*****************************
กันเกรา – บำรุงธาตุ เป็นยาอายุวัฒนะ
แก้ไข้จับสั่น แก้หืดไอ ริดสีดวง
*****************************
กันเกรา – บำรุงธาตุ เป็นยาอายุวัฒนะ แก้ไข้จับสั่น แก้หืดไอ ริดสีดวง
กันเกรา หมายความว่า ไม้ป้องกันภัย
กันเกรา - Fragraea Thumb.
ชื่อวิทยาศาสตร์ Fagraea fragrans Roxb.
ชื่อวงศ์ Loganiaceae
ชื่อสมุนไพร กันเกรา
ชื่ออื่นๆ มันปลา (ตะวันออกเฉียงเหนือ เหนือ); ตราเตรา (เขมร); ปันปลา (กบินทร์); ตำเสา ทำเสา (ใต้) กันเกรา (ภาคกลาง)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ไม้ยืนต้น
ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ต้นสูงประมาณ 15-20 เมตร
เปลือกต้น
สีน้ำตาล ผิวเรียบ เมื่อลำต้นแก่จะแตกเป็นร่องลึกตามยาว แก่นมีความแข็งแรง คงทน แตกกิ่งก้านมาก
ใบ
เดี่ยวเรียงตรงข้าม ออกหนาแน่นที่ปลายยอด ใบรูปวงรี ปลายใบแหลม กว้าง 4-6 เซนติเมตร ยาว 8-12 เซนติเมตร ขอบใบขนาน แผ่นใบเป็นคลื่นเล็กน้อย เรียบเป็นมัน สีเขียวเข้ม ฐานใบมน ปลายใบแหลม ท้องใบและขอบใบเรียบ เส้นกลางใบสีเขียวอ่อน นูนเล็กน้อย ผิวใบด้านบนลื่น เป็นมันสีเขียวเข้ม เนื้อใบค่อนข้างเหนียว หูใบยาว 0.1-0.2 ซม. เส้นแขนงใบ 5-9 คู่ เห็นไม่ชัดเจน ด้านบน เส้นกลางใบด้านบนนูนเล็กน้อย ด้านล่างเป็นสันนูนชัดเจน
ดอก
ออกเป็นช่อ แบบช่อกระจุก ออกตามซอกใบที่ปลายกิ่ง ยาว 4-12 ซม. ก้านช่อยาว 2-6.5 ซม. ก้านดอกย่อยยาว 0.3-0.6 ซม. มีกลิ่นหอม กลีบดอกสีขาวและเหลืองอ่อนจำนวน 5 กลีบ ม้วนงอเข้าหาก้านดอก โคนกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดสั้นๆ ปลายกลีบดอกแหลม กลีบดอกรูปปากแตรแคบๆ ยาวได้ประมาณ 2 ซม. หลอดกลีบดอกยาว 0.7-1.2 ซม. กลีบรูปขอบขนาน ยาว 0.5-0.8 ซม. พับงอกลับ ดอกเริ่มบานมีสีขาวเมื่อบานเต็มที่มีสีเหลืองอมส้ม มีก้านเกสรยาวออกมา เกสรตัวผู้ยาวและติดกับกลีบดอกมี 5 อัน ยื่นพ้นเลยปากหลอดกลีบดอก ก้านเกสรเพศผู้แผ่กว้าง ยาว 1.5-2 ซม. อับเรณูรูปรีหรือขอบขนาน ยาวได้ประมาณ 0.2 ซม เกสรตัวเมียยาวมี 1 อัน รังไข่ยาว 1.7-2.4 ซม. รวมก้านเกสรเพศเมีย ยอกเกสรรูปโล่ห์หรือแยกเป็น 2 พู กลีบเลี้ยง 5 กลีบ กลีบเลี้ยงรูประฆัง ยาว 0.2-0.3 ซม. กลีบยาวได้ประมาณ 0.2 ซม. ปลายกลีบกลม
ผล
อ่อนทรงกลมสีเขียว สุกสีเหลือง ส้ม หรือแดง เป็นแบบผลสดมีหลายเมล็ด ผลกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5-0.8 ซม. เมล็ดมีขนาด 0.1-0.2 ซม.มีเหลี่ยม ผิวเรียบเป็นมัน ฉ่ำน้ำ มีติ่งแหลมสั้นติดอยู่ที่ปลาย
เมล็ด
มีขนาดเล็กสีน้ำตาลไหม้ มีหลายเมล็ด ออกดอกช่วงเดือนพฤษภาคมถึงมิถุนายน จัดเป็นพรรณไม้มงคล
ด้านสมุนไพร และ สรรพคุณ
เปลือก
บำรุงโลหิต แก้ผิวหนังพุพอง ปวดแสบปวดร้อน ขับลม แก้ไข้ แก้ปวดตามข้อ และเป็นยาอายุวัฒนะได้
แก่น
รสมัน เฝื่อน ฝาดขม บำรุงไขมันในร่างกาย บำรุงธาตุ เป็นยาอายุวัฒนะ แก้ไข้จับสั่น แก้หืดไอ ริดสีดวง ท้องมานลงท้อง มูกเลือด แน่นหน้าอก บำรุงม้าม แก้เลือดพิการ ขับล
ม
คนโบราณเชื่อว่า
บ้านใดปลูก ต้นกันเกราไว้ประจำบ้านจะช่วยป้องกันภัยอันตรายต่างๆ และ กันเกราเป็น 1 ใน 9 ชนิดที่คนไทยใช้สร้างบ้านเวลาลงเสาเอก
ประโยชน์
ปลูกเป็นไม้ให้ร่มตามถนนและสวนสาธารณะทั่วไปในมาเลเซียและสิงคโปร์ เนื้อไม้ละเอียดสีเหลืองอ่อน แข็งทนทานมากทั้งในพื้นดินและในน้ำ ทนปลวก ตกแต่งง่าย ชักเงาได้ดี นิยมใช้ทำเสาเรือน เสาสะพาน กระดานปูพื้น ผนัง ประตู หน้าต่าง เครื่องเรือน เครื่องกลึง กระดูกงูเรือ โครงเรือ เสากระโดงเรือ หมอนรางรถไฟ ชาวจีนตอนใต้นิยมใช้ทำโลงจำปา เนื้อไม้และเปลือกใช้เป็นสมุนไพร
ต้นไม้ประจำจังหวัดนครพนม
จังหวัดนครพนม กระทรวงมหาดไทยได้กำหนดให้ “ต้นกันเกรา” เป็นต้นไม้ประจำจังหวัด “ดอกกันเกรา” เป็นดอกไม้ประจำจังหวัด
สามารถ พบตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง ป่าเต็งรัง ยอดอ่อนและใบอ่อนใช้กินเป็นผักสดได้
ปีร-เบิย ชะนำ(สองสามปี)ที่เจ้าจากน้ำในค¬ลองทุ่งท้องนา ไปอยู่เมืองฟ้า แคเเจด(สงกรานต์)
มหาสงกรานต์โอแม่ตาหวานยังจำได้¬ไหม
ลีงอันกุญ(เล่นสะบ้า)ลีงตรด(การ¬ละเล่นท้องถิ่น)จุมเนียงซรัย(เล่นด้วยกันกับน้อง)ซรองเปรี๊ยะ(ส¬รงน้ำพระ)
ตายัย(ตายาย)ตระกองดัย¬(คล้องแขน)เรือมอันเร(เรือม แปลว่า รำ อันเร แปลว่า สากตำข้าวเป็นการละเล่นท้องถิ่น) ต้นกันเกรามันก็ออกดอกแล้ว
คล้ายๆจะถามน้องว่าทำไมบอกพี่ให้คอยแต่น้องไม่กลับมา
มันเป็นอย่างไรหนอคำพูดของเธอสร¬ุปก็คือมันเป็นเพลงเศร้าผิดหวัง
แต่แทรกการละเล่นท้องถิ่นทำให้ค¬ิดถึงบ้าน
สายลมพัดท่ามกลางพื้นดินอันร้าว¬ผ่าวในหน้าแล้ง (แคปรัง คือ หน้าแล้ง )
พี่ร้อยมาลัยใว้คล้องคอทัดดอกกันเกรายืนคอยนวลละออ (โกนตำรัยซอ
ถ้าแปลตรงๆก็แปลว่า ลูกช้างเผือก ลูกช้างเผือกเป็นตำนานเล่้าขานข¬องจังหวัดสุรินทร์
ซึ่งเป็นสาวงามในตำนาน)
ในบทเพลงนี้ได้หยิบมาเปรียบเปรย¬กับคนรักของตนที่กำลังจะกลับมาจ¬ากทำงานที่กรุงเทพฯ
ซึ่งตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน หนุ่มสาวทีึ่ไปทำงานไม่ว่าจะที่¬กรุงเทพฯหรือที่ไหนก็ตาม
เมื่อถึ¬งหน้าแล้งหรือช่วงประเพณีสงกราน¬ต์ ผู้คนส่วนมากก็จะกลับบ้่านมาเ¬ยี่ยมญาติ มารดน้ำดำหัว เป็นการรวมญาติ
+++++++++++++++++++
Bookmarks