บทร้อยกรองปกิณกะ
1
ฉันนอนอิงหมอนหญ้า
อยู่เพียงลำพังในกระท่อม
ปล่อยความฝันและจินตนาการ
ให้ลอยละล่อง
ไปสู่โลกในอุดมคติ
ที่ปราศจากเสียงร่ำไห้
ของคนทุกข์
เงียบเหงา อ้างว้าง
เหลือเกินโลกมนุษย์
2
อีกไม่กี่ปี
พระชรานามว่าเรียวกัน
จะต้องลาโลก
ไปตามกฎของความเปลี่ยนแปร
ดังดอกไม้แห้ง
ผล็อยร่วงจากต้นยามรุ่งสาง
แต่สิ่งที่พระรูปนี้
จะยังทิ้งไว้เป็นมรดกแก่โลก
อีกตราบนานเท่านาน
คือดวงใจอันปรารถนาดี
ต่อทุกคนเสมอหน้ากัน
3
รูป สี ชื่อและสัณฐาน
เป็นเพียงสิ่งสมมุติ
ที่กล่าวเรียกกันในโลก
เมื่อเงื่อนไขแห่งวันเวลามาถึง
สิ่งเหล่านี้ย่อมแปรเปลี่ยน
สูญสลายไปไม่เหลือ
4
คราฉันครุ่นคำนึง
ถึงความขุกเข็ญอับจน
ของเพื่อนร่วมโลก
ความระทมเศร้าของเขาเหล่านั้น
พลันละลายเข้าเกาะกุมดวงใจ
ดังว่ามันเป็นความทุกข์
5
ย่ำค่ำสนธยา
ฉันกับเพื่อน
นั่งสนทนากันบนหน้าผา
ท่ามกลางทิวสนภูเขา
ที่พลิ้วใบระริกเล่นลมค่ำ
6
ร่างกายสังขารของมนุษย์
ไม่กี่ปีก็ผุพังแตกดับ
ลงเป็นเถ้าธุลีดิน
สิ่งอันจะยังคงอยู่
ชั่วดินฟ้าแยกสลาย
ก็คือสัจธรรม
อันไม่อาจลบล้าง
ได้ด้วยพลังแห่งความแปรเปลี่ยนใด
7
สิ่งที่เรามองเห็นข้างหน้านั่น
คือหุ่นฟางเก่า ๆ ตัวหนึ่ง
สวมหมวกปุปะและเสื้อชาวนา
สีซีดหม่นกระรุ่งกระริ่ง
ใครเล่าหนอจะหยั่งทราบ
ว่าในความซอมซ่อเก่าปอนนั้น
หุ่นไล่กาได้ทำหน้าที่ของมัน
อย่างเต็มเปี่ยมบริบูรณ์แล้ว
8
ทำไมหนอ
ท่านจึงระหกระเหิน
ไปไกลเช่นนั้น
เพียงเพราะว่าท่านต้องการ
เข้าสู่แก่นแห่งพุทธสัจจะ
หยุดมองกลับเข้าไป
ในตัวเองบ้างเถิด
ท่ามกลางความป่วนปั่น
แห่งคลื่นลมชีวิต
ท่านจะเห็นความสงบเงียบ
ของมันด้วยตัวของท่านเอง
9
หลายเดือนผ่านไป
วันเวลาคลี่คลาย
กลายเป็นอดีตทับถมกัน
วันนี้ฉันย้อนรำลึก
ไปหาความทรงจำอันเลือนราง
แต่ไม่อาจไขว่คว้า
รอยรำลึกที่ผ่านเลย
มาสู่ห้วงจินตนาการอีกครั้ง
โอ อดีตของชีวิต
ช่างยาวนานและเต็มด้วย
ความหนักเหนื่อยเหลือเกิน
....................................................
รวบรวมจากหนังสือ รอยรำลึกที่ผ่านเลย
?รอยรำลึกที่ผ่านเลย? รวมบทกวีเซนของเรียวกัน เป็นบันทึกความรู้สึกและ
อารมณ์ขณะใช้ชีวิตบั้นปลายเพียงลำพัง ณ ชนบทแห่งหนึ่งของญี่ปุ่น เมื่อ
สองร้อยกว่าปีที่ผ่านมา
งานเหล่านี้ แฝงไว้ด้วยความเศร้า ความอ้างว้าง ความชื่นบาน ตลอดจน
ความคำนึงถึงสิ่งต่าง ๆ ที่ผ่านมาในชีวิตอันยาวนาน
ทัศนะของพุทธศาสนา ได้จำแนกวิถีชีวิตมนุษย์ ออกเป็น 2 สายทางใหญ่ ๆ
สายทางแรก คือ แนวทางของบุคคลผู้ปล่อยตัวให้เลื่อนไหลไปกับ
กระแสสังคมอันเชี่ยวกราก ชีวิตเช่นนี้จะเต็มไปด้วยการต่อสู้ แย่งชิง
ฉกฉวย สิ่งที่สังคมยอมรับว่าเป็นเป้าหมายสูงสุดของชีวิต ได้แก่ เกียรติยศ
ความมั่งคั่ง ซึ่งมีคนเลือกเดินแน่นขนัดทั้งกลางวันและกลางคืน
ส่วนอีกสายทางหนึ่ง คือ แนวทางของผู้มองเห็นความไม่เป็นแก่นสารของ
การแสวงหาสิ่งต่าง ๆ เหล่านั้น บุคคลเช่นนี้จะปลีกตัวออกมาจากการต่อสู้
แย่งชิง มาดำรงตนอยู่ด้วยความสันโดษในอาชีพอันสุจริต สะอาด อุทิศตน
เข้าหาความดีงามของชีวิต ซึ่งมีคนเลือกเดินเพียงหยิบมือเดียว
เรียวกัน พระเซนเจ้าของบทกวี คือ หนึ่งในจำนวนคนอันน้อยนิดนั้น
กวีนิพนธ์ชุด ?รอยรำลึกที่ผ่านเลย? นี้เป็นงานสืบเนื่องจากกวีนิพนธ์
ชุด ?คืนฟ้าฉ่ำฝน?
อ้างอิง : หนังสือ ?รอยรำลึกที่ผ่านเลย? บทกวีเซนของ เรียวกัน
พระมหาสมภาร พรมทา แปลและเรียบเรียง
พิมพ์ครั้งแรก สิงหาคม 2526
[radio]http://www.freewebs.com/mummy001/Korthod%20Yiew.wma[/radio]
Bookmarks