หน้าที่ 1 จากทั้งหมด 6 หน้า 123 ... หน้าสุดท้ายหน้าสุดท้าย
กำลังแสดงผล 1 ถึง 10 จากทั้งหมด 56

หัวข้อ: การเฮ็ดสะนูว่าว

  1. #1
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179

    การเฮ็ดสะนูว่าว

    การเฮ็ดสะนูว่าว
    การเฮ็ดสะนูว่าว
    ...ฮอดเดือน ๑๑ ใกล่สิฮอดยามเกี่ยวข้าวใหญ่ เอาข้าวขึ้นลาน ลมหนาวมาเยือนในชนบทอีสานบ้านเฮา กะอาศัยช่วงข้าวขึ้นลานเฮ็ดว่าว แล่นว่าวฟังเสียงสะนูยามนอนนา ซั้นแหลวพี่น้อง

    ...สะนู หรือทะนู(เขียนอย่างภาษาอีสาน) เป็นเครื่องเล่นประกอบว่าว ในภาคอีสานมาแต่โบราณ โดยมีส่วนประกอบหลักคือ คัน เคา เปิ้น
    ...คันสะนู เฮ็ดจากไม้ไผ่ซางไพ หรือไผ่บ้าน อายุตั้งแต่ ๓-๔ ปีขึ้นไปเพราะสิได้มีความแข็งเหนียว ยืดหยุ่นดี
    ...เคา หมายถึงส่วนที่เป็นสายระหว่างเปี้น(ปื้น)สะนูกับปลายคันทั้งสองข้าง แต่ก่อนนิยมใช้ไหมเฮ็ด แต่ในปัจจุบันนิยมใช้ด้ายไนล่อนอ่อน
    ...เปี้น(ปื้น) เป็นตัวที่เฮ็ดให้เกิดเสียงเวลาถืกลมพัด เปี้นสิหมุนไปมาโดยมีเคาเป็นตัวยึด เกิดเป็นเสียงสูงต่ำ เปี้นสะนู อย่างพื้นฐานกะใช้ ใบลาน ใบตาล ใบเกด(การะเกดหรือลำเจียก)เฮ็ด สำหรับเด็กน้อยเหล่น ถ้าเป็นสะนูมาตรฐาน กะสิเฮ็ดจากหวาย เครือหมากแตก หรือทองเหลืองตีเป็นหลาบยาวๆ แต่โดยทั่วไปนิยมใช้หวาย เพราะเหนียวและให้เสียงดี ส่วนเครือหมากแตกให้เสียงนุ่มนวล แต่ผ่อยบ่หมั่น ดนๆไปมักเปี้นขาดหรือหัก


    ...ทีนี้พอพี่น้องฮู้ที่มาเรื่องสะนูแล้ว ผู้ข้ากะสิพาไปเบิ่งวิธีการเฮ็ดสะนูหวาย อันนี้เอาประสบการณ์ที่เคยเฮ็ดเคยเฮียนมานำเสนอพี่น้องเด้อ อาจสิผิดเพี้ยนจากวิธีการของช่างอื่นเฮ็ด ที่พี่น้องเห็นมาก็ได้
    อุปกรณ์
    - หวายแก่ปล้องท่อๆกัน ขนาดนิ้วก้อย ยาว ๔ ปล้อง หรือตั้งแต่ ๙ กำมือขึ้นไป
    - มีดตอกสำหรับปาด เหลาเปี้นสะนู และคันสะนู
    - เหล็กซี(เหล็กหมาด)ขนาดเล็ก ประมาณซี่ก้านร่ม ตีปลายฝนให้แหลม สำหรับเจาะฮูหัวสะนู
    - ด้ายสำหรับเฮ็ดสายต่องหรือสายยน(ห่วงหัวสะนูเพื่อฮ้อยเคา)



    วิธีทำ
    - นำหวายตัดให้เกินขนาดความยาวที่กำหนดไปจัก ๑ ฝ่ามือ นำไปลนไฟถ่าน หรือแก๊ส อ่อนๆ ดัดให้ตรงด้านใดด้านหนึ่ง พอดัดได้ที่แล้วฟ้าวเอาน้ำลูบหรือแช่น้ำคราวหนึ่ง เพื่อบ่ให้หวายคืนตัว
    - ปาดเอาเปี้นและหัวสะนู โดยเล็งเอาด้านที่ตรงเป็นหลักเพื่อเฮ็ดเปิ้นเริ่มปาดจากข้อหวายด้านหนึ่งไปพอประมาณช่วงกลาง ก็เปลี่ยนไปปาดจากข้อหวายอีกด้านหนึ่งเพื่อสิได้เล็งเอาความตรงของเปิ้นสะนูไปนำ ใช้คมมีดตอกปาดขูดให้ได้พอประมาณก่อน อย่าฟ้าวปาดลงลึก จากนั้นก็พลิกกลับด้านตรงข้ามกับที่ปาดไว้แล้ว เฮ็ดคือกันกับด้านที่แล้ว

  2. #2
    ดูแลตรวจสอบเนื้อหา สัญลักษณ์ของ แหลวแดง
    วันที่สมัคร
    Mar 2008
    กระทู้
    1,912
    อั่นนี้คือสิแม่นวิธีการเริ่มต้นเนาะคับ เป็นตาเฮ็ดยากแท้คับ สิรอเบิ่งเรื่อยๆดอก จนกว่าสิแล้วพุ้นหละ แล้วๆเอาเสียงมาลงนำแหน่เด้อคับ บ่ได้ฟังโดนแล้ว ฟังแต่เป็นเด็กน้อยพุ้นหละ ลืมแล้วว่าเสียงเป็นแบบได๋ เคยเฮ็ดอยู่เทื่อหนึ่งเอาใบเกตเฮ็ด ดังอยู่คับ แก่งเอาดอก บ่ได้ใส่ว่าว เสียงกะบ่ม่วนดอกหวา
    สิถ่าฟังเสียงสะนูใหญ่ศรีดีกว่าดอกเนาะ

  3. #3
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179
    ได้ครับได้..ตอนนี้กำลังติดต่อทีมงานสิให้เพิ่นแปลงไฟล์ให้อยู่ ถ่าให้เฮ็ดแล้วก่อนเด้อ จั่งฟัง

    ...เมื่อปาดหัวปาดท้ายได้พอประมาณแล้ว (ปกติความหนาบางของเปี้นสะนู ๑/๑๖ นิ้ว หรือครึ่งหุน)แต่อย่าทันให้บางเท่าขนาดที่สิเอาจริง เพราะอาจสิลำบากในการแต่ง



    ...จากนั้นกะนำไปแช่น้ำไว้ ประมาณ ๖-๑๒ ชม.เพื่อง่ายต่อการถากการเหลาเปิ้น พอสมควรเกือบได้แล้วกะนำไปถ่วงเพื่อให้เปี้นสะนูซื่อ ตรงดี หาของหนักๆถ่วงไว้ ประมาณ ๓-๕ มื้อค่อยนำมาเหลา แต่งต่อ

    วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล

  4. #4
    ดูแลตรวจสอบเนื้อหา สัญลักษณ์ของ แหลวแดง
    วันที่สมัคร
    Mar 2008
    กระทู้
    1,912
    แนวนี้ต้องใช้เวลาหลายคือกันเนาะ ไผใจฮ้อนกะหมดสิทธิ์ บ่แม่นของค่อยตั้วหนิ หม่องถ่วงสะนูเป็นตางูหลายเนาะ อิอิ ระวังแหน่เด้อหละ ยามไปเอาสะนูมาเฮ็ด บาดสิได้ปัวกันเด้ ::)::)::)

  5. #5
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179
    หวืย..มาสิย้านประสางูแมะ มาโลดบ่ว่าสิเป็นงูเห่า หรืองูหอน อิ อิ อิ (แต่บ่กินเด้อ) แบบว่าสนิทกันเนาะกับงูแมะ ตอนนี้กะลังสิไต่ระดับไปหาพญานาคอยู่ เหอ ๆ ๆ
    วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล

  6. #6
    Maximum learning
    ศิลปิน นักเขียน
    สัญลักษณ์ของ khonsurin
    วันที่สมัคร
    Apr 2008
    ที่อยู่
    ท่าตูม สุรินทร์
    กระทู้
    8,063
    บล็อก
    197
    เว้าสนูนี่ เคยเห็นแหมะอ้าย มันดัง ดึ่งดึ๋ง ดึ๋งดึ๋ง แม่น บ่ อ้าย แถวบ้านนี่เขาทำตอนเกี่ยวข้าว ปล่อยขึ้นไปมีเสียงหมดคืน ละนะ

  7. #7
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179
    อ้างถึง:เว้าสนูนี่ เคยเห็นแหมะอ้าย มันดัง ดึ่งดึ๋ง ดึ๋งดึ๋ง แม่น บ่ อ้าย แถวบ้านนี่เขาทำตอนเกี่ยวข้าว ปล่อยขึ้นไปมีเสียงหมดคืน ละนะ

    ...อื้อ แม่น เว้าปานเคยอยู่ชนบทแท้ดอกเพิ่น อิ อิ อิ บ่แม่นได้ยินแต่เสียงแตรรถเมล์ รถแท็กซี่บ่น้อ
    วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล

  8. #8
    ร่วมถ่ายทอดความรู้สู่สังคม สัญลักษณ์ของ หลานพระรถ
    วันที่สมัคร
    Aug 2008
    ที่อยู่
    เมืองพระรถธานี, ชลบุรี
    กระทู้
    343
    ผู้ชำนาญว่าวธนูอยู่นี่เองเน๊าะ ... ::)
    ปีใหม่ที่ผ่านมาแวะไปนอนอยู่วารินทร์ ได้ยินเสียงนี้ทั้งคืนเลย
    รุ่งเช้าก็ได้ไปตามหา ผู้เฒ่าที่หมู่บ้านเพิ่นบอกว่า เป็นเสียงว่าวธนู
    เพิ่นปล่อยเล่นหน้าเกี่ยวข้าว ยามไปนอนเฝ้าข้าวเฝ้านา :)

  9. #9
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179
    บ่แม่นผู้ชำนาญการดอกคะรับ แต่เคยเฮ็ดเคยทำมาแต่สมัยเป็นเด็กน้อยจนฮอดเป็นบ่าวปัจจุบันนี้หละคะรับ เลยนำมาเสนอ อิ อิ อิ

    ..................................................................ยังมีอีกตอนต่อไป บ่ทันแล้ว
    วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล

  10. #10
    รวงข้าว
    Guest
    แถวบ้านน้องบ่มีแหม๋ท่านหัวหน้า เป็นตารับชมรับฟังดีเนาะจ๋า (สังเกตได้จากนายแบบ เท่ห์ขนาด) เยี่ยมยอดจ้า

หน้าที่ 1 จากทั้งหมด 6 หน้า 123 ... หน้าสุดท้ายหน้าสุดท้าย

กฎการส่งข้อความ

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •