หน้าที่ 1 จากทั้งหมด 2 หน้า 12 หน้าสุดท้ายหน้าสุดท้าย
กำลังแสดงผล 1 ถึง 10 จากทั้งหมด 12

หัวข้อ: การทำหมื่อ(ดินปืน)

  1. #1
    ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านมหา สัญลักษณ์ของ ฅนภูไท
    วันที่สมัคร
    Apr 2007
    กระทู้
    2,115
    บล็อก
    1

    ความเยือกเย็น การทำหมื่อ(ดินปืน)

    การทำหมื่อ(ดินปืน)

    การทำหมื่อ(ดินปืน)

    หมื่อหรือดินปืน เป็นสิงจำเป็นกับวิถีชิวิตของคนอิสานสมัยก่อน เพราะเป็นต้องใช้ในการล่าสัตว์หาแนวอยู่แนวกิน(ใช้ร่วมกับปืนแก๊ป) มื้อนี้กะเลยนำเสนอวิธีการเฮ็ดหมื่ออันนี้เป็นสูตรของเฒ่าพ่อผม ผุได๋มีสูตรเด็ดๆกะเอามาเผยแพร่แหน่เด้อครับ อ้ายทิดศรีมีสูรเด็ดบ่

    ขั้นตอนการทำหมื่อ

    - เตรียมหาไม้มาเฮ็ดฟืน สูตรเฒ่าพ่อเพิ่นใช้ต้นหมากพริก เพิ่นบอกว่าสิเฮ็ดให้หมื่อแฮง

    - เอาต้นหมากพริกไปตากแดดให้แห้ง

    - ขุดหลุม ขนาดให้พอดีกับไม้ที่เฮาเอามาเฮ็ดฟืน เสร็จแล้วเฮากะเอาไม้หมากพริกวางลงในหลุม (หักต้นหมากพริกเป็นท่อนก่อนเด้อ)

    - พอวางเสร็จแล้วเฮากะเอาไฟมาจูด คือเผาถ่านนี่หละ

    - พอไม้หมากพริกไม้จนสุดแล้ว ให้เอาแนวมาวี (พัด) จนถ่านปลายถ่านมันซ้วย แล้วเฮากะเอาใบตองกล้วยมาปิดปากหลุมแล้วกะเอาดินมาถมไว้อีกที

    การทำหมื่อ(ดินปืน)

    - ในขณะที่เฮารอให้ถ่านมอด เฮากะเอา กำมะถันมา(มาด)ตำให้ละเอียด กะเอาพอประมาณ

    - กะว่าถ่านมอดเบิ้ดแล้วเฮากะเอาถ่านมาผึ่งให้เย็น

    การทำหมื่อ(ดินปืน)

    - ที่นี้เฮากะมาเตรียมคั่วดินประสิว(ขี้เจีย) โดยต้มน้ำให้เดือด แล้วกะเอาขี้เจียลงไปพอขี้เจียละลายเฮากะเอาถ่านมาคั่วรวมกัน คั่วไปจนกั่วน้ำสิแห้งพอได้ที่แล้วเฮากะเอามาผึ่งไว้ (อัตราส่วนระหว่างถ่านกับขี้เจียกะคือ 4 ต่อ1 หรือ 3ต่อ1 เด้อครับ)

    - เสร็จแล้วเฮากะเอาถ่านมาตำให้ละเอียดที่สุด ในขั้นตอนนี้ให้เอาหมื่อมาลองเรื่อยๆโดยแบ่งมาตากแดดจักน่อย แล้วเฮากะมาจุดเบิ่ง โดยจุดใส่กระดาษ ถ้าจุดแล้วกระดาษบ่ไหม้ถือว่าใช้ได้ ถ้าไหม้กะแสดงว่าถ่านยังบ่ละเอียดพอให้ตำและลองไปเรื่อยๆ จนกว่าสิได้ที่

    - พอตำได้ที่แล้วเฮากะเอาไปตากแดด พอแห้งแล้วเอากะเอาขวดมาบดให้ละเอียด เอาแหยงเขียวมาร่อน

    - พอร่อนเสร็จแล้วเฮากะเก็บใส่สะเนง สูตรนี้แจ่มคัก 8)8)8)


    วิธีบรรจุกระสุนปืน ทำโดย เทหมื่อปืนประมาณ 1 สัดลงไป ยัดเศษกาบมะพร้าวตอกลงไปให้แน่น เทลูกตะกั่วลงไปตามจำนวนที่ต้องการจากนั้น ยัดเศษกาบมะพร้าวลงไปใช้เหล็กแหลมดันลงไปให้แน่น จึงขึ้นนกบรรจุแก็ป เมื่อสับไกปืน นกสับจะจุดระเบิดแก๊ปเป็นประกายไฟ ไปจุดระเบิดลูกปืนในกระบอกให้วิ่งออกไปทันที (ขึ้นอยู่กับว่าเฮาสิไปยิงอิหยังเพิ่มหรือลดตามสถาณะการณ์ครับ)

  2. #2
    ร่วมถ่ายทอดความรู้สู่สังคม
    วันที่สมัคร
    Mar 2007
    กระทู้
    1,212
    อ่านจนจบแล้ว กะยังบ่เห็นว่า อ้ายภูใส่ มาด ตอนได๋ พะนะ

    สูตรบ้านผมใช้ไม้หยังกะได้ที่มันบ่แก่นมันจั่งตำง่าย เพราะว่าลองมาหลายสูตรที่บอกว่าใช้ไม้อันนี่แล่วหมื่อสิแฮง แต่กะบ่เห็นควมแตกต่าง ควมแตกต่างของหมื่อสิแฮงบ่แฮงถ้าวิเคราะห์ตามวิทยาศาสตร์ มันน่าจะเกี่ยวกับการใส่ดินประสิว กับมาด ว่าเฮาต้องการให้เป็นหมื่อแตก หมื่อกะโพก หรือสิให่เป็นหมื่อซุ หมื่อบั้งไฟ หมื่อตะไล นี่เฮากะสิเฮ็ดให่มันแฮงต่างกันโดยเติมมาด กับดินประสิว ต่างกัน

    ถ้าเฮ็ดหมื่อปืนแก็บกะหาไม้น้อยๆหยังกะได้ แต่ถ้าเฮ็ดหมื่อบั้งไปบ้านผมมักใช้ต้นมูก(ต้นโมก) เพราะถ้าใช้ต้นบักพริก กะซัวาสิพอ จะสิไปหาใสแปดสวนกะสิพอบั้งไฟหมื่นบ่ อิอิอิ


    แลกเปลี่ยนควมฮู็กันเนาะครับ

    "หนังสือก้อมต่างคนต่างมี ก้อนขี่ซีก้อนน้อยก้อนใหญ่ ก้อนขี่ไก่ก้อนแข่นก้อนแหลว"
    "หนังสือก้อมต่างคนต่างมี ก้อนขี่ซีก้อนน้อยก้อนใหญ่ ไก่ต่างไก่ ไก่กุ้ม ไก่ยอง กลองต่างกลอง กลองเพล กลองตุ้ม"

    จั่งซั่นล่ะกะบาทเอ้ย

  3. #3
    ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านมหา สัญลักษณ์ของ ฅนภูไท
    วันที่สมัคร
    Apr 2007
    กระทู้
    2,115
    บล็อก
    1
    - ในขณะที่เฮารอให้ถ่านมอด เฮากะเอา กำมะถันมา(มาด)ตำให้ละเอียด กะเอาพอประมาณ
    เอ้ากะคาอยู่ในครกนั่นเด้ บ่าวเซียงศรี เหอๆๆ ลืมบอกไป คุณสมบัติของต้นหมากพริกกะคือเป็นไม้เนื้ออ่อน ตำละเอียดง่าย เวลาจุดสิเฮ็ดให้ติดไฟง่าย บ่เหลือกาก คาบเขม่าบ่หลาย(อันนี้ผุเฒ่าเพิ่นคือสิลองมาก่อนแล้วหละจั่งได้บอกต่อๆกันมา)ลองเบิ่งเด้อลองเอาไม้หลายๆชนิดมาเฮ็ดลองเบิ่ง สิเห็นความแตกต่างครับ อันนี้เป็นสูตรหมื่อปืนแก๊ปเด้อครับ บ่แม่นหมื่อบังไฟ

    ผุเฒ่าเพิ่นบอกว่าหมื่อที่ดี ที่แฮงต้องสามารถจุดใส่มือ โดยที่มือบ่เป็นหยัง อันนี้กะผุเฒ่าเพิ่นเว้ามาเด้อครับ ถ้าหมื่อบ่ดี สิเฮ็ดให้คาบเขม่าไปเกาะนำลำกล้อง เฮ็ดให้ยิ่งบ่แม่น ลูกปืนบ่ไปเป็นกลุ่ม

  4. #4
    ร่วมถ่ายทอดความรู้สู่สังคม
    วันที่สมัคร
    Mar 2007
    กระทู้
    1,212
    กะบ่บอกเนาะอ้ายภูกะดาย ว่ามันคาอยู่ในครก

    นึกว่าเจ้าตำแล้ว เอาปงไว่ซือๆ เอิ้กๆ

    แลกเปลี่ยนควมฮู้กันครับ
    ขอบคุณอ้ายภูคร้าบบบบบบบบบบ:g

  5. #5
    ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านมหา สัญลักษณ์ของ ฅนภูไท
    วันที่สมัคร
    Apr 2007
    กระทู้
    2,115
    บล็อก
    1
    บ่าวเซียงศรีเจ้ามีสูตรเฮ็ดหมื่อบั้งไฟบ่ ถ้ามีกะเอามาลงให้แหน่ ผมบ่เคยเฮ็ดจักเทื่อ เขาว่าต้องใส่มาดหลายๆแม่นบ่ เขาว่ามีบางสูตรที่ต้มมาด ขี้เจีย ถ่านรวมกัน คั่วจนแห้งแล้วค่อยเอามาตำ อันนี้ผมกะบ่ค่อยรู้

  6. #6
    ร่วมถ่ายทอดความรู้สู่สังคม
    วันที่สมัคร
    Mar 2007
    กระทู้
    1,212
    หวาย มาถามแนวยากแท่น้ออ้ายเอ๊ย เดี๋ยวเมียบ้านผมสิถามมาให่เด้อครับหลายสูตรคัก

    บั้งไฟหาง จุดให้มันขึ้นสูงยามบุญบั้งไฟ กับบั้งไฟพุจุดให้มันแตก(ระเบิด)ยามบุญกฐิน กะใช้ต่างกัน
    บั้งไฟหางให้มันขึ้นไปสุดแล้วบาดสุดท้ายให้มันแตก กับให้มันขึ้นไปสุดแล้วตกลงมาซือๆ กะต่างกัน

    เด่วคันบ่ลืมผมสิถามมาให้เด้อครับ ช่างบ้านม่วง เก่งขนาด ผมสิไปถามให่เด้อครับอ้ายภู

  7. #7
    ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านมหา สัญลักษณ์ของ มั่วหน่าฮ่าน
    วันที่สมัคร
    Jan 2007
    กระทู้
    1,781
    อาแต่ต้นหมากพริกนั่นบ้อ...คือบ่อเอาหน่วยหมากพริกใส่ลงไปนำ...หือย่านมันแฮงโพดติ อิอิ
    ไม่เข้าถ้ำมอง เหตุไฉนจะได้มอง...http://img198.google.co.th/img198/6016/iinjiisjiisj.gif

  8. #8
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179
    ...เว้าพื้นการเฮ็ดหมื่อ บ่อว่าสิเป็นหมื่อปืน หมื่อบั้งไฟ หมื้อตะไล หมื่อบั้งพลุ เพิ่นนิยมเอิ้นเป็น" ถ่าน " ปกติกะสิมีตั้งแต่หมื่อถ่านสิบสลึง ถ่านสาม ถ่านสี่ ถ่านห้า คือเป็นมาตราการชั่ง/ตวงเวลาสิเฮ็ด แล้วแต่สิใช้
    - ถ่านสิบสลึง ใช้ ขี้เจีย ๑ ส่วน ๒ ๑/๒ (๒ เคิ่ง)
    - ถ่านสาม ใช้ ขี้เจีย ๑ ส่วน ถ่าน ๓ ส่วน
    - ถ่านสี่ ใช้ ขี้เจีย ๑ ส่วน ถ่าน ๔ ส่วน
    - ถ่านห้า ใช้ขี้เจีย ๑ ส่วน ถ่าน ๕ ส่วน
    ...หมื่อปืนหรือหมื่อบั้งพลุส่วนมากนิยมเฮ็ดถ่านสิบสลึงหรือถ่านสาม ใส่มาด(กำมะถัน) หมื่อบั้งไฟ ใช้เหมิดซูหมื่อ แล้วแต่สูตร/ฉบับ ไผมัน เพราะบั้งไฟบั้งหนึ่งกะสิมีส่วนบรรจุหลายหมื่อหลายถ่าน สิผสมมาดหรือบ่อแล้วแต่ผู้เฮ็ด ตะไล ส่วนมากสิใช้ถ่านเดียวทั้งบั้งคือถ่านสาม การผสมมาด(กำมะถัน)ลงไปเพื่อเฮ็ดให้หมื่อมีการเผาไหม้เร็วขึ้น
    ...สำหรับหมื่อปืนแถวบ้านข้อยกะเฮ็ดคล้ายๆกันนั้นหล่ะกับบ้านบ่าวผู้ไทนั้นหน่ะแต่มีบางท่านเพิ่นแหวกแนวไปอีก ใช้ถ่านไม้แดง ส่วนมากเฮ็ดด้วยถ่านสิบสลึงผสมมาดป่นให้ละเอียด
    ...การเฮ็ดหมื่อปืนกะสิมีสองอย่างคือหมื่อผง และหมื่อก้อน หมื่อผงกะคือหมื่อที่ตำเสร็จผสมมาดเป็นผงละเอียดธรรมดานี้หล่ะ ส่วนหมื่อก้อนมีวิธีเฮ็ดคือพอตำผสมครบสูตรได้ที่ทดลองจุดเบิ่งได้แล้ว กะตัดเอากาบกล้วยนวล(ยวน)มาบิดเอาน้ำใส่ ตำไปให้หมื้อซุ่ม หรือบ่อมีกะเอาน้ำเหล้าขาวกะได้ ใส่ลงไปพอหมื่อซุ่ม ตำแล้วเอามาใส่เขิง หรือผ้าแหย่งตาห่างขึงให้ตึงแล้วฮ่อนเบาๆหมื่อสิจับกันเป็นก้อนน้อยๆ ประมาณท่อกับไม้จิ้มฟัน ลอดลงฮูผ้าหรือเขิง ส่วนที่บ่อเป็นก้อนตามต้องการ กะนำไปตำมาฮ่อนใหม่พอได้เหมิดแล้วกะนำหมื่อไปตากให้แห้งเก็บไว้ใช้
    ...หมื่อก้อนใช้ได้ดีในฤดูฝนอากาศชื้นเพราะบ่อค่อยดูดความชื้นหลายท่อหมื่อผง และเวลาบรรจุเวลาหมื่อลงในพวย(นมหนู)สิมีช่องว่างระหว่างก้อนหมื่อเฮ็ดให้การเผาไหม้จากแก๊ปไปจุดระเบิดดินปืนภายในรังเพลิงง่ายขึ้น แต่ยุ่งยากในวิธีการเฮ็ดกว่าหมื่อผงธรรมดา
    ...หมื่อคุณภาพดีต้องควันบ่อหลาย และบ่อมีขี้(เศษขี้เจีย เศษถ่าน)หลงเหลือเวลาจุด เวลาทดลองจุดต้อง ลุกไหม้เป็นรูปดอกเห็ด ตุ๊บ อย่างรวดเร็วจนสามารถจุดเทิงฝ่ามือได้..หมื่อดีต้องสีดำ ถ้าหมื่อบ่อดำ(ด่าง)กะคือหมื่อบ่อดี..เพราะตำมาดใส่บ่อละเอียด อิ อิ อิ
    วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล

  9. #9
    ฝ่ายบริหารระดับสูง สัญลักษณ์ของ ตรี ศรีเมืองใหม่
    วันที่สมัคร
    Apr 2006
    ที่อยู่
    หนุ่มอุบล คนศรีเมืองใหม่
    กระทู้
    4,490
    เข้ามาฟังผู้อาวุโส คุยกัน อิอิๆๆ
    :welcome3"...ศรีเมืองใหม่แดนธรรมประเสริฐ ถิ่นกำเนิดหลวงปู่มั่น ลือลั่นสวรรค์ภูหล่น ยลสวยหินผานางคอย ลอยล่องแก่งจุการ งามตระหง่านเสาธงวงกลมใหญ่...">>>>> www.muangmai.ob.tc

  10. #10
    นักปราชญ์เมืองอีสาน
    ศิลปินนักแต่ง ผญา
    สัญลักษณ์ของ ศรีสะท้าน
    วันที่สมัคร
    Aug 2006
    กระทู้
    4,179
    กระทู้ต้นฉบับโดยคุณ บ่าวเซียงน้อย
    เข้ามาฟังผู้อาวุโส คุยกัน อิอิๆๆ
    โอ๊ยย เอาหมื่อไล่ทาซะบ้อ เถ่านี้แมะ เหอ ๆ ๆ

    - หมื่อบั้งพลุบ่อค่อยนิยมตำแหลกท่อหมื่อปืนหมื่อบั้งไฟ แต่อาศัยใส่มาดหลาย เพราะจุดแล้วถิ่ม บ่อได้ห่วงเรื่องขี้หมื่อหรือควันหลาย เอาเสียงดังอย่างเดียว
    - หมื่อตะไลนิยมตำขี้เจียดิบ ควันจั่งขาวงามกว่าขี้เจียขั่ว
    - หมื่อบั้งไฟ ปัจจุบันมีทั้งขี้เจียดิบ และแบบขั่ว แล้วแต่สูตร การตำสมัยก่อนสิลองเบิ่งว่าใช้ได้หรือบ่อ กะหยิบหมื่อมาบีบแหน่นๆจุดเบิ่งคันมันหันเป็นเกลียวแบบอุณาโลม หรือเลขเก้าไทย หรือคันอยากให้คักใจ กะหยีบมือบีบแหน่นๆมาวางลงพื้นให้ห่างกันคืบหนึ่ง วางยาวๆไปจักสิบหยิบสิบก้อน แล้วจุดอันแรก หมื่อก้อนแรกกะสิติดไฟ เต้นไปหาอันที่สอง ที่สาม จนเหมิด แต่ปัจจุบันมีฉบับบั้งไฟมากมายหลายสูตรมีการผสมผสานหลายอย่าง วัสดุที่ใช้เฮ็ดเลากะเปลี่ยนจากไม้เป็น เหล็ก หรือ พีวีซี การเฮ็ดหมื่อก็เลยอาจปรับปรุงไปนำ
    - หมื่อปืนเป็นหมื่อที่ต้องตำ ขั้นตอนการทำกะละเอียด บ่อให้มีควันหลาย บ่อให้มีเขม่า ขี้หมื่อ มาดที่ใส่กะต้องป่นให้ละเอียด พรานทางภาคใต้เพิ่นสิมียา (สมุนไพร)หลายอย่างใส่ลงไปนำเป็นเคล็ดกันวิญญาณ กันผีสางนางไม้ ว่าซั้น
    วรรณคดีล้ำลำนำเอื้อนเอ่ย เขยภาษาพากษ์เว้าลาวพื้นกล่าวไกล

หน้าที่ 1 จากทั้งหมด 2 หน้า 12 หน้าสุดท้ายหน้าสุดท้าย

กฎการส่งข้อความ

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •