ตอนที่ 3
วันนี้ ผมจะขอนำเสนอภาษาเขมร ที่ ใช้เรียกเกี่ยวกับ รูป รส กลิ่น เสียง เผ่าพันธุ์ พืช สัตว์ และ สิ่งของ ที่คนเขมรใช้เรียกกัน
คำศัพท์เกี่ยวกับ รูปทรง
รูปเรียง - รูปทรง
กร๊ะ - หนา
ซะเดิง - บาง
เวง - ยาว
แกล็ย - สั้น
ทม - ใหญ่
ตู้ยจ - เล็ก
กมล - กลม
แบน - รี ( วงรี )
เลียม - เหลี่ยม
จรุง - มุม
กันตรึ๊บ - แบน
ซรู้ยจ - แหลม
จะอัร - คม
เฮ็ล - ทื่อ,ไม่คม
ซัมปีด - บุบ
คำศัพท์เกี่ยวกับ รสชาติ
เจียด - รสชาติ
จงัญ - อร่อย
มันจงัญ - ไม่อร่อย
ซาบ - จืด
เฮ็อร - เผ็ด
ปรัย - เค็ม
จู - เปรี้ยว
ปะแอม - หวาน
จูแอม - เปรี้ยวหวาน
ละวีง - ขม
จ็อด - ฝาด
คำศัพท์เกี่ยวกับ กลิ่น
กะเลอน,เกลิน - กลิ่น
กระโอบ - หอม
ซะอย - เหม็น
จะอาบ - คาว
ทุม - สาบ ( เหมือนเหม็นควัน )
จะแอะ - เหม็นสาบ ( เหมือนเหม็นเยี่ยว )
คะเมอะ - เหม็นตุ
กระโอบเฮย - หอมหวน
กระโอบจงัญ - หอมหวาน
คำศัพท์เกี่ยวกับเสียง
ซัมเลง - เสียง
ซัมนูร - สำนวน
ตระนุก - จังหวะ
รึนโซล - ทำนอง
ลือ - ดัง,ได้ยิน
ลือคลัง - ดังมาก
ทล็อง - หนวกหู
พรั๊วะ - ไพเราะ
มันพรั๊วะ - ไม่เพราะ
สงัด - เงียบ
สงัด จรีบ - เงียบสงัด
ซง๊อบ - สงบ
กวย - เบา
เซอว - ค่อย
มันเซอวลือ - ไม่ค่อยได้ยิน
กังฮอง - ทุ่ม,ดังก้อง
รัมปวง - แว่ว ( ดังแว่ว ๆ มาแต่ไกล )
คำศัพท์เกี่ยวกับลักษณะ
ซะอาด - สะอาด
จึมเอ้ะ - สกปรก
เจรี๊ยะ - สะอาด
ทะลา - ใส
ทะลาจร๊อง - ใสแจ๋ว
ซะก๊าด - หยาบ
ละเอาะ - ขุ่น
ประปิล - จ้า ( ใช้กับ แดดส่องตา หรือ ไฟส่องตา )
ประเพลก - ระยิบระยับ
อาละ อาลาย - กระจัดกระจาย
เอ๊ เล๊ อ๊า ล๊า - มั่ว
ซะมะ ซะมาญจ - เรี่ยราด
ซราง - มัว,ลาง ๆ
เดิด - เปื้อน
เจื๊อบ - ติด
จูด - เช็ด
เลียง - ล้าง
กัน จโรก - เขย่า
อันรูน - สั่น
กระวี - แกว่ง
ปะเตี๊ยะ - ปะทะ
ปันเช็ด - เฉียด
โฮร - ไหล
เซราะ - หยด
เล็จ - รั่ว,ซึม
ซะเอิด - เหนียว
คำศัพท์เกี่ยวกับเผ่าพันธุ์
กึมเนิด - กำเนิด
ปูยจ - เชื้อสาย ( ใช้กับคน ) พันธุ์ ( ใช้กับพืช หรือ สัตว์ )
แนว - เผ่า
จะโดน - วงศ์ษา,โคตร,เหง้า
ตะโกล - ตระกูล
ชะมั๊วะ - ชื่อ
เนียม - นามสกุล
คำศัพท์เกี่ยวกับลักษณะพืช
เฌอ - ไม้ หรือ พืช
เดอม - ต้น,ลำต้น
เวือร - เถา,เครือ
ลึมปวง - ลำปล้อง,หน่อ
ซะเลอะ - ใบ
ปะกา - ดอก
กระปุม - ตูม
รีก - บาน
แพล ( พะ – แล ) - ผล,ลูก
เกรือบ - เม็ด,เมล็ด
กะแจ็ย - ดิบ
จ๊ะ - แก่
ตุม - สุก
ซะแมง - ทะลาย
จังกอม - พวง
เมก - กิ่ง
เทียง - ก้าน
รึ - ราก
เมิม - เหง้า,หัว
ก๊วล - โคน,ตอ
จ๊อง - ยอด,ปลาย
ปันลา - หนาม
เจือร - ยาง
ซะม้อ - เปลือก
ซั้ยจ - เนื้อ
เคล็ม - แก่น
คำศัพท์เกี่ยวกับลักษณะท่าทาง
เดอร - เดิน
ร๊วจ - วิ่ง
ชบ - หยุด
โลด - กระโดด
ชวร - ยืน
อังกุย - นั่ง
เดก - นอน
พะอีง - ตะแคง
พะแอจ - พิง
จันเติด - เขย่ง
จึมปบ - สะดุด
ระเอ็ล - ลื่น
ดูล - ล้ม
เตรด - เซ
คำศัพท์เกี่ยวกับลักษณะการกระทำ
เตือด - เตะ
เคา - เข่า
ซอก - ศอก
ทะ - ถีบ
แปง - ถีบไปข้างหลัง
แป - เตะเฉียง
จะ - แทง
เจรือด - สับ ( ใช้กับเสียม หรือ จอบ )
กาบ - ฟัน
ด็อม - ทุบ
แว็ย - ตี
มูจ - เฆี่ยน
เตี๊ยะ - ตบ
ต๊อบ - ต่อย
จราน - ผลัก
ประมอก - ฟาด
จร๊อม - เสียบ
ดอล - สอย
ด็อด - สอด
เดร - เย็บ
กระเวือด - เขวี้ยง
เบ๊าะ - โยน
จอร - ขว้าง,ทิ้ง
เลิก - ยก
ตุก - เก็บ
ด๊ะ - วาง,ใส่
คำตรงกันข้าม
ซะเวิด - เหนียว
พย - นุ่ม
กร๊ะ - หนา
ซะเดิง - บาง
รึง - แข็ง
ซรูย - เปราะ,บาง
ซาบ - จืด
ปรัย - เค็ม
ซือ ซือ - จาง
เฮอร - เผ็ด
ระวีง - ขม
ปะแอม - หวาน
จ๊อด - ฝาด
จู - เปรี้ยว
โตว - ไป
โม - มา
แจ็ญ - จาก
ล๊อบ - กลับ
จอัล - คม
เฮ็ล - ทื่อ
ตร๊อง - ตรง
วีจ - เบี้ยว
คัยมุก - ข้างหน้า
คัยกรอย - ข้างหลัง
มุก - หน้า
กรอย - หลัง
ซะดัม - ชวา
เชวง - ซ้าย
เลอ - บน
กรอม - ล่าง
มุน - ด้านหน้า
คาง - ด้านข้าง
ระอีก - เกลียด
ซะลัญ - รัก
ซะอบ - ชัง
ชอบ - ชอบ
เมียน - รวย
กันซ็อด - ยากจน
รั๊วะ - มีชีวิต
เงือบ - ตาย
อ็อย - เผา
ละล๊วด - ดับ
จู - ชั่ว
เจีย - ดี
บาป - บาป
บอญ - บุญ
ซอ - ขาว
เขมา - ดำ
ปรึก - เช้า
ละเงี๊ยด - ค่ำ
ถงัย - กลางวัน
ยบ - กลางคืน
พลือ - สว่าง
งิด - มืด
กระโอบ - หอม
ซะอย - เหม็น
Bookmarks