ฟ้าแลบ ฟ้าร้อง และฟ้าผ่า




ฟ้าแลบ ฟ้าร้อง และฟ้าผ่า




เมื่อ ค.ศ. 1752 นักการเมืองและนักวิทยาศาสตร์ชื่อ เบนจามิน แฟรงคลิน ทำการทดลองและพิสูจน์ให้เห็นว่า ฟ้าแลบฟ้าผ่าคือประกายไฟฟ้าสถิต โดยใช้ลวดติดหัวว่าวซึ่งทำด้วยเพชร ปลายสายลวดสุดผูกลูกกุญแจไว้ใกล้ๆ เครื่องตรวจประจุไฟฟ้า เหนือลูกกุญแจขึ้นมาเป็นสายแพรสำหรับชักว่าว ซึ่งเขาจะยืนชักเชือกว่าว

อยู่บนแท่นทำด้วยฉนวนในอาคารพิเศษ ไม่ให้สายชักเปียกฝน
จากการทดลองนี้เขาอธิบายได้ว่า ฟ้าแลบ เกิดจากประกายไฟฟ้าที่เกิดขึ้นจากประจุไฟฟ้าลบ แล่นไปยังประจุบวกระหว่างเมฆที่เคลื่อนที่เข้ามาใกล้กันพอ ฟ้าแลบชนิดแผ่น เป็นแสงสะท้อนของฟ้าแลบชนิดแฉกที่ห่างไกล จึงไม่สีใดๆตามมา ฟ้าแลบชนิดแฉก จะทำให้อากาศรอบสายฟ้าขยายตัวอย่างฉับพลัน เป็นคลื่นผลักดันกันเกิดเป็นเสียงดังเปรี้ยงปร้าง เรียกว่า ฟ้าร้อง

ส่วนฟ้าผ่า เป็นปรากฎการณ์ที่ก่อให้เกิดภัยพิบัติ ในปี ค.ศ.1971 โรเจอร์ เซ็ง ค้นพบว่า ละอองน้ำจะเยือกแข็ง ณ อุณหภูมิ -15 องศาเซลเซียส มีประจุลบ จะสลัดหยดเล็กที่มีประจุบวกออกมา บริเวณที่จะมีฟ้าผ่าจะต้องปกคลุมด้วยเมฆฝนฟ้าคะนอง ซึ่งมีประจุบวกอยู่ตอนล่างสุดของเมฆ เป็นตัวล่อให้ประจุลบในเมฆแล่นลงสู่พื้นดินเรียกว่า สายนำ อันจะเหนี่ยวนำให้ประจุตรงข้ามจากบริเวณยอดตึกยอดไม้แล่นสวนทางเป็นสายฟ้าย้อนขึ้นทันที ฉะนั้นที่เราเห็นฟ้าผ่ามีสายฟ้าแวบเดียวนั้น ความจริงมีสายฟ้าขึ้น-ลงระหว่างเมฆกับพื้นดินหลายสาย แต่ตาเราแยกไม่ทันจึงเห็นแต่สายฟ้านำผ่าลงแต่อย่างเดียว แต่ถ้าลองตรวจสภาพของเนื้อไม้ที่ถูกฟ้าผ่า จะเห็นว่าเนื้อไม้แตกออกเป็นเสี้ยนที่มีส่วนแหลมขึ้นไปหายอด อันเกิดจากสายฟ้าย้อนขึ้นชัดเจน



ข้อควรระวังขณะที่มีฝนฟ้าคะนอง
1. ถ้าอยู่บนเรือเล็กในที่โล่งแจ้ง ให้รีบนำเรือเข้าฝั่งโดยเร็วที่สุด
2. ถ้าอยู่บนบก ให้รีบเข้าบ้านหรือเข้าไปในรถยนต์ รถโดยสาร ไม่จำเป็นจริงๆ อย่าใช้โทรศัพท์ โทรทัศน์ หรือเครื่องรับวิทยุ
3. ถ้าอยู่นอกบ้าน อย่าหลบฝนฟ้าคะนองใต้ต้นไม้ หรืออย่ายืนใกล้สายล่อฟ้าที่ล่ามลงมา อย่ายืนใกล้รั้วโลหะ ท่อน้ำ หรือรางรถไฟ ถ้ากำลังขี่จักรยานสองล้อ สามล้อ หรือจักรยานยนต์ให้รีบลงมาแล้วอยู่ห่างๆ รถ ถ้าอยู่ในที่โล่งอย่ากางร่ม
4. ถ้าอยู่กลางที่โล่งแจ้งมากๆ เช่น กลางทุ่ง ให้นอนราบเพื่อความปลอดภัย แม้มีกระต๊อบโดดเดี่ยวก็ไม่ควรเข้าไปอยู่ ถ้าอยู่ตามเชิงเขาให้หลบตามถ้ำหรือใต้ชะง่อนหิน
5. ถ้าอยู่เป็นกลุ่ม ให้กระจายกันออกไป เพื่อลดจำนวนผู้ที่อาจประสบอันตรายลง



ฟ้าแลบ ฟ้าร้อง และฟ้าผ่า




[fm]http://www.hotlinkfiles.com/files/1844683_6k5gx/001KlubmavanneeTongchaiMac.swf [/fm]