เขื่อน
เขื่อน เป็นสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่สำหรับกั้นทางน้ำ เพื่อใช้ในการเก็บกักน้ำและป้องกันอุทกภัยรวมถึงผลิตกระแสไฟฟ้า ส่วนบนของเขื่อนจะประกอบไปด้วยส่วนที่เรียกว่าทางน้ำล้น สำหรับให้น้ำที่สูงกว่าระดับที่ต้องการไหลผ่านมาที่ฝั่งปลายน้ำ มากกว่าครึ่งหนึ่งของแม่น้ำสายหลักทั่วโลกจะมีเขื่อนกั้นไว้เพื่อใช้ ประโยชน์ในทางใดทางหนึ่ง
ชนิดของเขื่อน จะจำแนกตามชนิดของวัสดุก่อสร้าง เช่น เขื่อนหิน เขื่อนดิน เขื่อนคอนกรีต เขื่อนคอนกรีตบดอัด หรือเขื่อนไม้
ประโยชน์ของเขื่อน
ประโยชน์ของเขื่อนที่สำคัญ คือ เพื่อกักเก็บน้ำ โดยเก็บน้ำจากช่วงฤดูน้ำหลากและปล่อยน้ำใช้ในการเกษตรกรรม อุปโภคบริโภคในช่วงขาดแคลนน้ำ เขื่อนยังคงใช้สำหรับป้องกันน้ำท่วมฉับพลันในฤดูที่น้ำไหลหลากอีกทางหนึ่ง โดยเขื่อนจะทำหน้าที่ชะลอความเร็วของน้ำ ให้น้ำไหลผ่านได้เฉพาะตามปริมาณที่เหมาะสม ในปัจจุบันเขื่อนมีหน้าที่หลักอีกด้านคือการผลิตกระแสไฟฟ้า โดยพลังงานไฟฟ้าส่วน หนึ่งในประเทศไทยมาจากการปั่นไฟจากเขื่อน นอกจากนี้เขื่อนบางแห่งใช้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวและกิจกรรมนันทนาการต่าง ๆ เช่น การล่องเรือ หรือ การตกปลา
อย่างไรก็ตามเขื่อนมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ได้แก่ การปิดกั้นทางน้ำทำให้สิ่งมีชีวิตในน้ำบางชนิด เช่น ปลาแซลมอน ไม่สามารถว่ายไปตามกระแสน้ำเพื่อวางไข่ได้ในช่วงฤดูขยายพันธุ์ เขื่อนยังคงปิดกั้นทางน้ำทำให้การเดินทางทางเรือไม่สามารถเคลื่อนที่ผ่านได้ ปัญหาของการสร้างเขื่อนที่มียังรวมถึงพื้นที่บ้านเรือนและป่าไม้ที่อยู่ บริเวณเหนือเขื่อน จะถูกท่วมจมอยู่ใต้น้ำไม่สามารถใช้งานได้
รายชื่อเขื่อน
ในต่างประเทศ
* เขื่อนซานเสียต้าป้า เขื่อนที่ใหญ่ที่สุดในโลก ตั้งอยู่ที่ประเทศจีน
* เขื่อนอิไตปู เขื่อนผลิตพลังงานไฟฟ้าที่ใหญ่อันดับสองของโลก ตั้งอยู่ระหว่างประเทศบราซิลกับประเทศปารากวัย [1]
* เขื่อนอัสวาน เขื่อนขนาดใหญ่ในประเทศอียิปต์
* เขื่อนแกรนด์คูลี เขื่อนขนาดใหญ่ที่สุดในสหรัฐอเมริกา
* เขื่อนฮูเวอร์ เขื่อนขนาดใหญ่ในสหรัฐอเมริกา
ในประเทศไทย
* เขื่อนภูมิพล จังหวัดตาก
* เขื่อนสิริกิติ์ จังหวัดอุตดิรตถ์
* เขื่อนศรีนครินทร์ จังหวัดกาญจนบุรี
* เขื่อนวชิราลงกรณ์ (เขื่อนเขาแหลม) จังหวัดกาญจนบุรี
* เขื่อนสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี
* เขื่อนอุบลรัตน์ (เขื่อนพองหนีบ) จังหวัดขอนแก่น
* เขื่อนจุฬาภรณ์ (เขื่อนน้ำพรม) จังหวัดชัยภูมิ
* เขื่อนแม่งัดสมบูรณ์ชล จังหวัดเชียงใหม่
* เขื่อนแม่ปิงตอนล่าง จังหวัดตาก
* เขื่อนแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
* เขื่อนบางลาง จังหวัดยะลา
* เขื่อนคีรีธาร จังหวัดจันทบุรี
* เขื่อนลำตะคอง จังหวัดนครราชสีมา
* เขื่อนลำพระเพลิง จังหวัดนครราชสีมา
* เขื่อนลำปาว จังหวัดกาฬสินธุ์
* เขื่อนปากมูล จังหวัดอุบลราชธานี
* เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ จังหวัดลพบุรี
* เขื่อนแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี
* เขื่อนพระราม 6 จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นเขื่อนแห่งแรกในประเทศไทย
* เขื่อนรัชชประภา (เขื่อนเชี่ยวหลาน) จังหวัดสุราษฎร์ธานี
* เขื่อนแม่กลอง จังหวัดกาญจนบุรี
* เขื่อนท่าทุ่งนา จังหวัดกาญจนบุรี
* เขื่อนขุนด่านปราการชล อันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดนครนายก
* เขื่อนเจ้าพระยา จังหวัดชัยนาท
* เขื่อนกระเสียว จังหวัดสุพรรณบุรี
ข้อมูลจาก : เขื่อน - วิกิพีเดีย
Bookmarks