อีสานลืม

[ทองแดง]

หล่านางเอ้ย...
งานไหมกะได้จบได้เสี่ยง เหลือแต่เพียงควมแปนเปล่า
กับควมคึดฮอดเจ้า พี่ซายเอ้าซอก-เลาะ-หา
หล่านางเอ้ย...เจ้าผู้ฟืมซาวห้า
เจ้าบ่ต่ำแพรวา มา“เซิ้งญ้อน”เมืองขอนแก่น..แล้วบ้อ
ลืมถิ่มปล่อยบ่าวหมอแคน เคยเป็นแฟนเกาะเกี่ยวก้อยสองเฮาข่อยเที่ยวสนาน
หล่านางเอ้ย...
อ้ายซอกหาทุกแก-ด้าน ซุ้มบ้านไผ่-ไทเมืองพล
เห็นแต่คนผู้เมินเฉย บ่มีเลยพะอวนน้อง
บ่าวน้ำพองน้ำตาย้อย เสียแฮงคอยจ้อยมิดหมี่
ทั่วงานไหมบ่เห็นมี..ฮอย อดีตกรีดใจอ้าย มานั่งไห้ถ่า“ส่งทาง”

[ทองแดง]

สาส์นนี้...เขียนอยู่เคหังห้องอีสานคำก้ำบ้านอยู่..พี่น้องเอ้ย
สอดใส่ซองแปะแต่งแต้มเป็นสาส์นถ้อนจั่งป่อนมา
คอบว่าคึดฮอดฮ้ายซุมแซงหน่อ-กออีสาน..เฮาเอ้ย
ไกลวงศ์-วานออกหากินทุกถิ่นแดนในแผนพื้น
คอบว่าปีเดือนคล้อย..ศักกะหลาดสิกลายล่วง
ซุมหมู่ปวงอ้าย-น้อง-มิตรผองเพื่อนอยู่จั่งใด๋
แม่นเจ้าโศกาไห้สุข-ทุกข์...ฮ้อนหรือหนาว
สังบ่ส่งข่าวคราวเถิงผู้ถ่า-คอยอยู่ทางบ้าน ฯลฯ

สาธุเด้อ....ปีใหม่มาฮอดแล้ว.......
ขอให้สุขซำบายหมั่น..เสมอมันผู้เครือใหม่...แหน่เด้อ
ท่าวเครือใบป่งยอดปิ้น-หัวฝังดินลงไว้..ลูกหลานได้เข้าเพิ่งบุญ
ขอให้มีพะละหมั่น..เสมอกันกับกกไม้ใหญ่...แหน่เด้อ
ให้นก-กาอาศัยฮ่มซ้น..เทิงคนญาติอยู่อีสาน
ขอให้เงินกำ-คำล้าน..ตางเป็นบริวาร-บ่อึดอยากได้แจกจ่าย...แหน่เด้อ
ตลอดปีใหม่และทุกๆมื้อ..
...ขอให้คือคำเว้า..ซุมเฮาข่อยค่อยเกษม..แหน่ถ้อน...

[ทองแดง]

หล่านางเอ๊ย..คันว่าหนาว...หนาวจนกายสะบั้น-ใจผั่นห่วงถวิลหา
ฮอดเจียง-ยี่-เดือนสามมา บ่าว-สาวหลายกินดองแล้ว
แต่ฮักเฮาสังกินแห่ว หาป่อง-แปวเป็นผ่ำ-บ่ง
พ่อแม่เจ้าบ่ตกลง....
เอาค่าดองเกือบกือ-ล้าน สังหารอ้ายให้ท่าวตาย

หล่านางเอ๊ย...ความฮักหลายพี่ซาย-ล้น...
ผิดแต่ความมี-จน กำแพงกั้นมาขวงฝ่า
อันความฮักที่มีมา...
พออยากฆ่าพ่อ-แม่ถิ่ม....คันหาญกล้า-ว่าบ่อาย
หล่านางเอ๊ย...อันทะเลสุดไกลเยิ้น ยังมีหวังสิพ้อฝั่ง...เด้หล่า
แต่สอง-เฮาจบเอวัง..เหมิดฮูป-ฮอยบ่จ่งส่น...ไปคนก้ำตาฝั่งเดิน.

[ทองแดง]

บัดนี้..ขอจักพันนะนาเว้าสาวอีสานจักกะหน่อย...
เพิ่นหากเอาะอ้อมอ้อยวอยเข้าแม่นสู่กรุง
ลืมทังลุงและป้า-อาว-อาน้องพี่...บ่เคย-งวกพุ้นพี้ไปจ้อยแม่นบ่มา
จักแม่นแนวใด๋แท้บ่เหลียวแลบ้านเก่า...ทิ้งให้พ่อแม่เจ้าทางบ้านจ่มหา
กลับเมือสาหล่า-กลับนาถ่าเก็บเกี่ยว...อย่ามัวเอาแต่เที่ยวให้คืนถ่อนอย่าอยู่นาน
เขาว่าเจ้าขี้คร้านไถหว่านนาดำ...ย้านน้ำครำ-ขาดำจั่งได้ไลลืมบ้าน
หลงขาบานจนลืมซิ่น-งัวลืมตีนเขาว่า...เจ้าลืม“บักหวดข่า”ไปหลงส้มองุ่นเขา
อย่าลืม“ซุปหมากมี้”ของดีตั้งแต่ปู่...อย่าลืม“ปลาแดกด้วง”ตำส้มบักหุ่งเฮา
อย่าลืม“ลาบหมาน้อย”ผสมใส่“ญานาง”...หลงหมากปรางว่าแม่น“บักไฟบ้าน”
หลงเมืองกรุงจนเหมิดกิ้นถืมถิ่นแดนอีสาน...เมืองกำลังสำราญให้ฟ้าวคืนเมือถ่อน
เมืองอีสานเจ้าบ่หงอยเหงาคือเก่า...เมฆกำลังตั้งก้อน-ว่อนเข้าแม่นสู่นา
พวกแม่ป้า-อาว-อา-หมู่น้องพี่...เมืองอีสานพุ้นตี้-ยังคอยถ่าเจ้าต่าวคืน


ขอบคุณ : อ.ดาว บ้านดอน , เจ้าของภาพ

[ทองแดง]

ขอฝากเสียงถ้อน..เป็นกลอนผญามาจาข่าว...แหน่เด้อ
ถามถึงซาวพี่น้องหมู่ผองเพื่อนฝ่ายอีสาน
อีกทังวงศ์วาน-เหง่าซาว“เวียงจันทร์”อัน“ของ”ผ่า
ฮอดบุญเดือนเมษา..พากันเมือยามบ้าน..เฮือนซานถ่า-พ่อแม่คอย..บ่หน้อ
ฝูงหมู่ญาติพี่น้อง..จอบ-คอส่องแนมมองทาง
หรือเจ้าไลลืมหลัง..บ่ห่วงคอยก้ำทางนั้น
ลืมลูกหลานไทเซื้อ..พงษ์พันธ์พี่น้องเก่า
จั่งขอวอนขอเว้า...ให้หมู่เจ้าฮ่ำคะนิง...แหน่ถ่อน.

[ทองแดง]

เกิดมาเป็นซาวนานี้...มีทุกข์-ฮ้อนเป็นปฐม
สองมือจับคาด-ไถดม เกียกขี้ตม“เฮี่ย-ไค”ย้อย
มีแดดคอยถนอมเลี้ยง “ตอก-เกี่ยว-เฟียง-เถียง”เป็นหมู่
มือหยา-ดำ-หน้าก่ำสู้ ใจดู๋ดั้นบ่หวั่นติง
คอบว่าทุกข์-ยาก-ฮ้าย จั่งฮีบเร่งกระทำการ
ส่งลูกหลานให้เรียนสูง มุ่งเฮ็ดการมีงานได้
มีเงินคำรถราใซ้ สุขสำบายกว่าแม่พ่อ
คึดเห็น“บุญคุณซาวนา”บ่.......
ยามมั่งมีหนีไกลหน้า-จั่งบ่โค้งอ่วยอีสาน.

[ทองแดง]

เจ้าผู้“ขิก-ขอ-กะดิ่ง”ฮ้าง เคยผูกคอ-แขน“งัวต่าง”
เคยได้ฟังว่าม่วนแม้ง ยามแยงเข้าสู่ป่า-ดอน
เจ้าผู้ตางคำก้อน..ย้อนเอ้แต่งเป็นงัวงาม
ไผกะถามว่านามลือ ซื่อเจ้าของเพิ่นแพงล้น
ตั้งแต่โดนเถิงกาลนี้ บ่เห็นมีมันจักอย่าง
“โปง-กะโหล่ง-บักหวิ๋น”ฮ้าง เพิ่นวางถิ่มบ่ใส่ใจ
ตั้งแต่งัวเคยล่ามไว้ เพิ่นกะไล่ออกจาขาย
แนวเอ้หมายว่า“ของดี”...ซู่มื้อตี้เป็น “ของฮ้าง”

[ทองแดง]

“ไข้ออกตุ่ม”ซุมหมู่“ไข้หมากไม้” เอาหยังใส่สิเป็นยา
หามาทาปิ่นปัว ให้จาง-เบย-หายได้
เพิ่นหากฝนฮากไม้-ต้มยาหม้อ กิน-อาบ-ทายังเซาซ่วง
สมุนไพรทังปวงซุมอีสานภาคพื้น อาศัยไว้ได้เพิ่งพา
เพิ่นจั่งว่าป่าไม้ ประโยชน์ ๔ ทังคุณ ๓
นำมาปรุงเป็นยา ฮ่าเจ็บเป็นลำเค็ญฮ้อน
มาสะออนคนเลิกใซ้ บ่ทันใจเพิ่นจ่มว่า
ถิ่มฮอดหม้อต้มยา-ถิ่มฮอดกาน้ำฮ้อน..บ่ออนซอนซ้ำหมู่ฮากยา.

[ทองแดง]

ฮอดเดือนสิบบุญข้าวสาก...ฝากข่าวส่งมาจาเถิง...แหน่เด้อ
ให้ฮ่ำฮอนคะนิงนำ ผู้จำไกลด้วยตายเมี้ยน
เหลือแต่เดือนปีค้อย กับความดีให้จำจื่อ
ว่าเพิ่นคือพี่น้อง เคยได้ลึ่ง-แก่นกัน
มาเด้อ...ฝูงหมู่ญาติทุกหมู่ซั้น ผู้ขอด-อยาก-อนาถา
ว่ามากินผลา-บุญ ได้แต่งหนุนกุศลต้อน
ให้มารับเอาถ่อน อาหารกินหวานคาวแต่ง
หมากไม้แบ่งปุนปันไว้เต็ม“ห่อข้าว” ซุมเจ้าให้ค่อย“โซน”......เมือเด้อ

[ทองแดง]

ลมหวี่-หวี่สีเย็นจ้อย..ปูปลาคอยถ่าลง“หลี่”
หนี“ข้าวมาน”น้ำบวกข่อน ไปนอนซ้นตาฝั่งวัง
คือดั่งเฮาตั้งแต่ครั้ง..นั่ง“เฮือฮั่ว”พายหนีจน
มาดิ้นรนทนหากิน จำไกลดินอีสานที่
คั่นได้ดีกะไคด้วย..ลางคนซวยถูกเหยียบย่ำ
จำใจหอบห่อผ้า..กลับ-คืน-โค้ง-อ่วยอีสาน
ลางคน..ผัดบ่คึดฮอดบ้าน จากเฮือนซานป๋า-ถิ่ม-ปล่อย
หรือ..อกอ้อมผู้รอคอย มันบ่อุ่นแนบเนื้อ จั่งไปหน้าบ่ต่าวคืน
เมือแหน่เด้อ..เมือจูดประธูปไต้ ไหลเฮือไฟทางบ้านเก่า
เมือฟังลำ..งันกฐินให้ซอดเซ้า เอาบุญสร้างฮ่วมผะหลา
เฮาบ่พาสืบ“ฮีตบ้าน” ไผเด้หน้อสิสานต่อ
คือดั่งลูกบ่มีพ่อ...แบ่งมูน-มังปันไว้ให้
....เก็บไว้กะบ่ยัง......