อันพฤกษาคราวแรกเจริญศรี
ใช้จะมีต้นใหญ่เมื่อไรหนา
ทุกต้นตั้งต้นแต่เล็กมา
หลายวัสสาจึงใหญ่คุ้มชอุ่มไป
คนเราที่ชั่วดีและมีทรัพย์
ใช้เกิดกับกายามาแต่ไหน
เพราะความเพียรกอบกิจสฤษฏิ์ได้
เป็นนิสัยให้เห็นเช่นมีจน
อันพฤกษาคราวแรกเจริญศรี
ใช้จะมีต้นใหญ่เมื่อไรหนา
ทุกต้นตั้งต้นแต่เล็กมา
หลายวัสสาจึงใหญ่คุ้มชอุ่มไป
คนเราที่ชั่วดีและมีทรัพย์
ใช้เกิดกับกายามาแต่ไหน
เพราะความเพียรกอบกิจสฤษฏิ์ได้
เป็นนิสัยให้เห็นเช่นมีจน
จงเอาชนะในความยาก มิฉะนั้นความยากจะชนะท่าน
ของทุกอย่างตั้งต้นแต่น้อยน้อย
แล้วจึงค่อยใหญ่ได้เมื่อภายหลัง
เปรียบด้วยปลวกเล็กสุดขุดดินพัง
ขึ้นทำรังตั้งทัพนับใหญ่โต
นิทัศน์เปรียบได้ไว้เป็นหลัก
เพราะสามัคคีกันอันอักโข
กิจทุกสิ่งจะเสร็จเผล็ดผลโชว์
เพราะมโนร่วมพ้องปองกระทำ
จงเอาชนะในความยาก มิฉะนั้นความยากจะชนะท่าน
อันเกลือเค็มเด็มคมก็สมชื่อ
เขาเลื่องลือว่าเกลือเค็มก็เค็มสม
แมจืดปนสิ่งใดก็เค็มคม
ช่างเค็มสมเชื่อชาติเกลือนา
อันมนุษย์สุดดีเพราะมีสัตย์
เป็นบรรทัดเรืองยศเปรื่องยศถาน์
รักษาสัตย์สงวนสัตย์ดังชีวา
ให้สมชื่อลือชาดังชาติเกลือ
จงเอาชนะในความยาก มิฉะนั้นความยากจะชนะท่าน
เกิดมาเป็นคนอย่าจนจิตคิดพึ่งเขา
ผิดแบบเค้าคำโบราณเธียรร้ำไข
อันคนอื่นหมื่นแสนในแดนไกล
พึ่งไม่ได้สักกี่วันก็พลันมรณ์
คิดตั้งตนพึ่งตนของตนเถิด
เป็นดีเลิศเที่ยงแท้มิแปลตอน
เป็นที่พึ่งดำรงคงถาวร
และแน่นอนพึ่งได้ดังใจปอง
จงเอาชนะในความยาก มิฉะนั้นความยากจะชนะท่าน
ค่อยค่อยเรียนศิลป์ล้ำ เลอคุณ
ค่อยค่อยแสวงทรัพย์ทุน ก่อเค้า
ค่อยค่อยโกรธอย่าผลุน ผลันโกรธ
ค่อยค่อยรักอย่าเร้า สี่นี้ควรประสงค์
คุณครู ๔ จำพวก คือ ครูสอน ครูทัก ครูลัก ครูจำ
ครูหนึ่งกล่าวอ้าง ครูสอน
ครูทีสองนามกร ทักท้วง
ครูที่สามดังนามกร ว่ารอบ เรียนนา
ครูที่สี่มีเกียรติล้วง เลิศล้ำจำเขา
ครูสอนครูทักท้วง ครูจำ
อีกทั้งครูลักทำ ครบถ้วน
ภาษิตนี้คำขำ ควรไตร่ ตรองเทอญ
หากลบครบเจนล้วน ศิษย์นั้นมีครู
ครูใดคอยทักท้วง หวังสอน
ผิดถูกก็ว่าวอน ช่องชี้
ชักเหตุอุทาหรณ์ มากล่าว เตือนพ่อ
หวังเพื่อให้หลีกลี้ เรื่องร้ายเป็นครู
จงเอาชนะในความยาก มิฉะนั้นความยากจะชนะท่าน
Bookmarks