพวกนั้นเพื่อความอยู่รอด ซึ่งก่อนตรงนั้นจะเป็นไร่สวน เขาก็ขุดหารากหญ้ารากไม้กินมาก่อน
"ดูคุณจะรู้จักและเข้าข้างหนูจังเลยนะ" ครับเป็นครั้งแรกที่ผมพอรู้จักหนู จากเมื่อก่อนได้ยินแต่จากที่คนอื่น
เล่าต่อกันมา ว่าหนูไม่ดีอย่างนั้นอย่างนี้ ผมก็ว่าไม่ดีไปกับเขา แต่พอมาเห็นจริงๆ หนูกับน่ารักน่าชังมากกว่าน่าเกลียด
เรามามองหนูพุกว่าเป็นสัตว์ร่วมโลกที่ไม่ใช่ศัตรูกันดีไหมครับ เปลี่ยนจากความเกลียดชังเป็นมิตร หรือไม่รักไม่เกลียด เฉยๆ
แต่ถ้าท่านยังยืนยันว่าหนูเป็นศรัตรูเป็นตัวทำลายพืช นำพาเชื้อโรค ที่อินเดียชาวฮินดูเขากลับนำอาหารไปเลี้ยงหนู
มนุษย์เหมือนกันทำไมเห็นต่างกันขนาดนี้ แล้วใครละที่คิดถูก
ถ้าเราหวังเอาแต่ได้ทุกอย่างในโลกนี้ก็จะเป็นศรัตรูเราหมด ทั้งที่ความจริงอาจจะไม่เป็นเช่นนั้น เช่นหนูพุกพวกนี้
ที่ถูกตราหน้าว่าเป็นศัตรู น้ำเอยก็ไม่ดีท่วมบ้านเรือน แล้งเอยทำให้อดอยาก สารพัดแต่จะไม่ดี
สำหรับพี่น้องคนอีสานผมเชื่อว่าคงไม่มีใครเคยพบเจอว่าถูกหนูพุกมากัดกินข้าวในนาจนย่อยยับถึงขั้นขาดทุนนะครับ
นอกจากหนูที่อพยพจากฝั่งลาวเมื่อหลายปีก่อนครั้งนั้นครั้งเดียว
ถ้ามีหนูในนาอยู่บ้าง เหยี่ยวอีแหลว ก็จะไม่มาโฉบขโมยกินลูกไก่ครับ
มีอีกหลายแนวความคิดหลายมุมมองที่ผมมองข้ามไป ซึ่งผมก็ไม่รู้ว่ามันคืออะไร ผมนำเสนอเฉพาะที่ผมเห็น
และคิดขึ้นมาได้เท่านั้น อาจจะขัดแย้งกับหลายๆ บทความ แต่ก็อย่างที่บอกแต่แรก ผมเล่าตามที่ผมเห็นเท่านั้นยังไม่มีการพิสูจน์ใดๆ
และนำมาฝากพี่น้องที่พอมีเวลาเหลือให้ได้ดูหรือเสียเวลาอ่านนิดหน่อยครับ
ผิดพลาดประการใด ผมต้องขอโทษพี่น้องบ้านมหาและท่านที่เข้ามาเยี่ยมชมไว้ ณ ที่นี้ครับ
อาจจะเขียนยาวไปแต่ก็เพื่อเสริมกระทู้ให้สมบูรณ์เท่าที่ผมจะทำได้ครับ
ขอบคุณพื้นที่บ้านมหาดอทคอม
Bookmarks