เลี้ยงลูกด้วยธรรม นำทางชีวิต

[พวงพยอม]

ลูกสาวสองคนของพวงพะยอมสิมักไปทำบุญ เข้าวัดเข้าวาคือแม่เล้ยจ้า แม่ก็มักคือแม่ใหญ่
สมดังสุภาษิตที่ว่า ดูช้างให้ดูหาง ดูนางให้ดูยายน้อจ้า ยามได้ไปวัดทำบุญทำทานสิมีควมสุข สงบใจหลายจ้า

หลายปีก่อนนางกับพ่อบ้านทำงานคนละเจ็ดมื้อบ่เคยหยุด พอนางได้งานไปรษณีย์มีสวัสดิการให้พนักงานลาพักแบบให้เก็บสะสมได้บ่เกิน 440 ชั่วโมง ทำงานมาได้ 5ปี 8 เดือน สะสมได้เกือบเต็มเพราะบ่ค่อยได้ใช้ ถ้าเกินเพินสิตัดท้ิงจ้า หัวหน้าว่าฟ่าวใช้ไปอยู่กับลูกและสามีแน้ก่อนสิถูกตัด ลาป่วยก็สะสมได้ 4เดือนแล้วเผื่อเฒ่าแม่ หรือสามีและลูก ป่วยสิได้ลาไปดูแลได้จ้า

ปีกลายนางพาพ่อบ้านกับลูกไปทำบุญครบทุกวันสำคัญทางศาสนานับได้ 13 ครั้ง ทดแทนที่แต่ก่อนบ่เคยได้มีโอกาสเล้ยเพราะเฮ็ดงานบ่มีมื้อหยุด นับว่าเป็นยังบุญยามเฒ่าชราน้อจ้า

อยู่ต่างแดนแสนไกลทงไกลนา มีแต่ฟ้ากับทะเลเพราะว่าเป็นเกาะ ถ่าบ่ไปทะเลก็ไปวัด พอใจกับชีวิตปัจจุบันเพราะว่าภาระยังบ่หมดสิ้น พ่อบ้านเพินว่าเดินหน้าแล้วถ่าบ่ประสบควมสำเร็จสิบ่ถอยหลัง เพินพาสู้ก็สู้นำกัน ลงเรือลำเดียวกันคอยซอยกันพายน้อจ้า สมัยอยู่บ้านเกิดก็ดีไปคนละแบบจ้า นางเป็นครู แต่ละมื้อหอบสมุดการบ้านเมือบ้านหลายร้อยเล่ม งานสอนและกิจกรรมก็หลายดีจ้า นอกจากงานราชการก็มีงานบุญสารพัด มวนดีคือกันจ้า วันหยุดเฮาพากันไปนา ไปบ้านย่า
ลงทงแฮงมวนคัก เวลาสาปลา ดำนา เกี่ยวข้าว
พาลูกเต้าไปเรียนรู้ชีวิตควมเป็นอยู่ของอีสานบ้านเฮามาตลอด นอกเหนือจากกิจกรรมของทางโรงเรียน โดยเฉพาะลูกสาวใหญ่นอกจากลงทงเลามักฟ้อนคือแม่เล้ยจ้า ตอนเป็นสาวแม่ก็ฟ้อนย้อนมักหลาย ตอนเป็นครูนอกจากสอนอังกฤษแล้วก็สอนฟ้อนรำ พาเด็กน้อยหัดฟ้อนยามมีงานเปิดกีฬาสี เป็นการสืบสานศิลปะด้านนาฏศิลป์ไทยน้อจ้า เสียดายที่บ่ได้เรียนเอกนาฏศิลป์ เพราะมีควมสุขกว่าสอนอังกฤษจ้า กับได้เป็นหัวหน้างานโภชนาการ หัวหน้างานห้องสมุดของโรงเรียนมัธยมตำบลหนึ่งในเขตจังหวัดร้อยเอ็ดจ้า
นางเลีิ้ยงลูกแบบเดินสายกลาง ให้เรียนรู้ชีวิตที่หลากหลาย บ่ยึดติดทางใดจนสุดโต่ง ปรับตัวให้เข้าได้กับทุกสถานการณ์ สิขึ้นเขาลงห้วย ลงทงนา ขี่จักรยาน ขี่เกวียน ขี่ช้าง นั่งรถสามล้อถีบ แท้กซี่ รถไฟ เครื่องบิน เว้าไทย ลาว อังกฤษ จะไปไสก็ให้เอาตัวรอด บ่ว่าสิกลางนาหรือบนเวทีนานาชาติ ด้วยหลักธรรมประจำใจ ด้วยศีลธรรมนำทางไป เพราะคนที่ขาดศีลบ่สามารถสิครองตนได้อย่างปกติสุข อาจสิบ่ได้ครบห้าข้อแต่ต้องมีบ้างน้อจ้า ตามธรรมภาษิตที่ว่า ปราชญ์พึงรักษาศีลน้อจ้า