***ขอทำความเข้าใจเกี่ยวกับผญาบทหนึ่งที่เคยได้อ่านมาครับ มีหลายคนเอาไปเขียนหรือเอาไปเว้าต่อ เฮ็ดให้งงหรือสงสัยว่าบทใด๋เป็นของเก่าที่ถูกต้อง เลยเอาไปปรึกษาหารือ จากคนเฒ่าคนแก่ ทั้งผู้รู้หลายคน ให้เพิ่นอธิบายให้ฟัง จริง ๆ แล้ว ผญาบทนี้แต่ก่อนเก่า เพิ่นเว้ากัน ว่าจั่งซี้พะนะครับ
“ เซื้อซาติแฮ้ง อย่าเหม็นสาบ กุยกัน
คนอีสานนำกัน ให้ฮักแพง กันไว้
ไผเฮ็ดดี ให้คอยยู้ คอยซู อย่าย้านหลื่น
เฮ็ดบ่ถืก ให้ค่อยเว้า ไขแก้ ซ่อยกัน”
ที่เฒ่ายาวไปเห็นเป็นจั่งซี้ครับ...
“เซื้อซาติแฮ้งอย่าเหม็นสาบกุยกัน
คนอีสานนำกันให้ฮักแพงกันไว้
ไผทำดี ให้คอยยู้ คอยซู อย่าย้านหลื่น
ไผเฮ็ดผิด ให้ค่อยเว้า ไขแก้ ซ่อยกัน”
ไผเฮ็ดดี กับ ไผทำดี บ่ข้องใจครับ แต่ว่า “เฮ็ดบ่ถืก กับ ไผเฮ็ดผิด” นี่ล่ะครับเฮ็ดให้เป็นข้อข้องใจ กะเลยไปหาถามผุเฒ่าผุแก่ ผู้ฮู้ ว่าจริง ๆ คืออันใด๋ เพิ่นเลยอธิบายให้ฟังจั่งซี้ล่ะครับ ....... “เพราะว่า คำว่า เฮ็ดบ่ถืก กับ ไผเฮ็ดผิด นี่ความหมายคนละอย่างครับ เฮ็ดบ่ถืก บ่ได้หมายถึงเฮ็ดผิดพะนะเพิ่นว่า อาจสิบ่ไปตามร่องตามรอย หรือตามฮีตตามครองซือ ๆ แต่ว่ามีจุดมุ่งหมายว่าสิเฮ็ดดี พะนะ555 เฮาจั่งค่อยคุยกัน บอกกัน ว่าต้องเฮ็ดจั่งซั่น จั่งซี้ พะนะว่า 555
แต่ว่า ไผเฮ็ดผิด คำว่าเฮ็ดผิดนี่ แปลว่ากระทำการผิดจากบทบัญญัติ หรือข้อตกลง พะนะว่า 555 และกะต้องมีโทษพุ้นเด้เพิ่นเว้า 5555 และเพิ่นยังบอกต่ออีกว่า บ่ว่าสิสมัยใด๋กะแล้วแต่ บุคคลใด ๆ บ่ควรไปซ่อยคนทำผิดให้พ้นผิดพะนะ คนทำผิดต้องได้รับโทษตามกฎหมาย หรือข้อตกลง นั้น ๆ”
ขอนำมาทำความเข้าใจในบ้านมหานำครับ บางทีปราชญ์หลายท่านอาจสิมีความเห็นเป็นอย่างอื่น กะคงสิเป็นประโยชน์มากขึ้น หลายคนกะสิได้จำไปเป็นความรู้ต่อไปครับ...
:l-:l-:l-