ทำท่ามาผญา...

[เจ้าซายน้อย]

บ้านอยู่เมืองอิสานล้ำก้ำฝ่ายเมืองหลวง
เสิงสางเมืองนครกว้างแขวงนครโคราช
ลำปลายมาศ-นทีน้อยไหลวอยๆก้ำหนองกี่
ทางบุรีรัมย์พี้-นทีน้อยได้เพิ่งพา
ทางก้ำเมืองผุข้ากะมีแนดอกน้ำหนอง
หลากหลายเขื่อนลำคลองห้วยหนองกะมีใซ้
ข่อยสิเกริ่นเอาไว้เป็นทำนองกลอนผญา
ว่าบ้านของผุข้ามีอิหยังแนบ้าง
ว่ามันสำปะหลังนั่นปลูกเป็นพืชเศรษฐกิจ
ชุบเลี้ยงหลายชีวิตพัฒนาเมืองบ้าน
อ้อยน้ำตาลหว่านปลูกรองลงมาเรื่องพืชผล
พืชผักนั่นเป็นต้นเกษตรกรรมธรรมชาติ
ผลผลิตขายตลาดบางอย่างราคาตก
ย้อนนายทุนสกปรกหาดีบ่มีได้
อีกอย่างนึงความแล้งเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศ
เกิดอาเพศดินฟ้าขี้ดินแห้งฝุ่นผง...พี่น้องเอ้ย
กำลังซ่อยกันพลิกฟื้นคืนสู่ธรรมชาติ
เต็มกำลังความสามารถปราศจากเคมีฮ้าย
สิ่งทำลายผืนดินนั่นจงซ่อยกันหยุดใซ้แน...พ่อแม่เอ้ย
มันบ่ดีแท้ๆผืนดินท่านสิเสื่อมโทรม
หันมาใซ้ปุ๋ยคอกปุ๋ยขี้งัวสิดีกั่ว
ปุ๋ยอินทรีย์กะดีตั้ว ประหยัดพร้อมเบากระเป๋า
ขอขอบคุณหมู่เจ้าที่เอาใจเข้าตั้งต่อ
แม่พ่อลุงอาวป้าเทิ่งพี่น้องด่อกซุคน
อันความจนต่อไปนี้สิได้ไขแก้ผ่าน
ความเจริญมาสู่ท่านหากทำได้พอเพียง...พ่อแม่เอ๋ย
ผมกล่าวมายาวเฟื้อย เมื่อยหลายสิเว่าว่า
เทิ่งผญากะบ่คล่องทำนองนั่นกะบ่คือ
บ่คือปราชญ์อาจารย์ท่านศรีสะท้านลั่นปัฐพี
ธรณีลั่นเลื่อนสะเทือนฟ้าดาวดึงส์...พู่นแหลว
อีกอาจารย์หนึ่งนั่นมหาการโป้ยก่าย
ขอประนมมือไหว้ยอไว้ไส่พาน
คารวะอาจารย์ท่านฝากผลงานให่ศึกษา
ในผญาจาไว้กระผมได้ฮู้เรียน...
อีกยอดเซียนหนึ่งในนั้นยากการงานบ่ทันโผล่
บ่าวโจ่โล่อาจารย์อ้ายยกมือไหว้อีกหนึ่งคน
ยังมีอีกหลายล้นเกินกล่าวได้ทิ่งเหมิด
แต่ละคนกะเป็นเลิศศาสตร์ศิลป์อิสานพื้น
เอาล่ะฝอยหลายแล้ว จบบ่ลงกะยังว่า
เอาไว้โอกาสหน่าสิมาเยี่ยมหล่ำแยง..ด่อกเด้อ
-------
ปล. พอสิเป็นผญานำเขาได้บ่อ้ายศรีฯ อ้ายยุทธ ผิดพลาดประการได๋ แส่หน่ำดากโลดเด้อ...::)

[ศรีสะท้าน]

พอมาเห็นน้องหล้าเขียนผญาเติมแต้มใส่
บอกถึงความเป็นไป ไล่เหตุการณ์บ่อนเบื้องเมืองบ้านได้อ่านเห็น
ความทุกข์เข็นระแหงฮ้าวตกถึงคราวบ้านเมืองอ่วย
สวนสิลาป่ากล้วยกระบวยฮ้างสิห่างซาน
หมากพร้าวตาลสิหนีอ้อยหัวกลอยสิไกลเผือก
หาทางเลือกบ่ได้สมัยนี้หากต่างหลัง
ความสัจจังบ่มีให้คนหัวใจกระหังโหด
อาเภทโทษทั่งทื้นผืนฟ้าผ่าแผ่นดิน
ทั้งทรัพย์สินเมืองบ้านเฮือนซานกะจมจุ่ม
เกิดเหตุฮ้ายแล่นหุ่มสุมฮ้อนฮ่อนคีง
เป็นความจริงปรากฎขึ้นมนุษย์ฝืนธรรมชาติ
ตกถึงฆาตแล่นต้องได้นองพื้นแผ่นแดง แลนา

[เจ้าซายน้อย]

อันว่าตัวเฮียมนี้ โคตรหน่อเนื้อ บำรุงไร่นามสกุล
เสิงสางทางอยู่ พิมายเกิดปางเค้า
โคราชท้าง ถิ่นฐานบ้านพ่อแม่
ลวดเล่ามาสืบสร้าง หากินบั้นหั่นต่อมา ดอกดาย,

ปางแต่ยังอยู่เหย้า วิภาวดีเขตเมืองหลวง
ก็หากเป็นศิษย์ของ เหล่าอาจารย์มหาบ้าน
ไทเมืองทางอิสานนั้น ปรมาจารย์กลอนกาพย์
หากแต่บัดเทื่อนี้ ได้เฮียนฮู้สืบไป เจ้าเอย,
เฮียมลวดเฮียนกลอนโข้ ค้นคว้าเอาเอง
ถือแบบกลอนตามคอง ปราชญ์เมืองอิสานพุ้น
บางพ่องปู่อุบาลีฯ ด้วย กับกันพาบพ่าง
ได้ก็เพียงท่อก้อย บ่ควรเย้าย่องยอ ดอกเด,
เดียวนี้คืนมายังบ่อนเค้า กะทู้เก่าเจ้าของ
ทางที่ฐาน ครูอาจารย์เติมตั้ง
สมังหน้า คองเคียนพาทพากย์
หวังเมื่อหน้า เมืองบ้านหล่ำหลิง แลจา,...อาจารย์เอย