ชื่อ
มาโซะยาวี (เข้าสุหนัต)
ภาคใต้
จังหวัด ยะลา



ช่วงเวลา เวลาเช้า หรือบ่ายตลอดปี

ความสำคัญ
คำว่ามาโซะยาวี (เข้าสุหนัต) เป็นภาษามลายูถิ่น ภาษาอาหรับใช้ว่าคอตัน หมายถึง การขลิบหนังหุ้มอวัยวะเพศเด็กชาย นิยมทำเมื่อเด็กมีอายุระหว่าง ๖ - ๑๕ ปี การทำมาโซะยาวีมีความประสงค์เพื่อสะดวกในการทำความสะอาดอวัยวะเพศ อันมีผลต่อการปฏิบัติศาสนกิจ คือการละหมาดในข้อที่ว่าต้องชำระล้างร่างกายให้สะอาดก่อนการละหมาด และเป็นการป้องกันการเกิดโรคจากการมีเพศสัมพันธ์และเป็นการทำให้คนไทยที่นับถือศาสนาอิสลามบางกลุ่มได้บรรลุศาสนภาวะระดับหนึ่ง

พิธีกรรมและกิจกรรม
ประเพณีในการทำสุหนัดนั้นเริ่มขึ้นโดยผู้ที่จะทำสุหนัดนำขันซึ่งมีหมาก ๕ คำ พลู ๕ ใบ และเงินจำนวนหนึ่งไปหาหมอที่จะทำสุหนัตเพื่อบอกให้หมอทราบ หมอก็จะถามอายุ วัน เดือน ปีเกิด เพื่อกำหนดวันที่จะทำพิธี ในการทำสุหนัตนั้นจะทำที่บ้านของเราเองหรือที่บ้านหมอก็ได้ เวลาอาจเป็นตอนเช้าหรือตอนบ่ายก็ได้ ไม่ทำตอนเที่ยงเพราะเชื่อว่าเลือดจะออกมาก
เมื่อถึงวันที่จะทำสุหนัต เจ้าของบ้านจะต้องเตรียมกระบุงสำหรับใส่ข้าวสาร ๓ กันตัง ( ๑ กันตังเท่ากับ ๔ ลิตร) หมาก ๑ คำ พลูซึ่งทาปูนแล้ว ๑ ใบ เงิน ๑๒ บาท ด้ายดิบสีขาว ๑ ม้วน มะพร้าว ๑ ลูก เทียน ๑ เล่ม เพื่อใช้ประกอบพิธี
ก่อนทำสุหนัตจะต้องอาบน้ำให้เย็นจัด เพราะเชื่อกันว่าทำให้เลือดออกน้อย แล้วนุ่งผ้าถุงหรือผ้าที่ปล่อยชายทั้งสองไว้ด้านหน้าและควรเป็นผ้าใหม่ที่ยังไม่ได้ซัก เพราะจะช่วยให้ผ้าแข็งตัวไม่ไปถูกับแผล ให้ผู้ที่จะทำนั่งลงบนท่อนกล้วยซึ่งยาวประมาณ ๒ ฟุต หมอที่ทำการตัดจะดึงหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศให้ตึง แล้วใช้คีมซึ่งทำด้วยไม้หรือเขาสัตว์ก็ได้ตรึงหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศให้อยู่กับที่ ท่องคาถาแล้วถ่มน้ำลายอวัยวะเพศเพื่อไม่ให้เจ็บในขณะที่ตัด ต่อจากนั้นหมอก็จะใช้มีดซึ่งหมอได้เตรียมมาเอง ตัดหนังหุ้มปลายอวัยวะเพศลงบนท่อนกล้วยนั้นแล้วเอาส่วนของหนังหุ้มอวัยวะเพศที่ตัดออกใส่ลงไปในท่อนกล้วย โดยเชื่อกันว่าการทำเช่นนี้จะทำให้ภรรยารัก หลังจากนั้นนำใบกะโป-ออก้า มาขยี้กับปูนขาวแล้วทาลงบนบาดแผล จะทำให้แผลรัดแน่นตึงแล้วพันแผลด้วยผ้าขาว ประมาณ ๓ วัน จะเปลี่ยนผ้าพันแผลใหม่ โดยล้างแผลด้วยน้ำอุ่นแล้วทายาอีกครั้งหนึ่งประมาณ ๑๐ วัน แผลก็จะหาย ระหว่างที่รักษาแผลอยู่นั้นให้งดของแสลงบางอย่าง เช่น ส้ม ไข่ น้ำมะพร้าว น้ำห้ามดื่มมาก ๆ เพราะจะทำให้แผลบวมห้ามไม่ให้ผู้หญิงดูแผลเพราะเชื่อว่าแผลจะหายช้า
สำหรับท่อนกล้วยที่นำมาให้นั่งนั้นจะเป็นต้นกล้วยชนิดใดก็ได้ยกเว้นกล้วยตานี ส่วนมีดที่หมอใช้ตัดหนังหุ้มอวัยวะเพศนั้น จะต้องเป็นมีดที่ได้รับสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ ซึ่งปกติหมอจะลับมีดปีละครั้ง ขณะที่ลับมีดจะมีการท่องคาถาเพื่อไม่ให้ผู้นำมีดไปใช้ได้รับอันตราย และนิยมทำสุหนัตกันในช่วงเดือนเมาลิด
ปัจจุบันนี้การทำสุหนัตบางครั้งอาจจะกระทำกันเป็นหมู่ คือ ประมาณ ๔ - ๕ คน นิยมใช้ยาชาร่วมกับการใช้คาถาระงับความเจ็บปวด แผลจะหายเร็วขึ้นเพราะมีการใช้ยาแผนปัจจุบันร่วมด้วยและบางคนอาจจะให้นายแพทย์มุสลิมทำสุหนัดให้แทน เพราะโดยหลักการอิสลามให้ขลิบอวัยวะเพศเท่านั้นไม่มีพิธีแต่อย่างใด สำหรับผู้หญิงหรือผู้ชายที่แต่งงานกับผู้นับถือศาสนาอิสลามก็จะต้องทำสุหนัตเช่นเดียวกัน

สาระ
การทำมาโซะยาวี เป็นการแสดงสภาวะความเป็นมุสลิมของเยาวชน นอกจากนี้ก็ยังแสดงถึงความรักความผูกพันกันในหมู่ญาติมิตร เช่น การให้กำลังใจ และเป็นสักขีพยานในการที่คนใดคนหนึ่งจะย่างเข้าสู่ความเป็นคนดีในศาสนา