กำลังแสดงผล 1 ถึง 6 จากทั้งหมด 6

หัวข้อ: พิธีขึ้นเฮือนใหม่ (สมัยโบราณ)

  1. #1
    ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านมหา สัญลักษณ์ของ ฅนภูไท
    วันที่สมัคร
    Apr 2007
    กระทู้
    2,115
    บล็อก
    1

    ความเยือกเย็น พิธีขึ้นเฮือนใหม่ (สมัยโบราณ)

    พิธีขึ้นเฮือนใหม่ (สมัยโบราณ)

    พิธีขึ้นบ้านใหม่แบบโบราณ มีดังนี้ ให้จัดแบ่งคนเป็น ๒ จำพวก พวกหนึ่งเป็นเจ้าของเรือน คอยเตรียมใบกล้วยมา แล้วเอาหินวางทับไว้ตีนบันได อีกพวกหนึ่งหาบสิ่งของมาจะขึ้นเรือนใหม่ มีหัวหน้าพายถุงย่าม ในย่ามมีสิ่งและฆ้อนพร้อมด้วยคุด ขอ นอ งา ที่ถือว่าเป็นเครื่องค้ำของคูณ หัวหน้าคนนี้เดินนำหน้าพามาถึงเรือน แล้วเดินเวียน ๓ รอบแล้วหยุดยืนตรงบันไดบ้าน
    ฝ่ายเจ้าของเรือนก็นั่งรอคอยทักทายอยู่ พวกที่เป็นเจ้าของเรือนจะทำอาการขึงขัง แล้วถามตอบกันไปมา
    เจ้าของบ้าน

    ถาม = พวกนี้หาบกระตอนคอนกะต่า ขนสิ่งของมาแต่ใส
    ตอบ = ข้าน้อยมาแต่เมืองมั่นคำพองเป็นเมืองมั่งคั่งสมบูรณ์ได้ยินข่าวว่าลูกหลานปลูกเฮือนใหม่ใส่หญ้าเต็ม ว่าซิมาค้ำมาคูณให้อยู่ดีมีแฮง ความเจ็บบ่ให้ได้ความไข้บ่ให้มี บ่ให้อึดให้อยากบ่ให้ขาดให้เขิน ทุกอันทุกแนวแล้วข้าน้อย
    ถาม = ถ้าอย่างนั้นคันสิมาค้ำคูณให้อยู่ดีมีแฮง ให้อยู่เย็นเป็นสุข ความเจ็บบ่ให้ได้ความไข้บ่อให้มีก็ดีแล้ว เจ้าได้หยั่งมานำแน่บ่
    ตอบ = ได้มาพร้อมทุกอันทุกแนวนั้นแล้ว
    ถาม = กุบส่องฟ้า ผ้าส่องดาว ได้มาบ่
    ตอบ = ได้มา
    ถาม = ข้าทาสหญิงชายได้มาพร้อมบ่
    ตอบ = ได้มาพร้อมทุกอย่างทั้งข้าทาสหญิงชาย ผ้าผ่านท่อนสะไบ ข้าวน้ำซ่ามปลา มีดไม้ แหลมหลาว แก้วแหวนเงินทองได้มาพร้อม
    ถาม = ช้างม้าวัวความได้มาบ่
    ตอบ = ได้มา
    ถาม = ของอยู่ของกินได้มาบ่
    ตอบ = ได้มา
    ถาม = แหลูกทอง มองลูกกั่วได้มาบ่
    ตอบ = ได้มา
    ถาม = เหล้ายา ปลาปิ้งได้มาบ่
    ตอบ = ได้มา

    แล้วผู้ถามก็พูดต่อไปว่า คันเจ้ามาค้ำมาคูณให้ลูกหลานอยู่ดีมีแฮงได้มาทุกอันทุกแนว ก็เชิญขึ้นมาเลยเด้อ

    ต่อจากนั้นพวกที่มาก็จะเหยียบก้อนหินล้างเท้าขึ้นไป พวกหาบของก็จะนำหาบของตนเองไปวางไว้ห้องกลาง ผู้พายถุงก็จัดหาที่ห้อยถุง เอาสิ่วออกมาตอกลงที่เสาขวัญ แล้วห้อยถุงไว้ ถุงนี้ให้ห้อยไว้ถึง ๗ วัน คำตอกถุงว่าดังนี้

    ตอกบาดหนึ่ง ให้ได้ฆ้องเก้ากำ
    ตอกบาดสอง ให้ได้คำเก้าหมื่น
    ตอกบาดสาม ให้ได้เล้าข้าวหมื่นมาเยีย
    ตอกบาดสี่ ให้ได้เมียสาวมานอนเคียงข่าง
    ตอกบาดห้า ให้ได้ช้างใหญ่มาโฮง
    ตอกบาดหก ให้ได้ซายโถงมานอนเฝ้าเหล้า
    ตอกบาดเจ็ด ให้ได้ผู้เฒ่ามานอนเฝ้าเฮือน โอมอุอะ มุมะมุนมามหามุนมังฯ

    พอตอกแล้วเอาถุงห้อยไว้

    ต่อมาเป็นพิธีปูที่นอน เมื่อเอาถุงห้อยแล้ว จัดการปูที่นอนก่อนจะนอนไปอาบน้ำผัดแป้งแต่งตัวก่อน แล้วห่มผ้าถ่วงหัวยันตีน นอนกรน แล้วให้คนหนึ่งทำเสียงไก่ขัน ๓ ครั้ง กะว่าเป็นเวลารุ่งเช้า ผู้นอนก็ตื่นขึ้นมาแก้คำฝัน ผู้นอนพูดว่า ฝันคืนนี้ฝันหลดฝันหลาด ฝันว่าเพิ่นนี้จูงแขนเข้าพาขวัญเกาะก่าย ฝันว่าเจ้านี้จับไข่ป้านปันให้แก่เฮา เหมินกระบวนแล้วคนมือเกลี้ยงอ่อยห่อย ฝันว่าน้องพี่จับจ่องนิ้วเอาอ้ายเข้าบ่อนนอน
    เมื่อแก้คำฝันแล้ว ฝ่ายเจ้าของเฮือนก็ให้พรว่า เออนอนหลับให้เจ้าได้เงินหมื่น นอนตื่นให้เจ้าได้เงินแสน แปนมือมาให้เจ้าได้แก้วมณีโชติโทษฮ้ายอย่ามาพาน ฝูงมารอย่าได้มาข้อง ฝูงพี่น้องมิตรหมู่สหายโอมสหมฯ เป็นเสร็จพิธีขึ้นเฮือนใหม่ ต่อจากนั้นก็ทำการบายศรีสู่ขวัญกันตามธรรมเนียม

  2. #2
    นักการภารโรง สัญลักษณ์ของ บ่าวคนเดิม
    วันที่สมัคร
    Jan 2006
    ที่อยู่
    Amphoe Det Udom
    กระทู้
    3,148
    ขอบคุณหลายๆ ครับสำหรับข้อมูลดีๆ

    เอ่า..เว้าละกะมาเด้อ...ขวัญเอ่ย....
    ขอบพระคุณสมาชิกและทีมงานที่เคารพรักทุกท่าน

  3. #3
    ฝ่ายบริหารระดับสูง สัญลักษณ์ของ ตรี ศรีเมืองใหม่
    วันที่สมัคร
    Apr 2006
    ที่อยู่
    หนุ่มอุบล คนศรีเมืองใหม่
    กระทู้
    4,490
    เยี่ยมมากครับข้อมูลดีมาก ถ้ามีภาพประกอบกับเสียงสวดสู่ขวัญขึ้นเฮือนใหม่แฮงสิดีครับ
    :welcome3"...ศรีเมืองใหม่แดนธรรมประเสริฐ ถิ่นกำเนิดหลวงปู่มั่น ลือลั่นสวรรค์ภูหล่น ยลสวยหินผานางคอย ลอยล่องแก่งจุการ งามตระหง่านเสาธงวงกลมใหญ่...">>>>> www.muangmai.ob.tc

  4. #4
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179
    มีต้มไก่ใส่ za and Sura นำเด้เนาะ มั๊กมัก กินแล้วหาทางเมือบ้านกะบ่อพ้อ...หลงป่อง..อิ อิ อิ
    วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล

  5. #5
    ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านมหา สัญลักษณ์ของ ฅนภูไท
    วันที่สมัคร
    Apr 2007
    กระทู้
    2,115
    บล็อก
    1
    เพิ่มเติมเด้อครับ สมัยก่อนขึ้นเฮื้อนใหม่สิเอา ใบยอ กับ ใบคูน ไปเหน็บไว้เฮื้อนเพื่อเป็นเคร็ด

  6. #6
    rapid
    Guest
    -ขอบคุณที่แบ่งปัน-

กฎการส่งข้อความ

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •