เห็ด อาหารยืดอายุ
ย่างเข้าพรรษาฝนตกพรำๆ พระท่านจำวัดกันตลอดสามเดือนมุ่งฝึกฝนบำเพ็ญภาวนา
สอดรับกับวสันต์ฤดูเต็มตัวเช่นนี้ ซึ่งเป็นช่วงเวลาของการงอกงามทั้งสติปัญญายั่งยืนภายใน
และการงอกงามของพืชพรรณภายนอก นี่ช่างสมกับฤดูของการเจริญเติบโต
หรือเรียกว่าต่ออายุยืดอายุ เพราะได้น้ำพระธรรมและน้ำฝนมาชุบชีวิตนั่นเอง
อาหารการกินตามวัฒนธรรมถิ่นอีสานและล้านนา ก็ถือว่าเวลาเช่นนี้
ธรรมชาติกำนัลอาหารอันโอชะมาให้มนุษย์ได้ลิ้มรสและเปี่ยมล้นด้วยคุณค่า นั่นคือ เห็ด
เห็ดชนิดต่างๆ ที่บริโภคได้ไม่น้อยกว่า 500 ชนิด
ตั้งหน้าตั้งตาผลัดกันทยอยแทงตัวอวดโฉมอย่างเริงร่า
เพื่อรับกับสายฝนที่โปรยปรายลงมาผสมกับความร้อนอบอ้าวของอากาศที่ยังมีอยู่ในฤดูนี้
เป็นอากาศเหมาะๆ ให้เห็ดได้โต
เห็ดที่เรียงรายบานให้เห็นมีหลักสังเกตง่ายๆ จากภูมิปัญญาชาวบ้านว่า
เห็ดที่คนนิยมรับประทานเพราะถูกปากและถือว่ามีประโยชน์มากต่อสุขภาพ
มักเป็นเห็ดที่เมื่อนำมาแกงแล้วจะให้น้ำแกงที่มีลักษณะเป็นน้ำเมือกข้นๆ
ผู้อ่านที่ชอบกินเห็ดลองนึกสนุกทายผลหน้าตาเห็ดดูสักสิบวินาที...
เห็ดเหล่านี้ได้แก่ เห็ดที่คนอีสานเรียกว่า เห็ดผึ้งทาม หรือภาคกลางเรียกว่า เห็ดตับเต่า
และ เห็ดระโงก หรือภาคเหนือเรียกว่า เห็ดโหม่งโก่ง ส่วนภาคกลางเรียกว่า เห็ดไข่ห่าน
ดร.อุษา กลิ่นหอม จากภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
นักวิชาการกิตติมศักดิ์ช่วยสนับสนุนงานมูลนิธิสุขภาพไทยแนะนำผ่านภูมิปัญญาอีสาน
ผสมกับการศึกษาของ ดร.อุษาเอง และการศึกษาทั้งในญี่ปุ่น สหรัฐอเมริกา
และเกาหลีที่คนไทยกำลังฟีเวอร์กันนั้น ยืนยันว่าพวกเห็ดผึ้งทาม เห็ดระโงก
เป็นเห็ดที่นำมาต้มจะมีสารเมือกที่ออกมาจากเห็ด
ซึ่งเป็นสารที่มีคุณค่าอย่างมาก เรียกสารนี้ว่า "พอลิแซคคาร์ไรด์"
อันที่จริงสารนี้มีคุณสมบัติเป็นคาร์โบไฮเดรตชนิดหนึ่ง
คนทั่วไปก็อาจคิดว่าเป็นแป้งธรรมดาๆ เท่านั้นเองแต่ในข้อเท็จจริงมีงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์สนับสนุนว่า สารพอลิแซคคาร์ไรด์นี้
มีฤทธิ์ไปกระตุ้นการทำงานของระบบสร้างภูมิคุ้นกันให้กับร่างกาย
ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้ดีขึ้น ก็เท่ากับช่วยให้ร่างกายแข็งแรงขึ้น
เป็นยาอายุวัฒนะอย่างหนึ่ง หรือยาบำรุงชั้นดีนั่นเอง
ทีนี้มาดูหน้าตาเห็ดระโงกสักนิด (ดูภาพประกอบ) เห็ดชนิดนี้มีสีสันสวยงาม มีหลากสี
ตั้งแต่ส้มอมแดง เหลือง น้ำตาลและขาว
การบริโภคเห็ดชนิดนี้ต้องให้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ โดยเฉพาะเห็ดระโงกสีขาวและสีน้ำตาล
เนื่องจากมีลักษณะคล้ายกับ เห็ดระงากซึ่งเป็นเห็ดพิษ
รับประทานเข้าไปแล้วอาจถึงตาย ถ้าไม่แม่นในการเก็บเห็ดกินเอง
ก็ควักเงินซื้อเห็ดจากตลาดเห็ด ซึ่งเวลานี้มีขายกันคึกคักแล้ว
เห็ดผึ้งทามราคาไม่สูงมากนัก ในท้องตลาดประมาณกิโลกรัมละ 100-120 บาท
แต่เห็ดระโงกมีราคาแพงมาก ในภาคอีสานเห็ดระโงกเป็นเห็ดที่มีราคาสูงสุด
เห็ดโคน
ในบางพื้นที่ราคาสูงกว่าเห็ดปลวกหรือที่ภาคกลางเรียกว่าว่าเห็ดโคนเสียอีก
ราคาของเห็ดระโงกอยู่ที่กิโลกรัมละ 200-250 บาท เห็ดชนิดอื่นๆ ที่มีราคาไม่แพงได้แก่เห็ดถ่าน
เครื่องที่ขาดไม่ได้คือ น้ำคั้นจากใบย่านาง
นอกจากเพิ่มรสชาติคล้ายเครื่องชูรสทำให้น้ำแกงมีรสอร่อยยิ่งขึ้นแล้ว ยังมีความเชื่อว่า
น้ำคั้นจากใบย่านางช่วยลดความเป็นพิษต่างๆ ในอาหารด้วย
เพราะถ้าไปกินเห็ดมีพิษ คนอีสานจะแก้ด้วยการนำเถาย่านาง
มาตำคั้นน้ำผสมน้ำอ้อยกินแก้พิษ
เห็ดเผาะ
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ เห็ดเผาะมีลักษณะเป็นลูกกลมๆ ขนาด 1.5-3.5 ซม. ไม่มีลำต้น ไม่มีราก ชอบขึ้นตามดินร่วนที่ถูกไฟไหม้ เห็ดอ่อนมีสีนวล เปลือกนอกกรอบ ห่อหุ้มสปอร์สีขาวนวล เห็ดแก่เปลือกสีน้ำตาล ถึงดำ สปอร์ข้างในเป็นสีดำ เมื่อแก่มากพื้นผิวจะขรุขรุ และแยกออกเป็นรูปดาวเห็นสปอร์ข้างใน
ฤดูกาล ต้นฤดูฝนช่วงเดือนพฤษภาคม
แหล่งปลูก พบได้ตามป่าโปร่ง บริเวณพื้นดินใต้โคนต้นไม้ที่ถูกไฟเผา ในแถบบภาคเหนือและภาคอีสาน
การกิน นิยมกินเห็ดระยะที่อ่อนอยู่ โดยนำไปแกงคั่ว และผัด หรือกินสดเป็นผักจิ้มน้ำพริก
สรรพคุณทางยา บำรุงร่างกาย ชูกำลัง แก้ช้ำใน
เห็ดตะไคล (เห็ดคัย)
ลักษณะทางพฤกษศาตร์: ดอกเห็ดอ่อนสีขาวนวล ผิวหมวกเห็ดเรียบ เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3-15 ซม. เมื่อบานรูปร่างคล้ายกรวย ตรงกลางหมวกเว้าลงเล็กน้อย สีน้ำตาลอ่อน หรือสีเนื้อ เนื้อหมวกหนาด้านล่างหมวกมีครีบเรียงกันเป็นรัศมี ก้านดอกมีลักษณะกลมใหญ่ โคนก้านดอกเรียวเล็กกว่าด้านบนเล็กน้อย ผิวด้านนอกสีขาวนวลและเรียบ เมื่อกระทบแสงไฟในตอนกลางคืนจะเรืองแสง
ฤดูกาล :ช่วงเดือนพฤษภาคมถึงเดือนสิงหาคม
แหล่งปลูก : เห็ดตะไคลพบได้ตามธรรมชาติ บริเวณหนองน้ำ ป่าละเมาะ ป่าเต็งรัง แถบภาคอีสาน
การกิน :เห็ดตะไคลมีกลิ่นหอม เนื้อแน่นกรอบ รสออกหวานนิดๆ นำไปย่างจิ้มน้ำพริก ยำเห็ด ต้มยำเห็ด แจ่วเห็ดตะไคล หรือผัดเห็ดตะไคล
สรรพคุณทางยา: ไม่มีข้อมูล
สำหรับวันนี้..เอาพอเป็นเบื้องต้นก่อนน้อ..ยังมีอีกหลายที่ยังบ่อได้จัดมา..เอาไว้โอกาศต่อไป..ประเดี๋ยวพี่น้องจะเบื่อการอ่านก่อน..มันหลายโพด...::)::)
Bookmarks