คำกล่าวที่ได้ยินได้ฟังกันจนคุ้นหูที่ว่า “คนเราเลือกเกิดไม่ได้และเลือกตายก็ไม่ได้เช่นกัน” เป็นคำกล่าวที่ทุกคนต่างยอมรับว่าเป็นข้อเท็จจริงในชีวิต ถึงแม้ว่าคนเราจะเลือกทั้งการเกิดและการตายไม่ได้ก็จริง แต่อย่างน้อยทุกคนก็สามารถเลือกที่จะดำเนินชีวิตที่ตนเองต้องการได้หากมีความปรารถนาอันแรงกล้าที่จะเลือก

คนหลายคนเกิดมาในครอบครัวที่มีฐานะร่ำรวยล้นฟ้าแต่ก็หาความสุขไม่ได้มีให้พบให้เห็นมากมายในสังคม ในขณะที่คนอีกหลายคนเกิดมาในครอบครัวที่ยากจนหาเช้ากินค่ำแต่กลับมีชีวิตที่มีความสุขก็มีให้เห็นเช่นกัน ความทุกข์หรือความสุขที่เป็นอยู่นั้นจึงดูเหมือนสิ่งที่มนุษย์อย่างเราสามารถกำหนดได้ด้วยตัวของเราเองหากใจเราเลือกที่จะกำหนด

ทุกคนคงจำชีวิตในวัยเด็กได้ดีว่าช่วงที่เป็นเด็กนั้นบรรดาผู้ใหญ่ทั้งหลายมักชอบตั้งคำถามกับเด็กๆว่า ฝันอยากเป็นอะไรเมื่อโตขึ้น คำตอบยอดฮิตของเด็กผู้หญิงที่ตอบกันเป็นแฟชั่นมักจะตอบว่า “หนูอยากเป็นนางงาม เศรษฐี พยาบาล นักแสดง แอร์โฮสเตส ครู”ส่วนเด็กผู้ชายก็จะมีคำตอบยอดฮิตเช่นกันว่า “ผมอยากเป็นนายธนาคาร ทหาร ตำรวจ หมอ ทนายความ นักบิน นักกีฬา” แต่ในความเป็นจริงแล้วเด็กบางส่วนก็ไม่สามารถกำหนดความฝันในชีวิตให้เป็นความจริงได้เพราะมีอุปสรรคมาขัดขวาง ซึ่งอาจเป็นเรื่องที่มีผลมาจากสุขภาพกาย สุขภาพใจที่ขาดการเอาใจใส่ดูแลอย่างถูกต้อง รวมทั้งการพัฒนาศักยภาพของสมอง

กระแสโลกาภิวัตน์ที่ได้โหมกระหน่ำสู่สังคมไทย ทำให้สังคมสมัยนี้เป็นสังคมแห่งวัตถุนิยมและบริโภคนิยม ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ต่างตกอยู่ในวังวนของกระแสจนลืมวิถีความเป็นอยู่อย่างเศรษฐกิจพอเพียงและการดำเนินชีวิตที่ยึดถือทางสายกลาง ซึ่งสะท้อนให้เห็นแม้แต่ในการเลี้ยงดูลูกของพ่อแม่รุ่นใหม่สมัยนี้มักเลี้ยงดูลูกแบบตามใจลูกเน้นเด็กสมบูรณ์เป็นหลักจนลืมหลักโภชนาการที่ถูกต้องเหมาะสมกับช่วงอายุและพัฒนาการของเด็ก

ทุกวันนี้เด็กส่วนมากมักถูกพ่อแม่เลี้ยงดูด้วยอาหารประเภทด่วน ๆ สำเร็จรูปและการกินจุกกินจิกแบบตามใจปาก เช่น ฟาสต์ฟูด น้ำอัดลม ขนมขบเคี้ยว รวมถึงลูกกวาดนานาชนิดเหล่านี้จนติด นอกจากนั้นยังมีการปรนเปรออาหารตามใจเด็กให้มีพฤติกรรมอยู่เพื่อกินมากกว่ากินเพื่ออยู่ จนเป็นค่านิยมของคนในสังคมขณะนี้ไปแล้ว

การบริโภคอาหารที่อุดมไปด้วยไขมันที่เกินอัตราอยู่เป็นประจำเช่นนี้ผลพลอยได้ที่ตามมาก็คือ โรคอ้วน โรคหัวใจก่อนวัยอันควร รวมถึงระบบหายใจผิดปกติจนทำให้เด็กนอนกรนเสียงดังไม่ต่างกับผู้ใหญ่ ปัญหาสุขภาพที่เกิดขึ้นกับเด็กจึงเป็นอุปสรรคที่มีผลต่อการพัฒนาศักยภาพที่ทำให้เด็กต้องฝันสลายกลางคันไปไม่ถึงดวงดาวอย่างที่วาดฝันไว้ และภายใต้การพัฒนาสังคมในปัจจุบันที่มีการนำเอาเทคโนโลยีมาใช้ประโยชน์จนเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต ไม่เพียงแต่นำพาเอาความเจริญก้าวหน้ามาสู่สังคม หากแต่ยังได้นำพาเอาผลเสียหายให้เกิดขึ้นกับสังคมในฐานะผู้ใช้เทคโนโลยีอย่างหนักหนาสาหัสเช่นเดียวกัน

ทั้งผู้ใหญ่และเด็กได้ใช้เทคโนโลยีรับรู้และเรียนรู้ข้อมูลข่าวสารจากอินเตอร์เน็ตคลังความรู้ขนาดมหาศาล ขณะเดียวกันก็กำลังเผชิญกับภัยที่แฝงมากับเกมออนไลน์ ที่สร้างความสนุกสนานเพลิดเพลินให้กับผู้เล่นอย่างไร้ขีดจำกัด มีทั้งเกมการต่อสู้ เกมทำลายล้าง ตลอดจนเกมที่แฝงเรื่องราวที่ลามก ในขณะเดียวกันก็ได้สร้างพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ให้กับผู้เล่น ครอบงำและยั่วยุให้เด็กติดเกม จนเสียสมดุลในการดำเนินชีวิต เสียการเรียน เสียอนาคต และสูญเสียฝันเมื่อวันวานที่อยากเป็นไป

สำหรับการอบรมบ่มนิสัยกล่อมเกลาและปลูกฝังสิ่งที่ดีงามจากผู้เป็นพ่อและแม่ และมีแบบอย่างที่ดีจากปู่ ย่า ตา ยาย พี่ ป้า น้า อา ซึ่งเป็นบุคคลในครอบครัวที่เด็กใกล้ชิดสนิทสนมเคารพรักมักส่งผลในเชิงบวกหรือเชิงสร้างสรรค์ทำให้เด็กจำนวนไม่น้อยได้คิดและวาดฝันในวัยเยาว์ไว้อย่างสวยงามตามสิ่งที่ได้พบเห็นจากการกระทำของผู้ใกล้ชิด เมื่อเติบโตขึ้นจึงเป็นคนดีของสังคมโดยไม่ทำตนให้เป็นที่เดือดร้อนแก่ผู้อื่น สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุขโดยปราศจากเงื่อนไขและปมแห่งปัญหาแต่อย่างใด ชีวิตจะเป็นไปตามฝันและความต้องการตามครรลองของสังคม ส่งผลให้ตนเองและครอบครัว ได้พบกับความสุขที่แท้จริงในชีวิต

แต่ในความเป็นจริงของสังคมก็ยังพบว่ามีเด็กที่โชคร้ายให้เราเห็นอยู่เป็นจำนวนไม่น้อย โดยเด็กเหล่านี้ไม่มีโอกาสแม้แต่จะคิดหรือฝันถึงสิ่งที่ดีงามให้กับชีวิต มิหนำซ้ำยังต้องติดกับอยู่กับวังวนของฝันร้ายทุกเมื่อเชื่อวัน เนื่องจากต้องตกอยู่กับสภาพครอบครัวที่แตกแยกบ้าง ครอบครัวมีความเครียดทางเศรษฐกิจบ้าง พ่อแม่ไม่ทำหน้าที่เป็นพ่อแม่และเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูกบ้าง รวมถึงสิ่งแวดล้อมรอบตัวเด็กไม่เอื้อให้เด็กดำเนินชีวิตได้อย่างถูกต้องเหมาะสม เช่น พ่อแม่เสพสุรามีปากเสียงทะเลาะวิวาทกันทั้งวันทั้งคืน คนในครอบครัวอยู่ในสภาพต่างคนต่างอยู่ไม่เอาใจใส่ดูแลกันและกัน พบเห็นแบบอย่างการใช้ชีวิตที่ไม่ถูกต้องและขัดต่อศีลธรรมจนชาชิน เมื่อเด็กเหล่านี้ต้องตกอยู่ในสภาพที่กล่าวมาจึงหาวิธีและหาทางออกให้กับชีวิตอย่างขาดสติด้วยการเสพสารระเหยเพื่อต้องการหนีให้ไกลไปให้พ้นจากฝันร้ายที่เกิดขึ้นกับชีวิต

ส่วนเด็กที่แปลกแยกจากศาสนา ห่างวัด ไม่สนใจหลักธรรมซึ่งเป็นรากฐานที่สำคัญในการดำเนินชีวิต เพราะขาดผู้ชี้นำและอบรมสั่งสอน ซึ่งคงเป็นเรื่องยากที่เขาเหล่านั้นจะสานฝันในวัยเด็กให้เป็นไปตามที่ต้องการได้ จากการประมวลสถานการณ์เกี่ยวกับสถิติการกระทำความผิดของเด็กและเยาวชน ที่อ้างอิงจากงานวิจัยเด็กไทยในมิติวัฒนธรรม ของสถาบันรามจิตติร่วมกับกระทรวงวัฒนธรรม พบว่าการกระทำความผิดของเด็กและเยาวชนที่รวบรวมโดยสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน กระทรวงยุติธรรม ในสามสี่ปีที่ผ่านมาได้ชี้ชัดถึงปัญหาเชิงศีลธรรมของเด็กวัยรุ่นจำนวนไม่น้อยที่มีการก่อคดีอาชญากรรมในลักษณะต่างๆ เช่น ลักทรัพย์ ทำร้ายผู้อื่นให้ถึงกับชีวิต กระทำชำเรา ก่อความไม่สงบในสังคม เสพยา พกพาปืนพกระเบิด รวมถึงการซิ่งมอร์เตอร์ไซค์ก่อกวนชาวบ้าน เป็นต้น

ปัญหานานัปการที่เกิดขึ้นกับเด็กๆในสังคมจนส่งผลให้เด็กแต่ละคนฝันสลายหรือไม่อาจสานฝันให้เสร็จสิ้นไปได้ หากจะกล่าวโทษเด็กว่าเป็นผู้กระทำหรือผู้ก่อปัญหาแต่ฝ่ายเดียว คงเป็นเรื่องที่ไม่เป็นธรรมกับเด็ก เพราะเด็กไม่อาจเกิดมาอย่างโดดเดี่ยวตามลำพัง หากแต่เด็กเกิดมาโดยมีพ่อแม่ญาติพี่น้องและสังคมเป็นหุ้นส่วนของชีวิต ดังนั้น การที่เด็กจะฝันให้ไกลไปให้ถึงโดยปลอดอุปสรรคทั้งปวง จึงเป็นเรื่องที่ต้องได้รับความร่วมมือ ร่วมแรง และร่วมใจจากทุกฝ่ายที่จะช่วยสนับสนุนเป็นกำลังใจกับเด็กๆซึ่งน่าจะเหมาะสมกว่าการปล่อยให้เด็กดำเนินชีวิตตามลำพัง




แหล่งข้อมูล: หนังสือพิมพ์ผู้จัดการ