กลบทสุภาษิต
หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)




บัวบานกลีบขยาย


ไม่ควรคิด ก็อย่าคิด เข้าต่อล้อ
ไม่ควรข้อ ขอดเขา ด้วยโวหาร
ไม่ควรเป็น ก็อย่าเป็น เหมือนเช่นพาล
ไม่ควรสมาน อย่าสมัคร สมาคม

ไม่ควรรอ ก็อย่าต่อ เข้าต้านตัด
ไม่ควรทัด ทานถ้อย อย่าทับถม
ไม่ควรชิด อย่าสนิท สนมชม
ไม่ควรข่ม ก็อย่าข้อน ให้เคืองคำ


ไม่ควรหาญ อย่าราน ให้ร้อนร้าว
ไม่ควรกล่าว พึงระวัง อย่างพลั้งถลำ
ไม่ควรเปิด ก็อย่าเชิด ชูเงื่อนงำ
ไม่ควรทำ ตรองท่า พยุงจูง



*********************************

หลวงธรรมาภิมณฑ์ (ถึก จิตรกถึก)

คำประพันธ์ประเภทร้อยกรองซึ่งเป็นการอวดชั้นเชิงการประพันธ์ของกวีชั้นครูที่แตกฉานในการโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ประพันธ์โดยมีกฎเกณฑ์ข้อบังคับเป็นพิเศษ เพิ่มเติมจากกฎเกณฑ์ข้อบังคับพื้นฐาน คำประพันธ์จึงมีความไพเราะงดงามและมีคุณค่าในแง่สอนใจ