ปลาร้าพันห่อด้วย ใบคา
ใบก็เหม็นคาวปลา คละคลุ้ง
คือคนหมู่ไปหา คบเพื่อน พาลนา
ได้แต่ร้ายร้ายฟุ้ง เฟื่องให้เสียพงศ์

ใบคาที่ห่อปลาร้าซึ่งมีกลิ่นเหม็นนั้นย่อมมีกลิ่นคาวปลาเหม็นติดไปด้วย เปรียบเหมือนการคบเพื่อนเลว ก็ย่อมได้รับความเดือดร้อนและพลอยมัวหมองถึงวงศ์ตระกูลไปด้วย

ใบพ้อพันห่อหุ้ม กฤษณา
หอมระรวยรสพา เพริศด้วย
คือคนเสพเสน่หา นักปราชญ์
ความสุขซาบฤาม้ว ยดุจไม้กลิ่นหอม
ใบกระพ้อที่ห่อไม้กฤษณาก็ย่อมได้กลิ่นหอมของไม้นั้นติดใบไปด้วย เหมือนกับการคบคนดีมีความรู้ ก็ย่อมได้ดีมรสุขสืบไปไม่รู้สิ้น

ผลมะเดื่อเมื่อสุกไซร้ มีพรรณ
ภายนอกแดงดูฉัน ชาดบ้าย
ภายในย่อมแมลงวัน หนอนบ่อน
ดุจดังคนใจร้าย นอกนั้นดูงาม
ผลมะเดื่อเมื่อสุกแล้วจะมีสีแดง ดูภายนอกเหมือนทาด้วยชาดสวยงาม แต่ข้างในกลับมีหนอนชอนไชมากมายเปรียบเหมือนคนไม่ดี อาจดูดีที่ภายนอกก็ได้

ขนุนสุกสล้างแห่ง สาขา
ภายนอกเห็นหนามหนา หนั่นแท้
ภายในย่อมรสา เอมโอช
สาธุชนนั้นแล้ เลิศด้วยดวงใจ
ขนุนที่สุกห้อยตามกิ่งก้านบนต้นนั้นดูไม่สวยไม่น่ากินเพราะเปลือกมรแต่หนาม แต่เนื้อในกลับอร่อยหอมหวาน เปรียบเหมือนคนดีมีดีอยู่ที่ใจ มิใช่รูปลักษณ์ภายนอก

ยางขาวขนเรียบร้อย ดูดี
ภายนอกหมดใสสี เปรียบฝ้าย
กินสัตว์เสพปลามี ชีวิต
เฉกเช่นชนชาติร้าย นอกนั้นนวลงาม
นกยางดูขาวสวยสะอาดทั้งตัว แต่กินปลาสดๆ เป็นๆเปรียบเหมือนคนชั่วร้ายที่ภายนอกดูงดงาม

รูปแร้งดูร่างร้าย รุงรัง
ภายนอกเพียงพึงชัง ชั่วช้า
เสพสัตว์ที่มรณัง นฤโทษ
ดังจิตสาธุชนกล้า กลั่นสร้างทางผล
นกแร้งภายนอกดูน่าเกลียดน่าชัง แต่มันกินที่ตายแล้วเปรียบเหมือนคนใจดี แต่ภายนอกรูปไม่งาม


จากบันทึกสยาม...............โปรดติดตามตอนต่อไป