ความเชื่อของคน

[ต้นข้าว]

ความเชื่อของคนมีมากมายต่าง ๆ นานากัน บางคนก็เชื่อเสียจริง ๆ ไม่ว่าจะเหตุผลหรือไม่ จนกลายเป็นคนหูเบาไป ประเภทนี้มักจะไม่มีความสบายใจเลย หรือในทางตรงกันข้าม คือ เชื่อยากไม่ว่าจะหาเหตุผลยกมาเท่าไร ก็ยังไม่ค่อยจะยอมเชื่อ ก็กลับเป็นคนดื้อดึงถือดีไป ดังนี้เป็นต้น


ในเรื่องของความเชื่อนี้ ท่านเจ้าพระคุณสมเด็จ ฯ จัดแยกเอาไว้ว่า
“ความเชื่อของคนมี 3 จำพวก


พวกแรก เรียกว่า “ศรัทธาธิกะ” เชื่อง่ายโดยไร่เหตุผล และหนักไปทางงมงาย ไร้ประโยชน์


พวกสองเรียกว่า “ทิฐิกะ” มีทิฐิมานะมาก ไม่ยอมยึดถือสิ่งใด ๆ หนักไปทางโง่เขลา ดื้อดึง


พวกที่สามเรียกว่า “ปัญญาธิกะ” ใช้ปัญญาพิจารณาโดยรอบคอบด้วยเหตุผลแล้วจึงเชื่อ เป็นลักษณะของบัณฑิต”


"สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) พรหมรังษี"